Home
dichters
jaarlijsten
bronnen
COLOFON

Behorend tot: jaaroverzicht 1940                                                      versie: 03-05-2017

Militaire en burgerslachtoffers van de oorlogshandelingen mei-juni 1940 in België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg en Nederland (= The Battle of France)

Commonwealth | Frankrijk | België en Nederland | Duitsland

Samenstelling Bart FM Droog

Omgekomen militairen en burgers. Cijfers bij benadering.
Conservatief geschat. De werkelijke verliezen zullen hoger geweest zijn.

Militairen
Burgers
  
 
Belgie:
6.600
6.000
  
Commonwealth
16.912
181
  
Frankrijk en koloniën*
58.829
?
  
Luxemburg
-
?
  
Nederland
2.300
1.500
  
 
Duitsland
45.400
61
  
Italië
1.247
?
  

Duitse verliezen in Nederland: ruim 2.000 doden en vermisten; 1250 krijgsgevangenen die naar Engeland verscheept werden vóór de capitulatie.
Duitse verliezen in België: 10.232 doden en vermisten.


Commonwealth verliezen
Leger, Luchtmacht, Marine en burgers

Er bestond jarenlang grote onduidelijkheid over de verliezen van de Commonwealth. Schattingen varieerden van ruim 20.000 tot 68.000 casualties: doden, gewonden, vermisten, krijgsgevangenen.

Volgens de Commonwealth War Graves Commission verloor het Britse leger (Commonwealth) van 10 mei 1940 tot en met 30 juni 1940 in Frankrijk 9856 mensen (doden en vermisten); in België 2608 mensen; in Nederland 34; in Engeland stierven 1014 militairen - grotendeels aan verwondingen opgelopen bij de strijd in Frankrijk en België, of op zee, tijdens de evacuatie uit Duinkerken.

Dat brengt ons tot 13.512 gesneuvelden, gestorven, vermisten en aan verwondingen overleden soldaten bij Commonwealth-legereenheden, in Frankrijk, België, Nederland, Engeland, alsmede op het Kanaal en in de Noordzee. Dit los van de krijgsgevangen gemaakte troepen.
Het overgrote merendeel zal als gevolg van gevechtshandelingen overleden zijn; een klein deel stierf ten gevolge van verkeersongelukken, dronkemansruzies, zelfmoorden en etc.

RAF

Nu sneuvelden bij de RAF in mei-juni 1940 zo'n 1200 mensen. Wereldwijd: inclusief trainingsongelukken in Australië, bij de strijd in Noorwegen, enzovoorts. Maar het merendeel kwam om tijdens 'The Battle of France', zoals de strijd in West-Europa in mei-juni 1940 internationaal bekend staat.

Nu waren de verliezen in en rond Noorwegen groot: op 8 juni 1940 werd het vliegdekschip Glorious met twee begeleidingsschepen door de Duitsers tot zinken gebracht; hierbij verloren 1474 Britse zeelieden en 59 aan boord gestationeerde RAF-leden het leven.
Zie: http://www.epibreren.com/ww2/raf/glorious.html

Met aftrek van overig in en bij Noorwegen gesneuveld RAF-personeel en de doden die bij de opleidingen vielen, zou een schatting van circa 900 gesneuvelden bij de RAF gedurende The Battle of France heel reëel zijn.

Blijven over de verliezen bij de Royal Navy (RN), inclusief de Fleet Airm Arm (de marinevliegdienst) en de Merchant Fleet (koopvaardij, in oorlogstijd deel van de gewapende strijdkrachten). In totaal kwamen er wereldwijd bij de RN van 10 mei-30 juni 1940 3602 zeelieden om. Ruim 1500 in Noorse wateren. Een onbekend aantal in de Middellandse Zee en in andere oorlogsgebieden. Wat zou kunnen betekenen dat circa 2000 RN-leden stierven bij de strijd in West-Europa.

naar boven

Koopvaardij

Bij De Merchant Fleet, ingezet bij Duinkerken en andere evacuaties, verloren in de onderzochte periode 754 mensen hun leven. Wereldwijd. De Duitse duikboten waren in deze fase van de oorlog nog niet heel actief; hoogstwaarschijnlijk kwam het merendeel van hen bij de evacuaties van Duinkerken, Brest en St. Nazaire om het leven. We schatten, zeer ruw: 500 doden bij de Merchant Navy.

Circa 4.000 Commonwealth-burgers en militairen (waaronder veel RAF-grondpersoneel), onderverdeling onbekend, verloren op 17 juni 1940 hun leven aan boord van de Lancastria. Dit Engelse passagiersschip werd bij St. Nazaire door Duitse bommenwerpers tot zinken gebracht. Het exacte dodental is nooit vastgesteld - de Lancastriaslachtoffers zijn verdisconteert onder de eerder genoemde verliescijfers bij de verschillende strijdkrachten.

