Home
dichters
jaarlijsten
bronnen
COLOFON

behorend tot: jaaroverzicht 2016                                                       versie: 09-03-2017

Titel:
Dichters uit de bundel
Samengesteld door:
Chrétien Breukers en
Dieuwertje Mertens
Uitgeverij:
Marmer, [Baarn]
Jaar van verschijning: [2016]
Omvang: 656 p.
ISBN: 978 94 6068 799 0
Bijzonderheden:
Ondertitel op omslag: De moderne Nederlandstalige poëzie in 400 gedichten.

Omslagontwerp: Riesenkind.
Opmaak: Johan Vermulst
Redactiewerk: Peter Drehmanns
Zetwerk: V3 Services
Druk: Ten Brink



Google over dit boek

Inleiding (basicfragmenten) | Commentaar bij inleiding ( meer fragmenten)

Dichters in de bundel
| Ruimte per dichter

De canon van 1890-2015, volgens Breukers en Mertens




 
INLEIDING, blz. 17-46
(basicfragmenten)

[blz. 17] DE BUNDEL IS DOOD
DE DICHTER LEEFT –
NET ALS DE POËZIE

Waarom is poëzie niet populair bij een groot publiek? (…) Het grote publiek vindt poëzie te moeilijk. (...)

[blz. 18] De bundels worden grotendeels in kleine oplage van tussen de tweehonderd en vijfhonderd exemplaren gedrukt (…) en die wacht een eeuwig leven in de ramsj en uiteindelijk een tragische begrafenis in de oudpapierbak. (…) Maar met die tragiek bent u, als poëzieliefhebber, allang bekend. Sterker nog: u bent er debet aan. Net zoals de dichters die deze tendens – onbedoeld – in gang hebben gezet, waarover later meer. (…)

[blz. 23] Dit spanningsveld waarbinnen de dichter (...), een onverschillig groot publiek en enkele rondzwervende gedichten ('klassiekers') een rol spelen, proberen we in deze bloemlezing vast te leggen. Niet voorgoed, maar wel voor enige tijd. Elke canon is tijdelijk en arbitrair, maar toch zijn canonvormende bloemlezingen van vitaal belang voor de levendigheid van een genre, al was het alleen maar om de discussies die ze, telkens weer, oproepen. (...)

[blz. 42] In deze niet canon-vormende overzichtsbloemlezing geven we een overzicht van klassieke gedichten die de traditionele begrenzing van de (papieren) bundel negeren en op hun eigen wijze tot het nationale cultuurgoed zijn gaan horen. (…)

[blz 43] De nadruk ligt in dit boek op de poëzie die de laatste vijftig jaar is geschreven. De poëzie van vijftig en meer jaar geleden ligt veel meer 'vast'; de tand des tijds heeft menig gedicht vermalen, en wat in het collectieve geheugen is blijven hangen staat wel zo ongeveer voorgoed vast.

De gedichten van de laatste twintig jaar spelen nu een rol in bloemlezingen en worden door lezers met enige regelmaat tevoorschijn gehaald of zijn een 'hit' op het podium. Hoe dat over vijftig jaar is, moet nog blijken.

We hebben die gedichten bewust óók opgenomen. Zo is dit boek een portret geworden van (een deel van) de canon én werd het voor een deel een tijdsbeeld. (...)

[Blz. 46] Wat direct opvalt is dat het aantal dichters dat wij meer dichters [sic!] uit de jaren negentig en het nieuwe millennium hebben opgenomen dan uit de jaren estig, zeventig en tachtig. Dat is een logisch gevolg van ons selectiecriterium voor dit deel van de bloemlezing.

In Dichters uit de bundel [periodes] 1960-nu hebben we gedichten opgenomen van dichters voor wie het podium primair bepalend is (geweest) voor hun poëzie, zoals bij 'popdichter' Jules Deelder, 'punkdichter' Ton Lebbink, 'Maximaal' F. Starik, 'podiumdichter' Tom Lanoye of 'slamdichter' en tegenwoordig 'performancedichter' Ellen Deckwitz het geval is.


