versie: 19-01-2013 - redacteuren: Bart FM Droog & Jurgen Eissink

L.C. Steenhuizen De vader van Piggelmee Geboren te: Leiden, 07-09-1860 1 Gestorven te: Haarlem, 16-11-1926 2 Volledige naam: Lambertus Cornelis Steenhuizen Naamsvariant: L.G. Steenhuizen; L.C. Steenhuijzen Pseudoniem: Leopold

Biografie | Treinramp | Gelegenheidsverzen | Piggelmee

Zoon van winkelier Pieter Dirk Steenhuizen (1836-?) en Paulina Louisa Vlieland³. Hij huwde in november 1892 te Amsterdam met Maria Catharina Gerdes⁴. Uit dit huwelijk werd Fredericus Hendricus Steenhuizen (Apeldoorn, 11-11-1893) geboren⁵.  

L.C. Steenhuizen - wat zijn roepnaam was is onbekend - werd geboren aan de Leidse Beestenmarkt 12⁶. Zijn vroegst getraceerde publicatie dateert uit 1887, toen hij een gedicht tegen straatbelasting en vóór belasting op reclame-uitingen in de openbare ruimte publiceerde in dagblad De Tijd⁷. Het is niet duidelijk of hij toen al werkzaam was als winkelier - dat was hij in ieder geval in 1893 wel.

In 1888 en 1889 publiceerde Steenhuizen tenminste één sonnet en ander literair werk in De Portefeuille⁸ - een tijdschrift/jaarboek dat van 1879 t/m 1895 bestond. Ook in 1889 verscheen poëzie van hem in De Vlaamsche Kunstbode. In 1890 en 1891 verschenen enkele feuilletons van zijn hand in het Nieuws van den dag, waarvan 'Aaltje Verduin' in 1892 in Elsevier's Maandschrift werd afgedrukt. Zijn verhaal 'Van den Vliehors' verscheen in 1891 in De Gids. In 1893 publiceerde hij bij uitgeverij Elsevier de roman Van stad en dorp - advertenties voor dit boek verschenen in 1893 en 1894 ook in kranten in Nederlands Indië.

Van 1906 tot 1926 was L.C. Steenhuizen hoofdvertegenwoordiger bij koffie- en theeproducent Van Nelle⁹. In die hoedanigheid was hij ook belast met de controle op 'vervalsingen en imitaties van merken en verpakkingen van Van Nelle, door concurrenten'¹⁰.

Eind 1919 schreef hij Van het Toovervischje, het eerste kabouter Piggelmeeverhaal, dat Van Nelle in 1920 als reclameboekje uitbracht en waarvan (schatting 198911) anderhalf miljoen exemplaren gedrukt zijn. In 1999 verscheen een musicalversie van Piggelmee.

Bron illustratie: www.koosmeinderts.nl

Nog in 2007 en 2008 werden herdrukken van L.C. Steenhuizens oorspronkelijke Piggelmeeverhalen uitgebracht.

Zijn enige bekende dichtbundel voor volwassenen, Lichtjes en dichtjes, verscheen in 1928, twee jaar na zijn dood.

terug naar boven

Treinramp bij Beilen, kerstavond 1913.

Op woensdagavond 24 december 1913 vertrok de sneltrein Groningen-Den Haag met een vertraging van ongeveer drie kwartier uit Assen. De stoomtrein telde veertien wagons en had veertienhonderd passagiers aan boord. Om half negen, ter hoogte van het Oranjekanaal, ontspoorden de twee achterste wagons. De trein denderde nog zevenhonderd meter door voor tot stilstand te komen. De ontspoorde wagons werden daarbij voortgetrokken en ploegden door dwarsleggers van het juist aangelegde dubbele spoor heen. De achterste wagon boorde zich in de gekantelde wagon ervoor. Vijf mensen verloren het leven - onder hen een 26-jarige zoon van de toenmalige minister-president Cort van der Linden. Ook vielen er vijf zwaar gewonden en een onbekend aantal lichtgewonden.