Graham Fraser. Lancastria: the forgotten tragedy of World war Two. BBC Scotland, 13-06-2015; http://www.bbc.com/news/uk-scotland-33092351
The HTM Lancastria Association, http://www.lancastria-association.org.uk/


Al deze gegevens brengen ons tot deze zeer ruwe schatting: 16.912 omgekomen militairen aan Commonwealth-kant (Groot-Brittannië, Canada, Australië, etcetera), gedurende de Battle of France. Het aantal verliezen aan krijgsgevangenen zal in de tienduizenden gelopen hebben.

Burgerslachtoffers

In heel 1940 verloren door oorlogshandelingen 23.346 burgers uit de Commonwealth hun leven. 181 stierven in mei-juni 1940.


Bron: Commonwealth War Graves Commission
http://www.cwgc.org/

Zie ook:

Major L.F. Ellis. The War in France and Flanders 1939-1940. Edited by J.R.M. Butler. HMSO, London, 1954.
http://ibiblio.org/hyperwar/UN/UK/UK-NWE-Flanders/index.html
Richard Drew. The France and Flanders Campaign 1940
https://www.facebook.com/FranceandFlanders1940/
Peter D. Cornwell. The Battle of France, Then and Now, 2008

naar boven

Franse verliezen - België | Nederland | Koloniale troepen

In het verleden zijn de Franse verliezen structureel te hoog ingeschat: er zouden 90.000 tot 120.000 Fransen gesneuveld zijn. In het jaar 2000 boog de Franse militaire historicus Dr. Jean-Jacques Arzalier zich over de kwestie, in het artikel: 'La campagne de mai-juin 1940, Les pertes?' (De campagne van mei-juni 1940. De verliezen?). Hij schatte het aantal daadwerkelijke doden op van 52.000 - 70.000 - waarbij hij aangaf dat het laagste aantal waarschijnlijk de meest realistische schatting is.

Tien jaar later - dus 70 jaar ná 1940 - stelde het Franse ministerie van Defensie dat in mei/juni 1940 in total 58.929 Franse (en koloniale) militairen waren omgekomen.

Dit hoge aantal wordt deels verklaard uit het gegeven dat het Franse leger tweeënhalf week langer dan het Britse leger in de grondoorlog met Duitsland verwikkeld was. Het Franse leger was ook beduidend groter dan het Britse Expeditieleger (BEF): het telde op 10 mei 1940 93 divisies, tegen 10 Britse.

NN. French Army Order of Battle, 10 May 1940.
[Gebaseerd op Les Grandes Unités Françaises de la Guerre 1939-1945, Historiques Succincts, Service Historique de l'Armée de Terre, Vincennes : SHAT, 1967
http://france1940.free.fr/oob/oob.html
Hugh Schofield. The WW2 soldiers France has forgotten. BBC News, Paris, 04-06-2015.
Over het Franse leger in mei-juni 1940.
http://www.bbc.com/news/magazine-32956736
NN. Battle of France. New World Encyclopedia.
http://www.newworldencyclopedia.org/entry/Battle_of_France
Dr. Jean-Jacques Arzalier. La campagne de mai-juin 1940, Les pertes? (p. 427-446) In: La campagne de 1940 [Texte imprimé]. Actes du colloque, [Paris, Musée de l'armée], 16 au 18 novembre 2000.  [organisé par le Mémorial du maréchal Leclerc de Hautelocque et de la Libération de Paris; le Musée Jean Moulin]. Sous la dir. de Christine Levisse-Touzé. Le Grand livre du mois, Paris, 2001. 585p.
Samenvatting in Engelse vertaling van het J-J Arzalierhoofstuk op:
https://forum.axishistory.com//viewtopic.php?t=171126
NN. Mémoire des Hommes. Ministère de Défense, Frankrijk
http://www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr/
"In 2010, the French WWII Military Vital Statistics file, posted on the Memory of Men website, provided an accurate statistic of the number of deaths in the May-June 1940 campaign to 58,829 deaths."
https://www.quora.com/How-many-French-soldiers-died-during-the-battle-of-France-in-1940

naar boven

Franse verliezen in België

Gezien de zware gevechten waarin het Franse leger in de meidagen van 1940 op Belgisch grondgebied verwikkeld was, de administratieve chaos in het verlagen Franse leger plus het gegeven dat veel Franse gesneuvelden na de oorlog herbegraven zijn in Frankrijk Duitsland, is het erg moeilijk om concrete cijfers te noemen.

Vast staat dat er aanzienlijk méér Fransen om het leven zijn gekomen bij de verdediging van België dan bij de verdediging van Nederland.

naar boven

Franse verliezen in Nederland

In 1940 zouden volgens officiële cijfers bij de strijd in Nederland 229 Franse miltairen omgekomen zijn. Bevestigd zijn 154 gesneuvelden in Zeeland en 62 in Noord-Brabant - voornamelijk grondtroepen. Het aantal gewonden zal - ruw geschat - circa 800 bedraagd hebben. Volgens een Duitse bron zouden in Nederland 3000 Fransen krijgsgevangen zijn gemaakt.

Zover bekend bevonden zich onder de Franse eenheden die in de meidagen van 1940 in Nederland vochten geen koloniale bataljons en regimenten.

Bij de bevrijding van Drenthe (april 1945) werden Franse parachutisten ingezet. Ook zij leden verliezen.