Dieuwertje Mertens

Chretien Breukers

 

Bevat poëzie van:

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M

N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Naamsvarianten en pseudoniemgebruik als in boek.

A    
     
Bertus Aafjes Hans Andreus Sven Ariaans¹
Najiba Abdellaoui¹ Jan Arends Armando
Gerrit Achterberg Argibald²  
 
naar boven
B    
     
Maria Barnas Jaap Blonk Bart Brey
Dirk van Bastelaere Pim te Bokkel Breyten Breytenbach³
J.L. de Belder Adriaan Bontebal Charlotte van den Broeck
Jana Beranová Mark Boog Nic van Bruggen
Bergman Pieter Boskma Tsead Bruinja4
Bernhard Christiansen P.C. Boutens Pieter G. Buckinx
Bernlef Gerard den Brabander C. Buddingh'
J.C. Bloem Wim Brands Gaston Burssens
 
naar boven
C    
     
Ben Cami Bart Chabot René de Clercq
Jan Campert Anneke Claus Herman de Coninck
Remco Campert Hugo Claus Eva Cox
 
naar boven
D    
     
Dalstar Lodewijk van Deyssel Peter Drehmanns
Maarten Das Christine D'haen Charles Ducal
Ellen Deckwitz Daan Doesborgh Serge van Duijnhoven
Daniël Dee Maarten Doorman Arjen Duinker
Jules Deelder Johnny van Doorn Anton van Duinkerken
Danny Degenaar Hans Dorrestijn  
 
naar boven
E    
     
Frederik van Eeden Jan G. Elburg Jan Engelman
Jan Eijkelboom Willem Elssschot Annemarie Estor
Hanneke van Eijken J.A. Emmens  
   
F    
     
Hans Faverey Andy Fierens  
 
naar boven
G    
     
Dennis Gaens Jan Glas Guillaume van der Graft
Rodaan al Galidi / Ruben van Gogh Jan Greshoff
     Rodhan al-Khalidi Mathijs Gomperts
Max Greyson¹
Johanna Geels Herman Gorter Jonathan Griffioen
Ida Gerhardt Koenraad Goudeseune Luuk Gruwez
Eva Gerlach Jo Govaerts Jess de Gruyter
Maurice Gilliams Maarten van der Graaff  
 
naar boven
H    
     
Jacob Israël de Haan Miriam Van hee Han G. Hoekstra
Gijs ter Haar¹ Marjolijn van Heemstra Juliën Holtrigter
Laura van der Haar Herwig Hensen Peter Holvoet-Hanssen
Quirien van Haelen Hubert van Herreweghen Ed Hoornik
Jos de Haes Stefan Hertmans Sylvia Hubers
Jan Hanlo Judith Herzberg René Huigen
Elma van Haren Krijn Peter Hesselink Willem Hussem
Erik Jan Harmens Tsjêbbe Hettinga5  
F. Harmsen van Beek Ingmar Heytze  
 
naar boven
I    
     
Maarten Inghels    
   
J    
     
Esther Jansma Karel Jonckheere Ingrid Jonker³
Sasja Janssen Boris de Jong¹ Roland Jooris
De Jeugd van Tegenwoordig6
Max de Jong Johan Joos
     
 
naar boven
K    
     
Ronelda S. Kamfer³
Frank Koenegracht Anton Korteweg
Kristian Kanstadt Josse Kok Onno Kosters
Rinske Kegel Gerrit Komrij7 Gerrit Kouwenaar
Pierre Kemp Sander Koolwijk¹ Antjie Krog³
Willem Kloos Rutger Kopland  
Peter Knipmeijer Mustafa Kör  
 
naar boven
L    
     
Prosper van Langendonck Delphine Lecompte Hans Lodeizen
Tom Lanoye Joke van Leeuwen Lucebert
Ruth Lasters J.H. Leopold  
Ton Lebbink
Peter M. van der Linden  
 
naar boven
M    
     
H. Marsman Carmien Michels¹
Adriaan Morriën
Lieke Marsman Neeltje Maria Min Ineke van Mourik
Willem de Mérode Richard Minne J.A. Dèr Mouw
K. Michel Els Moors  
   