Een van de passagiers was L.C. Steenhuizen. Hij zat in het midden van de trein. Kort na het ongeluk werd hij geïnterviewd door of schreef hij een ooggetuigeverslag voor het "Hbld." (= Algemeen Handelsblad). Fragmenten daarvan werden op vrijdag 26 december afgedrukt in Het Nieuws van den Dag. Let vooral op de laconieke mededeling aan het eind: "Met een vertraging van ongeveer twee-en-een half uur hebben we de reis voortgezet":

* Ook een andere ooggetuige sprak aanvankelijk van acht doden. Later bleken vijf mensen omgekomen te zijn. De doden werden in het 'exercitielokaal' te Beilen opgebaard. Daar trokken ze óók ramptoeristen - agenten moesten fotografen weren en namen 'fotografieën' in beslag.

De ravage was zo groot dat eerst op vrijdagochtend 26 december de spoorbaan hersteld was en treinverkeer op het traject weer mogelijk was.


Bronnen spoorongeluk bij Beilen

Het Nieuws van den Dag, vrijdagavond, 26-12-1913
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010109805%3Ampeg21%3Ap001%3Aa0007
'Ernstige spoorwegramp bij Beilen'. Leeuwarder Courant, 29-01-1913
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010599935%3Ampeg21%3Ap005%3Aa0130
'De spoorwegramp bij Beilen'. Leeuwarder Courant, 06-01-1914.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010599942%3Ampeg21%3Ap002%3Aa0011
'Het spoorwegongeluk te Beilen'. De Tijd, 27-01-1914.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010546977%3Ampeg21%3Ap007%3Aa0170

terug naar boven

Verzen van L.C. Steenhuizen

In kranten uit de periode 1887-1925¹² zijn meerdere gelegenheidsverzen en inzendingen voor prijsvragen van L.C. Steenhuizen te vinden. Omdat nog niet alle kranten gedigitaliseerd zijn is het anno 2013 onbekend hoeveel werk van L.C. Steenhuizen destijds in kranten gepubliceerd is. De getraceerde gedichten en liedteksten zijn ondergebracht op een aparte NPE-pagina:

Verzen van L.C. Steenhuizen.

Een aantal van zijn teksten viel in de prijzen of kreeg eervolle vermeldingen. Zo bericht dagblad De Tijd op 11 december 1916 dat de "commissie ter beoordeling van de teksten voor Marschliederen" een gedicht van Steenhuizen als enige van de 138 inzendingen een eervolle vermelding heeft gegeven. De oproep voor een "goed marschlied" werd gedaan door de "Nat. Vereen. voor den Volkszang".

Ook in 1923 en 1925 vielen verzen van Steenhuizen bij prijsvragen en dichtwedstrijden in de prijzen. Zo berichtte het Algemeen Handelsblad op 26 februari 1923:

terug naar boven

Piggelmee

Het grootste succes behaalde L.C. Steenhuizen niet met zijn onder eigen naam gepubliceerd werk, maar als 'Leopold' met Van het Toovervischje. Dat verhaal is een op rijm gezette bewerking van het sprookje 'De lotgevallen van de Visser en zijn Vrouw' van de gebroeders Grimm, dat op zijn beurt weer een bewerking was van een Japans volksverhaal (waarvan ook een bewerking van de Russische dichter Alexander Poesjkin bestaat).

Ewoud Sanders: "In het verhaal doet kabouter Piggelmee zijn uiterste best om de vele wensen van zijn hebzuchtige vrouw Tureluur in te willigen. Hij roept daartoe de hulp in van een tovervisje. Tureluur stuurt hem keer op keer met nieuwe wensen naar het 'visje, visje in de zee', dat aanvankelijk al haar wensen vervult, maar uiteindelijk schoon genoeg krijgt van de veeleisende en ondankbare echtgenote, en alle milde gaven terugneemt. Tureluur komt dan tot inkeer, waarop het verhaal eindigt met een ingelukkig, koffiedrinkend dwergenpaar."¹³

Steenhuizen maakte de Nederlandse versie op verzoek van Van Nelle-directeur Alex van der Leeuw. Deze had Steenhuizen in oktober 1919 per brief gevraagd sprookjes te bewerken voor koffiereclame.