Op de erebegraafplaats Kapelle, de verzamelbegraafplaats voor Franse militaire oorlogsslachtoffers liggen 229 Fransen, Algerijnen, Marokkanen en één Syriër begraven. Deze zijn niet allen omgekomen bij gevechten in Nederland: een aanzienlijk deel kwam om bij de evacuatie van Duinkerken en spoelde aan op Nederlandse stranden.

Veel van de etnisch-Franse gesneuvelden zijn na de oorlog herbegraven in familiegraven in Frankrijk.

Het 'Nationaal Comité 4 en 5 mei' meldt op haar site: "In totaal zijn 600 Fransen in Nederland [in 1940-1945] gesneuveld, waarvan 204 niet geïdentificeerd konden worden." Het is onbekend waarop deze cijfers gebaseerd zijn.


Adres: Franse oorlogsbegraafplaats Kapelle. Kitskinderscheweg 1. 4421 PJ Kapelle (Zeeland).
http://nl.tracesofwar.com/artikel/579/Franse-Oorlogsbegraafplaats-Kapelle.htm
Allerd M.A. Goossens. 10-18 May 1940 - Province Zeeland. War over Holland, 1998-2017
http://www.waroverholland.nl/index.php?page=zeeland
NN. Kapelle, Frans ereveld. Nationaal Comité 4 en 5 mei. 2017
http://www.4en5mei.nl/herdenken-en-vieren/oorlogsmonumenten/monumenten_zoeken/
oorlogsmonument/2177/kapelle%2C-frans-ereveld

naar boven

* Franse koloniale verliezen - Nederland | België

Op de Franse militaire begraafplaats in Kapelle (Zeeland) rusten 23 Franse soldaten van Noord-Afrikaanse afkomst. Het merendeel van hen kwam om bij de evacuatie van Duinkerken (eind mei/begin juni 1940) en spoelde in de maanden erna aan op Nederlandse stranden.

Eén van Franse soldaten in Kapelle is Elie Benazech, geboren op 6 juli 1909 in Villeneuve-le-Comptal (departement van de Aude) en op 22 mei 1940 gesneuveld in Schoondijke (Zeeuws-Vlaanderen). Hij was kwartiermeester bij het 115e R.A.L.H. (Regiment d'Artillerie Lourde Hippomobile; regiment zware door paarden getrokken artillerie). Meerdere bronnen dichten hem ten onrechte een Marokkaanse afkomst toe.
http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/complementter.php?id=2168835

SAS in Drenthe

Op Kapelle ligt chasseur Ibrahim Azim begraven, een Frans militair van Syrische afkomst. Hij sneuvelde op 10 april 1945, bij de bevrijding van Drenthe. Hij behoorde tot de Brigade S.A.S. (3e S.A.S.) 1st squadron, Stick 3 (3e Régiment de Chasseurs Parachutistes). Zover bekend is hij de enige soldaat van Arabische afkomst die is gesneuveld bij de strijd op Nederlandse bodem. Hij is onderscheiden met het Nederlandse Bronzen Kruis.

Bij de bevrijding van Drenthe sneuvelden drieëndertig militairen van deze eenheid. Vijftien hebben een laatste rustplaats in Kapelle gevonden, een te Beilen, de lichamen van de anderen zijn waarschijnlijk naar Frankrijk gerepatrieerd.

Franse koloniale verliezen | naar boven

Drie soldaten van Noord-Afrikaanse afkomst overleden in juni-september 1940 aan verwondingen of ziekte in een hospitaal in Maastricht. Hoogstwaarschijnlijk werden zij krijgsgevangen gemaakt bij de strijd rond Gembloux (B). In 1943 overleed in krijgsgevangenschap de Algerijn Hamou Haddadi te Amersfoort. Naar aller waarschijnlijkheid verbleef hij sedert mei/juni 1940 in krijgsgevangenschap.

Op Schiermonnikoog ligt op Vredenhof de Marokkaanse soldaat Ski (?) ben Salch begraven. Ook hij is omgekomen bij de evacuatie van Duinkerken.

Verhalen dat er buiten de Syrische Ibrahim Azim (ook gespeld: Asem) ook Noord-Afrikaanse of Arabische soldaten op Nederlands grondgebied zijn omgekomen, bij de verdediging in 1940 of bij bevrijding in 1944-1945 van Nederland worden niet door feiten onderbouwd.

Het 'Nationaal Comité 4 en 5 mei' meldt abusievelijk op haar site over Kapelle: "De begraafplaats herbergt ook de stoffelijke overschotten van negentien Marokkaanse soldaten die tijdens de Tweede Weredloorlog op Nederlands grondgebied zijn gesneuveld."

