Titel:
poëzie is een daad van bevestiging Noord- en Zuidnederlandse poëzie
van 1945 tot heden
Samengesteld door:
C. Buddingh' en Eddy van Vliet
Uitgeverij:
Elsevier, Amsterdam / Brussel
Jaar van verschijning: MCMLXXVIII
[1978]
Omvang: 272 p.
ISBN's:
90 1002086 X (paperback)
90 1002087 8 (gebonden)
Bijzonderheden:
Een uitgave van Deltos Elsevier
Omslagontwerp: Studio P.C. van den Busken
Elseviers Literaire Serie, onder leiding van Angèle Manteau

Google over dit boek

Inleiding (fragmenten)

In deze bloemlezing hebben wij, zoals de ondertitel trouwens al aangeeft, getracht een beeld en - mede historisch - overzicht te geven van de Nederlandse en Vlaamse poëzie sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Wie 'naoorlogse Nederlandse en Vlaamse poëzie' zegt, denkt, waar het Nederland betreft, onmiddellijk aan de Vijftigers en, waar het Vlaanderen betreft, aan de dichters rond Tijd en Mens; daarmee begint immers pas de 'eigenlijke' poëzie van dat tijdperk. Speciaal in Nederland is de breuk met de eraan voorafgaande dichtkunst overduidelijk, in Vlaanderen iets minder, omdat daar al een wel belangrijke, maar toch betrekkelijk kleine avant-gardistische stroming bestond (Van Ostayen, Burssens), maar de Tijd en Mens-dichters toonden toch ook in Vlaanderen voor het eerst een althans in het begin hecht gesloten front.

Bij onze keuze, die door de omvang van dit boek aan bepaalde beperkingen was gebonden, hebben we in de eerste plaats gezocht naar werk van die dichters die er in de laatste vijfentwintig, dertig jaar toe hebben bijgedragen het poëtisch klimaat in Nederland en Vlaanderen te bepalen of althans in die periode poëtisch actief zijn geweest. Dit bracht met zich mee dat van een dichteres als M. Vasalis geen werk werd opgenomen: zij is, volgens onze mening, typisch een dichteres uit de eerste helft van de jaren veertig, ook al publiceerde zij dan ook nog één bundel in het daarop volgende decennium. Een dichteres als Ida Gerhardt daarentegen hebben we wel opgenomen, omdat haar werk, ook al debuteerde zij dan in hetzelfde jaar als Vasalis, voor een groot deel na 1950 is geschreven en gepubliceerd.

Om dezelfde reden zal men hier wel werk van bijvoorbeeld Wim Hussem aantreffen, maar niet van Gerrit Achterberg, ook al is deze laatste duidelijk een belangrijker dichter. Maar ook Achterberg, die trouwens al in 1931 debuteerde, hoort volgens ons tot de generatie voor 1950, terwijl Wim Hussem juist in die jaren vijftig tot een heel nieuwe en echt eigen poëzie is gekomen.  (...)

De diverse scholen en stromingen hebben we zoveel mogelijk, ook naar 'land' bij elkaar gezet: Vijftigers, dichters rond Gard Sivik, Nieuwe Stijl, Barbarber, Raster, Tirade, rond Tijd en Mens, de daaropvolgende 'tweede experimentele generatie in Vlaanderen' (Snoek, Pernath), de Vlaamse 'nieuw-realisten'. Onder de laatst opgenomen dichters treft men vertegenwoordigers van enkele nieuwe tendensen in de poëzie van de laatste vijf jaar: de zogenaamde 'arbeidersliteratuur', de 'neoromantiek' en de nieuwe aandacht voor de voorgoed uitgestorven lijkende sonnetvorm. Niet opgenomen hebben we het werk van auteurs, die ook wel poëzie hebben geschreven, maar wier werkelijke kracht toch duidelijk op andere gebieden van de literatuur ligt, meestal het verhalend proza (onder anderen Willem Frederik Hermans, Harry Mulisch, Gerard Reve, Louis Ferron), een enkele keer ook het essay (J.P. Guépin, K.L. Poll, Peter Berger). Dichters die ná 1975 debuteerden hebben we ook niet opgenomen. (...)

Alle gedichten zijn opgenomen in de tekst waarin ze voorkomen in de uitgaven waaruit wij ze hebben overgenomen; meestal zijn dat de oorspronkelijke edities, maar in sommige gevallen (Elburg, Vroman, Lucebert, Polet) ook latere verzamelbundels. Spelling en interpunctie zijn vanzelfsprekend ongewijzigd gebleven (...).

Bij de keuze van zowel dichters als gedichten heeft eenstemmigheid voorop gestaan, zowel auteurs over wie, als verzen waarover we het niet eens konden worden hebben we, zij het in deze gevallen meestal met een bloedend hart, terzijde gelegd. Dat het tenslotte precies honderd dichters zijn geworden is puur toeval: als we het eropaan hadden willen sturen hadden we dat mooie ronde getal hoogstwaarschijnlijk niet bereikt. Trouwens: het hadden er honderdenéen moeten zijn, maar L.Th. Lehmann, die zich volledig van de poëzie heeft gedistantieerd, weigerde ook voor deze bloemlezing zijn toestemming om er werk van hem in op te nemen. Vanzelfsprekend hebben wij dat besluit gerespecteerd, maar we blijven het, even vanzelfsprekend, in hoge mate betreuren.

De samenstellers