Piggelmee was niet de eerste kabouter in een Van Nelle-reclame, want in 1914 verscheen dit boek: Hoe de kabouters aan de koffie kwamen. [Tekst en illustraties] Door Kees Valkenstein [pseudoniem van Alfons van Lier, 1862-1952]. De Erven de Wed. J. van Nelle, Rotterdam, [1914]. [12]p.; geniet. De losse kleurplaatjes waren in koffieverpakkingen bijgesloten. Bron afbeelding: Zwiggelaar Auctions, 2011 www.zwiggelaarauctions.nl

Oud-Van Nelle-adjunctdirecteur Jan Wage in 2010: "Mede door zijn rijmelarijen voor de liederenbundels van de filmvoorstellingen, kreeg de leiding van Van Nelle meer aandacht voor het talent van haar medewerker."¹⁴
[Het bestaan van dit soort bij stomme film-vertoningen gebruikte liedbundels wordt nader onderzocht op de NPE-pagina 'Liederenbundels voor film'.]

Binnen de week lag het manuscript voor Van het Toovervischje op het bureau van de directeur15. In 1920 werd het verhaal voor het eerst uitgegeven. De illustraties waren van een niet bij naam bekende Duitse tekenaar. In latere herdrukken waren de illustraties gemaakt door Nans van Leeuwen (1900-1995). "Van het toovervischje staat te boek als het meest gevraagde cadeauartikel in de Nederlandse reclamegeschiedenis.16. Bron omslag: DBNL

terug naar boven | naar Piggelmee-begin

In de Tweede Wereldoorlog ging al het oorspronkelijke Piggelmeemateriaal bij bombardementen verloren¹⁷, waardoor voor herdrukken van de Piggelmeewerken nieuwe tekeningen moesten worden vervaardigd.


Van Nelle-advertentie in Nieuwsblad van Friesland, 23-11-1920

Piggelmee is een voorbeeld van een reclame, die een eigen leven gaat leiden. Telkens als men met de uitgaven stopt, maakt het publiek zijn beklag, zodat steeds tot een nieuwe reproduktie besloten wordt. Geen van de vervolg-verhalen heeft het succes kunnen evenaren van het eerste verhaal.¹⁸

In 1988 lanceerde Van Nelle een nieuwe reclamecampagne rond Piggelmee.¹⁹ Ruim tien jaar daarna kwam Piggelmee - de Musical²⁰ uit.

terug naar boven | naar Piggelmee-begin

Piggelmee - de boeken

Van het toovervischje. Een oud sprookje op nieuw verteld en berijmd. [Naar Jacob Grimm en Wilhelm Grimm. Berijmd door Leopold]. [Van Nelle],  [Rotterdam], [1920]. Omvang: 33 p. Met 25 ingeplakte kleurenplaatjes.
Integraal op: http://www.dbnl.org/tekst/-grim001vanh01_01/
Van dit werk is een onbekend aantal herdrukken verschenen, in verschillende formaten en bindwijzes. Zie Bronnen - Marc Claes en noot 11 voor versies t/m 1987.
Na 1987: Herdruk bij Rubinstein, Amsterdam, 2007. Omvang 37p. Herdruk (verkorte versie) bij Rubinstein 2008. Omvang [26p].

Hoe Piggelmee groot werd. Oorspronkelijk sprookje. Vervolg op Het toovervischje. Door Leopold. [Van Nelle], [Rotterdam], [1923]. Omvang: 41 p. Illustratie: 40 ingeplakte kleurenplaatjes.
Van dit werk is een onbekend aantal herdrukken verschenen, in verschillende formaten en bindwijzes. Zie Bronnen - Marc Claes en noot 11 voor versies t/m 1987.
Na 1987: Herdruk bij Rubinstein, Amsterdam, 2007. Omvang 46p.


Van het toovervischje, en vervolg Hoe Piggelmee groot werd. Twee sprookjes. [Door Leopold].  : [Van Nelle], [Rotterdam], [1925]. Herdruk van beide boeken in één band. Omvang: 33, 41 p.