Franse koloniale verliezen | naar boven

De Noord-Afrikanen te Kapelle:

1. Malek Abdel. Gerecruteerd in 1938 in Marokko. "Gedood door de vijand" op 11 augustus 1940 te Vlissingen. (Of: aangespoeld?). Begraven 12 augustus 1940.
2. Ben Cherki Abouad. Geboren 1907. 7de Regiment de Tirailleurs Marocains. Aangespoeld op 28 juli 1940 te Ameland. Aanvankelijk begraven te Hollum
3. Ben Belkacem Ahmed. Geboren 1904. 2de Regiment de Tirailleurs Marocains. Aangespoeld op 28 juli 1940 te Ameland. Aanvankelijk begraven te Nes.
4. Ben Korchi Ahmed. Sapeur bij het 31e Batallion du Génie (een Frans Marokkaans constructiebataljon). Op 29 juli 1940 aangespoeld bij Haamstede. Aanvankelijk begraven te Bergen op Zoom.
5. Ben Laski Ahmed. Marokkaan. Aangespoeld op Texel. Aanvankelijk begraven te Den Burg.
6. Ben Koussou ben Allal. Geboren 1920, Marokko. Cannonier 64e R.A.A. (Régiment d'Artillerie Afrique). Op 18 september 1940 aan een tijdens diensttijd opgelopen ziekte te Maastricht. Vermoedelijk krijgsgevangen gemaakt bij Gembloux (B).
7. Spaki Jam Blaide. Marokkaan. Cavalier bij de 80e G.R.D.I. (Groupe de Reconnaissance de Division d'Infanterie), een Frans-Marokkaanse eenheid. Op 31 juli 1940 te Harlingen aangespoeld/aan wal gebracht.
8. Aincur Dilmi. Geboren 20 juni 1907, Algerije. 13e R.T.A. (Régiment de Tirailleurs Algériens). Overleden op 4 juni 1940 te Maastricht. Vermoedelijk krijgsgevangen gemaakt bij Gembloux (B). Naam ook gespeld als Ameur Dilmi en Aimour Dilmi.
9. Ben Bouali el Achir. Marokkaan. 7de Regiment de Tirailleurs Marocains (RTM). Verdronken op 22 mei 1940. Aangespoeld op 27 juli 1940 te Zandvoort.
10. NN. Marokkaan. Aangespoeld op 30 juli 1940 te Velsen. Graf F-1-5.

Franse koloniale verliezen | naar boven

11. Hamou Haddadi. Geboren 7 september 1912, Algerije. 11de Regiment de Tirailleurs Algeriens (RTA). Overleden aan ziekte tijdens krijgsgevangenschap, 1 oktober 1943 te Amersfoort. Naam ook gespeld als Hamon Hadadi.
12. Ben Abdallah Hassan. Geboren 1915, Marokko. 7de Regiment de Tirailleurs Marocains (RTM). Verdronken 1 juni 1940. Aangespoeld 25 juli 1940 op Vlieland.
13. Mohamed Hussein. Marokkaan. Overleden op 15 juni 1940 te Maastricht. Vermoedelijk krijgsgevangen gemaakt bij Gembloux (B).
14. Ben Bouassa Larbi. Geboren 1908, Algerije (of Marokko?). 7de Regiment de Tirailleurs Marocains (RTM). Verdronken. Aangespoeld 21 augustus 1940 bij Brielle. Naam ook gespeld als Larbi ben Bouazza en Larbi ben Banazza.
15. NN. Marokkaan. Aangespoeld bij Callantsoog, 23 september 1940. Graf D-3 2.
16. Ben Ahmed Messaoud. Marokkaan. Verdronken. Aangespoeld bij Den Helder, 29 juli 1940.
17. Ben Abdel Kader Mohamed. Geboren 1904, Marokko. Caporal-chef - 3e Régiment de Tirailleurs Marocains (RTM). Verdronken. Aangespoeld op Ameland, 28 juni 1940. Naam ook gespeld als Ahmed ben Abdelkader en Ben Mohamed Ahmed Abdelkader.
18. Ben Abdesselem Mohamed. Geboren 1915, Algerije. Verdronken. Aangespoeld op 29 juli 1940 bij Wassenaar. Naam ook gespeld als Abdesselen Mohamed.
19. Ben Ali Ahmed Mohamed. Sergent. Eenheid en nationaliteit onbekend. aangespoeld op 29 juli 1940 bij Heemskerk. Naam ook gespeld als Mohamed ben Ahmed.
20. Ben Brahim Mohamed. Geboren 1901, Marokko. Tirailleur. 7de Regiment de Tirailleurs Marocains (RTM). Verdronken. aangespoeld op 27 juli 1940 bij Harlingen.
21. Ben Dahan Mohamed. Eenheid en nationaliteit onbekend. Verdronken. Aangespoeld op 2 augustus 1940 op Ameland. Naam ook gespeld als Ben Dohan Mohamed.
22. Ben Djillati Moktar. Marokkaan. 4de Regiment de Tirailleurs Marocains (RTM). Verdronken. Aangespoeld op Texel, 20 juli 1940. Eenheid ook vermeld als 1e RTM.
23. [?] Weddiden. Geboren te Marokko. 11e Régiment Etranger d'Infanterie (R.E.I.), Légion Étrangère. Verdronken. Verdronken bij de ramp met de krijgsgevangenenboot Rhenus 127 bij Willemstad, 30 mei 1940. Lichaam gevonden bij Gorkum, 29 juni 1940. Naam ook gespeld als Waddiden.