N  
naar boven
     
Jeroen Naaktgeboren Martinus Nijhoff Leonard Nolens
Ramsey Nasr Jan van Nijlen  
 
naar boven
O    
     
Karel van den Oever Tonnus Oosterhoff Martijn den Ouden
Ronald Ohlsen Paul van Ostaijen Kees Ouwens
   
P  
naar boven
     
Drs. P Jacques Perk Ankie Peypers
Fred Papenhove     (1859-1881) Ilja Leonard Pfeijffer
Didi de Paris Hugues C. Pernath Pauline Pisa
Augusta Peaux Ester Naomi Perquin  
Hagar Peeters E. du Perron  
   
R  
naar boven
     
Jean Pierre Rawie Marieke Rijneveld A. Roland Holst
Roos Rebergen Olaf Risee8 Henriëtte Roland Holst9
Renée van Riessen Paul Rodenko Alexis de Roode
Arnoud Rigter
Xavier Roelens  
 
naar boven
S    
     
Bert Schierbeek J.J. Slauerhoff F. Starik
K. Schippers Hans Sleutelaar Gertrude Starink
Patty Scholten Wilfred Smit Kees Stip
John Schoorl
Paul Snoek Mustafa Stitou
Rob Schouten Albertina Soepboer Hélène Swarth
J.W. Schultte Nordholt Spinvis6  
 
naar boven
T    
     
Martijn Teerlinck Jotie T'Hooft Vrouwkje Tuinman
Willem Thies David Troch  
 
naar boven
U    
     
Guido Utermark    
   
V    
     
C.B. Vaandrager Hans Verhagen Luc de Vos / Gorki³
Michaël Vandebril Simon Vestdijk Stijn Vranken
Maud Vanhauwaert A.C.G. Vianen¹ Leo Vroman
M. Vasalis Simon Vinkenoog Victor Vroomkoning
Anne Vegter7 Daniël Vis  
Christophe Vekeman
Erwin Vogelezang  
 
naar boven
W    
     
Elly de Waard Bernard Wesseling Willem Wilmink
Coenraad de Waele Rogi Wieg Driek van Wissen7
Ellen Warmond Hannah van Wieringen Karel van de Woestijne
Hans Warren Menno Wigman7 Pom Wolff
Lévi Weemoedt Ivo de Wijs Kira Wuck
J.W.F. Werumeus Buning Anton van Wilderode  
   
 
naar boven
Z    
     
Daan Zeijen8 Joost Zwagerman Olaf Zwetsloot10
     
   
naar boven

(Dichters gestorven vóór 1900 en niet-Nederlandstaligen vallen buiten het NPE-onderzoek)