Latere Piggelmee-versies

L.C. Steenhuizen schreef de eerste twee Piggelmeeverhalen. Na zijn dood verschenen aanvankelijk herdrukken met andere tekeningen. Na de Tweede Wereldoorlog verschijnen ook door anderen geschreven Piggelmeeboekjes. Bij de Koninklijke Bibliotheek zijn onderstaande versies met verschillende auteurs en illustratoren bekend (exclusief herdrukken en herziene herdrukken):

"Van het toovervischje" Een oud sprookje. Opnieuw verteld en berijmd door Leopold. [Naar Jacob Grimm en Wilhelm Grimm.] [De erven de wed. J. van Nelle], [Rotterdam], [1936]. Illustraties gesigneerd NvL = Nans van Leeuwen. Drukker: Kühn & Zoon, Rotterdam. Formaat: 19×27 cm. Volgens Brinkman's Catalogus  verschenen in 1936 en 'niet in den handel'.

Piggelmee. [Bewerkt door J. Riemens-Reurslag]. Tekeningen Henk Kabos. Kleingoed-reeks no. 8. C.A. Spin en Zoon, Amsterdam,  [1943]. Omvang: [23] p. Met bruine inkt gedrukt. Illustraties met de kleuren lichtblauw en bruin. Bevat behalve de rijmvertelling 'Piggelmee' ook het versje 'Er ging een ventje al over de straat', van Jacob van Lennep (in het voorwoord). Formaat: 18x19 cm, geniet.

Het tovervisje. Een oud sprookje opnieuw berijmd. [Naar Jacob Grimm en Wilhelm Grimm. Berijmd door Leopold]. Getekend door Nans van Leeuwen. [Van Nelle], [Rotterdam], [1949]. Omvang: [34] p. Illustratie: 27 ingeplakte kleurenplaatjes. Drukker: Kühn & Zoon, Rotterdam. Integraal op DBNL:
http://www.dbnl.org/tekst/grim001tove01_01/

terug naar boven | naar Piggelmee-begin

De wonderschelp. [Gemaakt door: Jan Laurens [= Jan Wage]: versjes. Nans van Leeuwen: plaatjes. Pieter den Besten: samenstelling]. De Erven De Wed. J. van Nelle, Rotterdam,  [1950]. Omvang: [33] p. Met ingeplakte kleurenplaatjes. Drukker: Kuhn & Zoon, [Rotterdam].Bandtitel: De wonderschelp. Een nieuw avontuur van Piggelmee. Formaat: 19×27 cm.

Piggelmee groeit en... wordt weer klein [D. Roodenburg Vermaat: versjes. Nans van Leeuwen: plaatjes. Pieter den Besten: samenstelling]. Van Nelle, Rotterdam, [1951]. Omvang: [35] p. Offsetdruk: Kühn & zoon. Met ingeplakte kleurenplaatjes. Formaat: 19×27 cm. "Een vervolg op "Het tovervisje" en "De wonderschelp"."

Piggelmee, de baas van bos en duin. [Jan van Duin: tekst. Nans van Leeuwen: plaatjes. Pieter den Besten: samenstelling]. Van Nelle, Rotterdam, [1951]. Omvang: 29 p. Illustratie: ingeplakte kleurenplaatjes. Formaat: 19×27 cm. Achterin bij colofon in zeer kleine druk: 'Offsetdruk Kuhn & Zoon Rotterdam'. De KB bezit ook een exemplaar ook  waarin achterin, in 'normale' lettergrootte 'Ḱühn & Zoon: Offsetdruk' staat. Dit zou een oudere editie kunnen zijn.

Jurgen Eissink, 2013: "Op de site van Jan Wage²¹ staat naast "Jan L. Wage: 'De Wonderschelp'", ook  "1951 Piggelmee kinderboek geschreven bij Van Nelle Rotterdam." Het is niet ondenkbaar dat Wage in 1950 bewust, vanwege zijn hoge positie in het concern, het pseudoniem Jan Laurens heeft gebruikt, om in 1951, refererend aan de toen verschenen titel, Piggelmee, baas van bos en duin, heeft gekozen voor het pseudoniem Jan van Duin, van wie immers geen verdere titels of andere gegevens bekend zijn."

Piggelmee bij de Eskimo's. Een nieuw spannend avontuur. [Auteur: Annie Winkler-Vonk. Illustraties: Bataafsche Teekenmaatschappij Rotterdam]. De Erven de Wed. J. van Nelle,  Rotterdam, [1985]. Omvang: 33 p. Formaat: 29 cm.