Franse koloniale verliezen | naar boven

Er liggen dus 23 soldaten van Noord-Afrikaanse afkomst in Kapelle. Geen van hen is omgekomen bij gevechten in Nederland. Van deze 23 zijn 17 uit Marokko afkomstig, 4 uit Algerije en bij 2 is het precieze land van herkomst onbekend.

De 1ste Marokkaanse Divisie (1 MD), bestaande uit de 1ste, 2de en 7de Regimenten Tirailleurs Marocains nam op 14-16 mei 1940 deel aan de slag om Gembloux. Na zware gevechten, onder meer bij Lille, waar de Divisie zich op 31 mei overgeeft aan de Duitsers, bereiken restanten van de eenheid op 29 en 30 mei Duinkerken. De overlevenden gaan op 1 juni aan boord van vier Engelse koopvaardijschepen. Twee ervan worden gebombardeerd, een derde loopt op een zeemijn. Minder dan 200 soldaten van de 1 MD bereiken uiteindelijk Engeland.

Eric de Fleurian. Parcours de Guerre de la 1re Division Marocaine 1er, 2e & 7e RTM. Deuxième guerre mondiale. Campagne de France 1939-1940. Les-titailleurs.fr, 2014.
http://www.les-tirailleurs.fr/documents/566c0c9a-ab8a-478e-8038-581172ccf86a/afficher
NN. 7e régiment de tirailleurs marocains. Les-tirailleurs.fr, 2014-2017.
http://www.les-tirailleurs.fr/unites/7-rtm
Norbert Bailleux. Kapelle (Zeeland). Cimetière miltaire. MémorialGenWeb. 2009
http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=46956
Norbert Bailleux. Monument commémoratif, Spécial Air Service, Assen. MémorialGenWeb. 2009.
http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/
resultcommune.php?dpt=9135&idsource=49579&table=bp08
Redactie. Verhaal Franse begraafplaats Kapelle. Zeeuwse Ankers, 06-10-2014
http://www.zeeuwseankers.nl/nl-NL/verhaal/894/franse-begraafplaats-kapelle
http://www.bevrijdingintercultureel.nl/bi/parachute.html
http://www.bevrijdingintercultureel.nl/bi/marokko.html#maroklijst
Wim Brummelman. NRC checkt: ‘70.000 Marokkanen vochten mee in WO II om Nederland te bevrijden’. NRC Handelsblad, 05-02-2017. Het genoemde getal gaat eerder over het aantal Marokkanen dat in 1944/1945 aan de zijde van Frankrijk meevocht.
NN. Kapelle, Frans ereveld. Nationaal Comité 4 en 5 mei. 2017
http://www.4en5mei.nl/herdenken-en-vieren/oorlogsmonumenten/monumenten_zoeken/
oorlogsmonument/2177/kapelle%2C-frans-ereveld

naar boven

Franse koloniale verliezen - in België

In België is in de meidagen van 1940 een groot aantal Fransen omgekomen. Onder hen ook ten minste 230 Noord-Afrikaanse (Marokkaanse, Algerijnse en Tunesische soldaten, die sneuvelden bij de slag om Gembloux (Gembloers).

Ze behoorden tot Noord-Afrikaanse en Marokkaanse divisies, onderdelen van het Franse Eerste Leger. Deze eenheden werden ingezet bij de slag om Gembloux (circa 13-16 mei 1940).


Franse militaire begraafplaats bij Chastre. Foto: Google street View, 2009

Het staat vast dat 230 van hen bij Gembloux omkwamen en na de oorlog op de Franse militaire begraafplaats 'Necropole de Chastre' herbegraven zijn. Geen van de lichamen van de Noord-Afrikaanse gesneuvelden is na de oorlog naar Marokko, Algerije of Tunesië gerepatrieerd.

Op de begraafplaats te Chastre rusten ook 135 onbekende soldaten. Dit zullen grotendeels Fransen zijn, waarvan een deel van Noord-Afrikaanse afkomst. Maar het is aannemelijk dat er ook totaal onherkenbare stoffelijke restanten van Duitsers en RAF-personeel begraven zijn: op 17 mei 1940 raakten tenminste 13 bemanningsleden van Britse bommenwerpers rond Gembloux vermist.

Een onbekend aantal Noord-Afrikaanse soldaten zal bij de strijd rond Gembloux vermist zijn geraakt. Gezien de gemiddelde vermissings-percentages bij grondtroepen in de Tweede Wereldoorlog, zal dit hoogstwaarschijnlijk om een relatief klein aantal gaan. Een realistische schatting zou circa 20 man zijn.

Dit, plus de aanname dat circa 50 van de onbekende soldaten op Chastre van Noord-Afrikaanse afkomst zijn, brengt het totaal op in België in de meidagen van 1940 omgekomen Noord-Afrikaanse soldaten op circa 300 man.

Het is bekend dat bij de gehele strijd in België én Frankrijk, mei-juni 1940, circa 2100 Marokkaanse c.q. Noord-Afrikaanse soldaten het leven hebben verloren en zo'n 18.000 krijgsgevangen zijn gemaakt.