¹ Najiba Abdellaoui (1981), Sven Ariaans (1969), Max Greyson (1988), Gijs ter Haar (1963), Boris de Jong (1977, Sander Koolwijk (1975), Carmien Michels (1990) en A.C.G. Vianen (1972): betreft niet eerder gepubliceerd werk. Van meerdere van hen bestaan bundels.
² Gedicht van Facebook 'geplukt', inzake Argibald (pseudoniem van Willem Bentvelzen (1981).
³ Breyten Breytenbrach, Ingrid Jonker, Ronelda S. Kamfer en Antjie Krog - vertalingen uit het Afrikaans. Originele gedichten zijn niet afgedrukt. Vertalingen gemaakt door respectievelijk Krijn Peter Hesselink, Laurens van Krevelen en Adriaan van Dis (Breytenbach); Gerrit Komrij (Jonker); Alfred Schaffer (Kamfer) en Robert Dorsman / Robert Dorsman, Jan van der Haar en Alfred Schaffer).
4 Betreft één eerder ongepubliceerd gedicht en één al eerder gepubliceerd gedicht van Tsead Bruinja.
5 Tsjêbbe Hettinga - vertaling uit het Fries door Tsjêbbe Hettinga en Benno Barnard; originele gedicht is niet afgedrukt.
6 De Jeugd van Tegenwoordig; Spinvis; Luc de Vos/Gorki - songteksten. Bij Spinvis worden als bronnen geen boeken maar cd's opgevoerd.
7 Eén van Komrij's twee gebloemleesde gedichten, 'De zittende politicus', heeft als bronvermelding NRC Handelsblad, 10 mei 2002. Ook bij enkele gedichten van Anne Vegter, Menno Wigman, Driek van Wissen worden kranten als bron opgevoerd.
8 Gedichten van privésites geplukt, inzake Olaf Risée (debuteerde in 2015 met bundel bij uitgeverij Stanza) en Daan Zeijen (1992)
9
Betreft de door Henriëtte Roland Holst gemaakte vertaling van 'L’Internationale' van Eugène Pottier (1816-1887). Zonder originele tekst, met bronvermelding: www.marxists.org; en een eigen gedicht, met als bron een eerder verschenen bloemlezing (uit het werk van meerdere dichters).
10 Gedicht van Rottend Staal geplukt, met verkeerde bronvermelding.

Verder: de gedichten van Dalstar, Lodewijk van Deyssel, Ineke van Mourik en David Troch zijn 'geplukt' uit eerder verschenen bloemlezingen (uit het werk van meerdere dichters). Het gedicht van Frederik van Eeden en één van de gedichten van E. du Perron hebben als bron: DBNL.

De in het boek gebruikte spellings- en typografische versies lijken er op te duiden dat er beduidend méér van het internet geplukt is dan uit de bronvermeldingen (grotendeels papieren boeken) blijkt.

naar boven


Ruimte per dichter

1890-1900
[11 personen; 9 man, 2 vrouw]

6 blz.: Herman Gorter
4 blz.: Jacques Perk (1859-1881)
3 blz.: Frederik van Eeden, Prosper van Langendonck, Karel van de Woestijne, J.H. Leopold.
2 blz.: P.C. Boutens, Willem Kloos, Hélène Swarth. Alsmede de Fransman Eugène Pottier (1816-1887), de auteur van L'Internationale, wiens naam in dit boek niet genoemd wordt.
1 blz.: Henriëtte Roland Holst

Opvallend afwezig: vanwege Perk zou je ook de jonggestorven Vlaming Albrecht Rodenbach (1856-1880) verwachten. En vanwege zijn historische rol natuurlijk Guido Gezelle (1830-1899).

1900-1920
[12 personen; 11 man, 1 vrouw]

7 blz.: Paul van Ostaijen
4 blz.: Martinus Nijhoff, A. Roland Holst
3 blz.: J.C. Bloem, Maurice Gilliams, Jacob Israël de Haan, Karel van den Oever
2 blz.: René de Clercq; Willem de Mérode
1 blz.: Gaston Bursssen, J.A. Dèr Mouw, Augusta Peaux

naar boven



1920-1940
[ 27 personen; 26 man, 1 vrouw]

6 blz.: Kees Stip (waarvan 5 p. fragmenten van Dieuwertje Diekema, de persiflage op Werumeus Bunings 'Maria Lecina),*
4 blz.: Jan Campert; Willem Elsschot, E. du Perron, J.J. Slauerhoff
3 blz.: Bertus Aafjes, Gerrit Achterberg, C. Buddingh', Anton van Duinkerken, Jan Engelman, Ed. Hoornik, Pierre Kemp, H. Marsman, Jan van Nijlen, M. Vasalis.
2 blz.: Gerard den Brabander, Jan Greshoff, Herwig Hensen, Karel Jonckheere, Richard Minne, Adriaan Morriën, J.W.F. Werumeus Buning
1 blz.: J.L. de Belder, Pieter G. Buckinx, Willem Hussem, Simon Vestdijk, Anton van Wilderode

* De persiflage verscheen in 1943; offficiële debuut in 1945.

