ZEEMANSPOËZIE

De onlangs verschenen bundel zeemansliedjes en verzen, rijmen, enz. uit vele eeuwen, onder den smakelijken titel "De Zingende Walvisch", verzameld door B. Cooper en J. W. F. Werumeus Buning, geeft den uitgever Martinus Nijhoff [ntMN] te 's Gravenhage aanleiding om nog eens de aan dacht te vestigen op de door hem in 1914 uitgegeven uitgebreide Verzameling van liederen, rijmen, enz. op hetzelfde onderwerp betrekking hebbend, onder den titel "Van Varen en van Vechten", verzameld door D. P. Scheurleer. Daarin komen alleen voortbrengselen van vroegere eeuwen (van 1575—1799) voor; die van Heije, Viotta, Werumeus Buning e.a. zoeke men daarin dus niet, maar de drie tamelijk dikke deelen geven toch vrijwel alles wat voor herdruk uit de voorgaande eeuwen in aanmerking komt.

["]Met volle waardeering voor het smakelijke bundeltje, dat "De Zingende Walvisch" is, spijt het mij te moeten zeggen["], aldus schrijft Nijhoff in een prospectus, ["]dat ik van de samenstellers, noch van den uitgever, verwacht had, dat zij die rijke verzameling, waarvan zij toch stellig gebruik gemaakt hebben, ten eenenmale negeeren niet alleen, doch zelfs, onbegrijpelijkerwijze, op een lacune meenen te mogen wijzen, waarvoor wij ons te schamen hebben (sic).["]

["]Zoo schrijft de uitgever op den omslag; "Een boek met Nederlandsche Zeeliederen, korte gezegden en rijmen, alle betrekking hebbende op het zeeleven. Dit is de eerste maal, dat hier een dergelijke bundel verschijnt. Alle gegevens zijn zooveel mogelijk uit de oorspronkelijke bronnen verzameld uit musea, bibliotheken, zeevaartscholen", enz. (Ik heb geen andere bijdragen in het oudere gedeelte kunnen ontdekken, dan die, welke reeds in "Varen en Vechten" waren afgedrukt).["]

["]En de bewerkers uiten in hun Inleiding de eenigszins onheusch klinkende bewering: "Een ernstige, groote bloemlezing uit onze maritieme poëzie zou naast het weinige, dat er op dit gebied bestaat, geen kwaad kunnen; het is een van de rare dingen in Nederland, dat men ze nog niet gemaakt heeft". En dan te bedenken dat "Van Varen en van Vechten", in drie deelen, met tezamen 1700 bladzijden, niet minder dan 321 bijdragen uit een tijdperk van 225 jaren bevat, alle uit de oorspronkelijke bronnen geput. Nog geen ernstige groote bloemlezing? Wat wenscht men meer? Zij hadden zich van de waarde ervan op de hoogte kunnen stellen door de lectuur van het prachtige boekje van Prof. G. Kalff, "Van zeevarende Luyden en Zee-Poëten" (1915), een inleiding tot dezen bundel.["]

Dagblad De Tijd, zondag 20 October 1939.
http://resources2.kb.nl/010985000/pdf/DDD_010989817.pdf

NtMN: Uitgever Martinus Nijhoff, de grootvader van de dichter Martinus Nijhoff (1894-1954), leefde van 1826-1894. Zijn zoon Wouter Nijhoff (1866-1947) volgde hem op als uitgever. Deze werd als uitgever opgevolgd door zijn neef Wouter Nijhoff (1895-1977). Het is dus mogelijk dat de schrijver van dit krantenbericht doelt op óf de dichter Martinus Nijhoff óf op diens vader of neef, een van de twee uitgevers met die naam.