In het verleden zijn hogere cijfers over het aantal gesneuvelde soldaten gepubliceerd. Deze berustten op foute interpretaties van het verzamelbegrip 'verliezen' (in het Frans: 'pertes', in het Engels 'casualties'): doden, gewonden, krijgsgevangen, vermisten. Met 'verliezen' worden dus niet alleen gesneuvelden bedoeld.

Adres Franse begraafplaats Chastre: 60 Rue des Quinzes Bonierts, Chastre (zuidelijk van Waver, bij Gembloers/Gembloux)

naar boven

Eric de Fleurian. Parcours de Guerre de la 1re Division Marocaine 1er, 2e & 7e RTM. Deuxième guerre mondiale. Campagne de France 1939-1940. Les-titailleurs.fr, 2014.
http://www.les-tirailleurs.fr/documents/566c0c9a-ab8a-478e-8038-581172ccf86a/afficher
NN. 7e régiment de tirailleurs marocains. Les-tirailleurs.fr, 2014-2017.
http://www.les-tirailleurs.fr/unites/7-rtm
DNB [Duits Persbureau]. Hoe twaalf Fransche steunpunten genomen werden. In de Maginot-linie. De Courant Het Nieuws van den Dag, 16-05-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010378958:mpeg21:a0086
DNB. Hard tegen hard. Slechte behandeling van krijgsgevangen en Duitsche vliegers. ['Na zijn [i.e. Duits officier] landing werd hij door Marokkanen overvallen, die hem beroofden en zwaar mishandelden. Hij werd slechts gered doordat Fransche gendarmes ingrepen, die hem echter in de boeien sloten.' Dagblad Nieuwe Hoornsche Courant. 29-05-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010945369:mpeg21:a0073
DNB [Duits Persbureau]. Gevangenen marcheren naar hun kampen. Eindelooze colonnes Belgen, Franschen, Marokkanen en steeds meer Engelschen. Nieuwe Tilburgsche Courant, 30-05-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010250211:mpeg21:a0020
NN. Frankrijk in Marokko. Duitsche propaganda stookt onder Mohammeden. [Franse propaganda over Duitse propaganda]. Bataviaasch Nieuwsblad. 05-06-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011123134:mpeg21:a0179
NN. Een odyssee dwars door den oorlog. Hoe het Nederlandschen grenstroepen verging. Van Brabant naar Calais, van Calais naar Trier. [Verslag van een in Calais krijgsgevangen gemaakte Nederlandse officier. Hij vertelt o.a. over wat vlk na de gevangenname gebeurde: "Na eenige dagen werden de krijgsgevangenen op transport gesteld, niet alleen de Nederlanders, maar ook Franschen en Engelschen en Belgen, en Marokkanen. De eerste dagen ging het transport te voet het binnenland in. Het viel daarbij op, hoeveel plezieriger de Nederlandsche en Belgische soldaten werden behandeld dan de andere krijgsgevangenen. De Marokkanen leden blijkbaar erg aan honger, want als er boeren langs den weg stonden, die eieren aan de menschen aanboden, werden er heele veldslagen om geleverd. "Je kreeg zoo soms het idee — aldus onze zegsman — dat die gekleurden af en toe ook op ons een begeerig oog gericht hadden".
Leeuwarder Courant, 10-06-1940. Dit verslag stond in meerdere kranten.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010607988:mpeg21:a0095

naar boven

V.P.B. Correspondent. Er broeit iets in Marokko. Onderdrukt volk haakt naar vrijheid. Arabische persuiting aan Frankrijk's adres. Limburger Koerier, 20-06-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010327337:mpeg21:a0123
M.J. Adriani Engels. Vier weken krijgsgevangen in Duitschland. De belevenissen van een Amsterdamschen journalist. [Verrassend openhartig verslag, waarin de schrijver het ook heeft over krijgsgevangen Frans-koloniale troepen].
Delftsche Courant, 12-06-1940
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318591:mpeg21:a0060
Nieuwsblad van Friesland, 21-06-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010761678:mpeg21:a0145
NN. In het krijgsgevangenkamp "Fürstenberg". Dagblad de Grondwet (USA), 18-06-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMGARO01:000179482:mpeg21:a0035
NN. Fotoreportage over krijgsgevangen koloniale Franse troepen. Signaal, 15-07-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010492942:mpeg21:p009
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010492942:mpeg21:p010
NN. Buitengewoon liefdadigheidsconcert. [Benefiet voor gewonde Belgische, Franse, Marokkaanse en Algerijnse krijgsgevangenen in lazaretten te Sittard en Maastricht]. Limburger Koerier, 26-07-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010327368:mpeg21:a0216
NN. Dankbare patiënten in een Limburgsch klooster. Noodhospitaal waarin duizenden oorlogsgewonden het leven is gered. ["Dan gaan we naar een zaaltje waar Marokkanen liggen. "Deze lui," zegt de begeleidende dokter, "zijn zulke kinderlijke types. Alles wat blinkt, horlogekettingen. ringen, armbanden, betasten ze en willen ze hebben."] De Telegraaf, 12-08-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110578849:mpeg21:a0120