1940-1960
[31 personen; 28 man, 3 vrouw]

7 blz.: Lucebert, Leo Vroman
5 blz.: Simon Vinkenoog
4 blz.: Remco Campert, Hugo Claus, Jos de Haes, Jan Hanlo, Gerrit Kouwenaar, Drs. P
3 blz.: Hans Andreus, Ida Gerhardt, Hans Lodeizen, Hugues C. Pernath, Paul Snoek
2 blz.: Bergman, Nic van Bruggen, Jan G. Elburg, Christine D'haen, Guillaume van der Graft, Max de Jong, Paul Rodenko, Hans Warren
1 blz.: Ben Cami, Jan Emmens, Hubert van Herreweghen, Han G. Hoekstra, Roland Jooris, Bert Schierbeek, J.W. Schulte Nordholt, Wilfred Smit, Ellen Warmond

naar boven



1960-1970
[22 personen; 18 man, 4 vrouw]

7 blz.:
Jules Deelder
5 blz.: Hans Verhagen
4 blz.: Armando, Johnny van Doorn, Willem Wilmink.
3 blz.: Breyten Breytenbach (Afr), Herman de Coninck, Leonard Nolens, C.B. Vaandrager
2 blz.: Jan Arends, Hans Faverey, F. Harmsen van Beek, Judith Herzberg, Ingrid Jonker (Afr), Gerrit Komrij, Rutger Kopland, K. Schippers,
1 blz.: J. Bernlef, Frank Koenegracht, Kees Ouwens, Ankie Peypers, Hans Sleutelaar

1970-1980
[19 personen; 14 man, 5 vrouw]

6 blz.: Bart Chabot
5 blz.:
Antjie Krog (Afr.)
4 blz.: Hans Dorrestijn
3 blz.: Jotie T'Hooft, Ivo de Wijs
2 blz.: Luuk Gruwez, Tjebbe Hêttinga (Fries), Ton Lebbink, Jean Pierre Rawie, Driek van Wissen,
1 blz.: Jan Eijkelboom, Eva Gerlach, Miriam Van hee, Stefan Hertmans, Anton Korteweg, Rob Schouten, Gertrude Starink, Elly de Waard, Lévi Weemoedt

naar boven



1980-1990
[24 personen; 20 man, 4 vrouw]

15 blz.: Dirk van Bastelaere
4 blz.: Tom Lanoye
3 blz.: F. Starik
2 blz.: Jaap Blonk, Pieter Boskma, Elma van Haren, Ineke van Mourik, Joost Zwagerman
1 blz.: Jana Beranová, Adriaan Bontebal, Wim Brands, Bart Brey, Dalstar, Maarten Doorman, Charles Ducal, Arjen Duinker, René Huigen, Esther Jansma, Johan Joos, Kristian Kanstadt, K. Michel, Victor Vroomkoning, Coenraad de Waele, Rogi Wieg

1990-2000
[23 personen; 16 man, 7 vrouw]

6 blz.: Mustafa Stitou
4 blz.: Ingmar Heytze, Sylvia Hubers, Peter Holvoet-Hanssen,
3 blz.: Didi de Paris, Serge van Duijnhoven, Hagar Peeters, Menno Wigman
2 blz.: Daniël Dee, Ruben van Gogh, Albertina Soepboer, Luc de Vos (Gorki)
1 blz.: Jo Govaerts, Joke van Leeuwen, Ronald Ohlsen, Tonnus Oosterhoff, Ilja Leonard Pfeijffer, Arnoud Rigter, Olaf Risee, Patty Scholten, Anne Vegter, A.C.G. Vianen, Olaf Zwetsloot

naar boven

2000-2010
[54 personen; 41 man, 13 vrouw]

9 blz.: Andy Fierens
8 blz.: Els Moors
7 blz.: De Jeugd van Tegenwoordig (3 tekstschrijvers).*
4 blz.: Sven Ariaans, Delphine Lecompte, Ramsey Nasr, Alexis de Roode, Spinvis
3 blz.: Tsead Bruinja, Jess de Gruyter, Erik Jan Harmens, Christophe Vekeman
2 blz.: Najiba Abdellaoui, Rodaan al-Galidi, Pim te Bokkel, Bernhard Christiansen, Eva Cox, Danny Degenaar, Johanna Geels, Boris de Jong, Peter M. van der Linden, John Schoorl, Stijn Vranken, Pom Wolff
1 blz.: Maria Barnas, Mark Boog, Anneke Claus, Maarten Das, Jan Glas, Koenraad Goudeseune
, Gijs ter Haar, Quirien van Haelen, Krijn Peter Hesselink, Juliën Holtrigter, Sasja Janssen, Peter Knipmeijer, Josse Kok, Sander Koolwijk, Onno Kosters, Ruth Lasters, Jeroen Naaktgeboren, Nanne Nauta, Fred Papenhove, Ester Naomi Perquin, Pauline Pisa, Xavier Roelens, Willem Thies, David Troch, Vrouwkje Tuinman, Maud Vanhauwaert, Erwin Vogelezang, Bernard Wesseling

* Hun grote hit, 'Watskeburt' (2005), staat niet in dit boek.

2010-2015
[30 personen; 16 man, 14 vrouw]

5 blz.: Martijn den Ouden
3 blz.: Ellen Deckwitz, Carmien Michels
2 blz.: Argibald, Charlotte van den Broeck, Mathijs Gomperts, Maarten van der Graaff, Maarten Inghels, Mustafa Kör, Lieke Marsman, Marijke Rijneveld, Martijn Teerlinck, Michaël Vandebril, Hannah van Wieringen,
1 blz.: Daan Doesborgh, Peter Drehmanns, Hanneke van Eijken, Annemarie Estor, Dennis Gaens, Max Greyson, Jonathan Griffioen, Laura van der Haar, Marjolijn van Heemstra, Renske Kegel, Ronelda S. Kamfer (Afr.), Roos Rebergen, Guido Utermark, Daniël Vis, Kira Wuck, Daan Zeijen.

naar boven

De canon van 1890-2015, volgens Breukers en Mertens

Oftewel, dichters aan wie vier of meer pagina's ruimte besteed is:

1 - Dirk van Bastelaere (15 blz).
2 - Andy Fierens (9 blz).
3 - Els Moors (8 blz).
4 - Jules Deelder, Herman Gorter, De Jeugd van Tegenwoordig, Lucebert, Paul van Ostaijen, Leo Vroman (7 blz).
5 - Bart Chabot, Kees Stip, Mustafa Stitou (6 blz).
6 - Antjie Krog (Afr.), Martijn den Ouden, Hans Verhagen, Simon Vinkenoog (5 blz).
7 - Sven Ariaans, Armando, Jan Campert, Remco Campert, Hugo Claus, Johnny van Doorn, Hans Dorrestijn, Willem Elsschot, Jos de Haes, Jan Hanlo, Ingmar Heytze, Sylvia Hubers, Peter Holvoet-Hanssen, Gerrit Kouwenaar, Tom Lanoye, Delphine Lecompte, Ramsey Nasr, Martinus Nijhoff, Drs. P, Jacques Perk, E. du Perron, A. Roland Holst, Alexis de Roode, J.J. Slauerhoff, Spinvis, Willem Wilmink (4 blz).

In totaal 42 namen, waarvan één (De Jeugd van Tegenwoordig) uit drie mensen bestaat, dus in totaal 44 personen. Onderverdeling man/vrouw in deze 'canon': 40/4

Bloemlezing onderzocht door: Bart FM Droog, 2016.

naar boven


 

Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:



Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners



© De Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2016-2017

Webdesign Revan Barlas