naar boven

NN. Onaangename ervaringen in onbezet Frankrijk. [Nazi-propaganda: "Verschillende ooggetuigen bevestigden, dat in één geval niet minder dan tweehonderd jonge Belgen bij elkaar gejaagd en door Marokkanen en Senegaleezen met machinegeweren neergeschoten werden"]. Leidsch Dagblad, 13-08-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010904992:mpeg21:a0020
NN. Wat het Rode Kruis in Maastricht presteerde. ["Op 16 Mei kwamen de eerste Marokkaanse en Algerijnse gewonden binnen. Nog steeds stroomden van achter het Belgische front de gewonden binnen, zodat het aantal geleidelijk steeg tot ver boven de duizend"]. Utrechts Volksblad, 15-08-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010940053:mpeg21:a0014
Ludwig Sertorius. Elfhonderd K.M. van marcheren en vechten. Met 'n Duitsch infanterieregiment door Frankrijk. Signaal, 25-08-1940. Nazipropaganda.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010492945:mpeg21:p029
NN. Wie zijn de Berbers? Het Nationale Dagblad. 05-09-1940. Nazipropaganda.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011132327:mpeg21:a0069
NN. De kommandeerende generaal. [Over Rommel, en de veldtocht door België en Frankrijk; "Steeds meer gevangenen, de oogen wijd open van ontzetting en met bevende knieën, worden over het weiland weggevoerd. Het zijn Spahis en Marokkanen, een afschuwelijk gezicht. Zes hunner sjouwen een zwaargewonde mede, die door een leeg terugrijdende munitiewagen naar de verbandplaats wordt medegenomen.
Onze generaal onderhoudt zich langen tijd met den commandeur. In deze streek heeft de vijand zich stoutmoedig verdedigd." ]. Signaal, 01-12-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010492952:mpeg21:p027

naar boven

NN. The 1940 Battle of Gembloux. Warfare History Network, 17-11-2015
http://warfarehistorynetwork.com/daily/wwii/the-1940-battle-of-gembloux/
Wim Klinkert. De Marokkaanse militaire bijdrage aan de strijd tegen nazi-Duitsland 1940-1945. Militaire Spectator, Jrg 172. Nr. 5, 2003. Herdrukt op Historiek.net, 04-02-2013.
http://www.kvbk-cultureelerfgoed.nl/MS_PDF/2003/2003-0230-01-0067.PDF
http://historiek.net/de-marokkaanse-militaire-bijdrage-aan-de-strijd-tegen-nazi-duitsland-1940-1945/20691/
NN. La Musee français de Cortil-Noirmont a Chastre
http://users.skynet.be/chercha/index.htm
NN. La Necropole de Chastre (bevat grafregister)
http://users.skynet.be/chercha/NECROPOLE%20DE%20CHASTRE.html
NN. French Museum in Chastre. Ministère de la Défense. 2017.
http://www.cheminsdememoire.gouv.fr/en/french-museum-chastre
Bart FM Droog. Verliezen RAF 82 Squadron, Gembloux, 17 mei 1940. RAF Losses, 2007-2008.
http://www.epibreren.com/ww2/raf/82_squadron.html#1705

naar boven

Meer over de strijd in België en Nederland

Allert M.A. Goossens. War over Holland. Stichting Kennispunt Mei 1940. 1998-2017.
http://www.waroverholland.nl/
Allert M.A. Goossens e.a.De slag om de Grebbeberg. Stichting Kennispunt Mei 1940. 1998-2017.
http://www.grebbeberg.nl/
NN. Meidagen 1940. Koninklijke Bibliotheek (NL), [gezien op 21-03-2017].
https://www.kb.nl/themas/geschiedenis-en-cultuur/tweede-wereldoorlog/meidagen-1940
NN. Battle of Belgium. Totally History. [S.a., gezien 2015].
http://totallyhistory.com/battle-of-belgium/
NN. De achttiendaagse veldtocht. 10 mei 1940-28 mei 1940.
https://18daagseveldtocht.wikispaces.com/
Peter Serrien. Duitse bombardementen op België tijdens de Tweede Wereldoorlog. www.peterserrien.be, 21-05-2015.
https://pieterserrien.be/2015/05/21/duitse-bombardementen-op-belgie-tijdens-de-tweede-wereldoorlog/

naar boven

Duitsland

Bij The Battle of France, in het Duits 'Plan Gelb' of 'Westoffensive' genoemd, stierven circa 27.000 Duitse soldaten. Het aantal vermisten bedroeg ongeveer 18.400. Rond de 110.000 militairen raakten gewond.

Bij Britse bombardementen op Duitsland in mei/juni 1940 kwamen tenminste vier burgerslachtoffers om.

Bij een Duits bombardement op de Duitse stad Freiburg (de piloten dachten dat ze het Franse Dijon aanvielen), vielen zevenenvijftig burgerslachtoffers.

"Während der Westoffensive starben rund 27.000 deutsche Soldaten, 18.400 galten als vermisst, etwa 111.000 Mann wurden verwundet."
Arnulf Scriba. Westoffensive 1940. Deutsches Historisches Museum, Berlin. 19-11-2015
https://www.dhm.de/lemo/kapitel/der-zweite-weltkrieg/kriegsverlauf/westoffensive-1940.html
(...) "De eerste burgerdoden in het district Kleef vielen tijdens de eerste Britse luchtaanval op Kleef in de nacht van 12 op 13 mei 1940, waarbij vier vrouwen omkwamen."
H. Maenen. Duitse grensbewoners in de Tweede Wereldoorlog. Regionaal Archief Nijmegen, 2010.
https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/
Duitse_grensbewoners_in_de_Tweede_Wereldoorlog
Ewoud Kieft. Waarom steunden gewone Duitsers Hitler? NRC Handelsblad, 29-04-2016.
https://www.nrc.nl/nieuws/2016/04/29/het-geloof-in-leugens-1613724-a633432

Duitse verliezen in Nederland

"Van de circa 2.000 Duitse gesneuvelden als gevolg van de strijd in Nederland in mei 1940, ligt verreweg het grootste deel in IJsselsteijn. Hoewel er Duitse militairen werden gerepatrieerd, vooral die welke vielen in de grensregio, enkele hogere officieren of zij die na verwondingen in Duitse hospitalen overleden, zijn de meeste gevallenen uit mei 1940 uiteindelijk op IJsselsteijn terecht gekomen."
Maaslinie - Mei 1940. Begraafplaats Ysselsteyn.
http://www.maaslinie-mei1940.nl/index.php?page=begraafplaats-ysselsteyn

naar boven

Een Engelstalige samenvatting van Dr. Jean-Jacques Arzalier artikel.

"This doctor, reservist from the Service de Santé des Armées (Military Health Service), pointed that no statistics existed at the begining of the XXIth century about French losses during this campaign. Archival material was scarce at best, contradictory and confused about detailed figures in several reports. No study was ever made about those figures because several public services, civil and military, were in charge of different parts of the pension system. He asked this question to all of them but nobody could answer, being unable to know precisely how many French soldiers died between 10 May and 25 June 1940.

The best you can get about it was an estimation and it varied from one source to another between 92,304 to 129,466 killed and 120,000 to 250,000 wounded. The official SHAT[?] figure mentioned 94,203 killed in 2000.

Now, J-J Arzallier pointed that the figure about evacuation of wounded taken in charge by the Service de Santé during the campaign was recorded at 122,695 men which statistically would imply between one third and one half this number as killed, hence something around 40,000-60,000 deads.

He estimated also that the number of those who died later from their wounds would be around 10%, adding 12,000 deads to the above figure. This percentage of DOW [Died of Wounds] was 12% during WWI and 4,5% in the US Army 1941-1945. Nonetheless, the French Military Health Service in 1940 was not equiped for this war of movement and many casualties had to be moved to the rear without recieving more care than first aid. Delays for evacuations reached 4-5 days instead of the few hours planned. hence, an appalling rate of dead caused in field hospitals and sanitary trains.

His estimation for the end figure for Killed + DOW (as the official figures should include them) was in the range 52,000 to maximum 72,000 -believing it closer to the low estimate. Still many people are still publishing today the old figures of 90,000-120,000 French soldiers killed in May-June 1940 and some are still claiming that it was higher than early 1914 loss rate (which is not)."



Zie ook: Useful links for research. Instituut voor Veteranen. Nationaal Instituut voor oorlogsinvaliden, oud-strijders en oorlogsslachtoffers (België). 2017
http://www.warveterans.be/algemeen/useful-links-for-research/id-menu-432?switchLanguage=1

Noorwegen en Denemarken, april-juni 1040

(...) "Die deutschen Verluste während des Kriegs in Norwegen und Dänemark beliefen sich auf über 21.000 gefallene Soldaten und 2.375 Vermisste, die überwiegend auf hoher See zu beklagen waren. Im Oslofjord versenkte eine norwegische Küstenbatterie am 9. April den Schweren Kreuzer "Blücher". Zwei Leichte Kreuzer, zehn Zerstörer, ein Torpedoboot und vier U-Boote erlitten innerhalb der nächsten Wochen dasselbe Schicksal. Durch die Zerstörungen sowie weiteren schweren Beschädigungen größerer Schiffe verlor die Kriegsmarine rund ein Drittel ihres Bestands. Die Luftwaffe verlor 242 Maschinen.

Auf alliierter Seite fielen in den Kämpfen zu Lande 1.896 Briten, über 10.000 Norweger sowie je 530 Franzosen und Polen. Auf See verlor Großbritannien einen Flugzeugträger, zwei Leichte Kreuzer, neun Zerstörer und sechs U-Boote mit zusammen über 2.500 Toten."

Arnulf Scriba. Besetzung von Norwegen. Deutsches Historisches Museum, Berlin. 19-11-2015
https://www.dhm.de/lemo/kapitel/der-zweite-weltkrieg/kriegsverlauf/
besetzung-von-norwegen-1940.html

naar boven

Pagina aangemaakt: 21-03-2017.

  Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:



Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners


 

© De Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2017
Webdesign Revan Barlas