Piggelmee en het tovervisje. [Naar een oud sprookje opnieuw voor de jeugd bewerkt door Wilma de Jong-van Kasteel. Illustraties: Bart van Erkel]. De Erven de Wed. J. van Nelle, Rotterdam, 1988. Omvang: 24 p. Drukker: [S.l.] : Grafisch Bedrijf Tuijtel, [s.l.]. Op omslag: een oud sprookje opnieuw verteld en berijmd. - Met geplakte plaatjes.

terug naar boven | naar Piggelmee-begin

Meneer Hoedjes vangt een vis. Door Koos Meinderts. Met tekeningen van Annette Fienieg. Leopold, Amsterdam, 1999. Omvang: 54 p. Gebaseerd op het sprookje van Grimm 'De oude visser en zijn vrouw'. Bewerking van de musical 'Piggelmee', geschreven door Harrie Jekkers en Koos Meinderts.

Het luisterboek van Piggelmee. Met de stemmen van Wieteke van Dort & Edwin Rutten. Muziek gecomponeerd door Floor Minnaert. Teksten liedjes geschreven door Floor Minnaert en Desiree Rebel. Rubinstein, Amsterdam, 2007. Omvang: 1 compact disc (47 min.). Bevat: Piggelmee en het tovervisje en Hoe Piggelmee groot werd.

Op 1 oktober 2008 kwam de Piggel-meepostzegel uit. Een ontwerp van Dennis Koot, gedrukt door Joh. Enschedé Security Print. Afmeting:  25 mm × 36 mm. Bron: www.geheugenvannederland.nl/ ?/nl/items/MVC01:NVPH-2605

Piggelmee en de dieren. [Tekst: Jessica Voeten]. Rubinstein, Amsterdam, 2008. Omvang: [26] p.  "Piggelmee en de dieren" is een nieuw avontuur van Piggelmee met plaatjes uit "Piggelmee en het tovervisje" en "Hoe Piggelmee groot werd".

terug naar boven | naar Piggelmee-begin

Er bestaan ook nog:

Piggelmee en het tovervisje. Opnieuw bewerkt door Han G. Hoekstra. Muziek: Joop Stokkermans. Ingesproken door Hans Veerman. Uitgegegeven door De Erven de Wed.J. van Nelle, Rotterdam, c. 1967. Vinyl single. Lengte: 6 minuten 29 seconden.
Tweede versie: 1971. Verteller: Jos Brink. Andere stemmen: Piet Ekel. Deze is te beluisteren op: http://www.youtube.com/watch?v=lW5usmsXEa0

Piggelmee en de wonderschelp. Opnieuw bewerkt door Han G. Hoekstra. Muziek: Joop Stokkermans. Ingesproken door Hans Veerman. Uitgegegeven door De Erven de Wed. J. van Nelle, Rotterdam, c. 1967. Vinyl single. Tweede versie: 1971. Verteller: Jos Brink. Andere stemmen: Piet Ekel. Bron: http://jaapvanlelieveld.xs4all.nl/sprook/piggelmee%- 20en%20de%20wonderschelp.htm

Alsmede, naar aller waarschijnlijkheid, tal van andere Piggelmee-gerelateerde producten, die buiten het NPE-onderzoeksveld vallen.


Piggelmee, de musical

Piggelmee [de musical], jeugdtheater Hofplein 1999. Tekst: Harrie Jekkers en Koos Meinderts. Composities: Harrrie Jekkers en Ton Scherpenzeel. Spel: Leerlingen van jeugdtheaterschool Hofplein. Regie: Louis Lemaire. In 2004 opnieuw uitgevoerd.
Bron: Koos Meinderts, www.koosmeinderts.nl, 2012, en Jeugdtheater Hofplein, www.jeugdtheaterhofplein.nl, 2012.

terug naar boven | naar Piggelmee-begin

Boeken van L.C. Steenhuizen (exclusief Piggelmee)
[alleen werken van 6 of meer pagina's zijn opgenomen]

Lichtjes en dichtjes. G. van den Boom, Apeldoorn, 1928. Omvang 48p. Prijs  f 0.75. Adres uitgeverij: Stationsstraat 89. Een exemplaar van dit boek bevindt zich in het Legermuseum, Delft.

Proza

Van stad en dorp. Uitgevers-maatschappij "Elsevier", Amsterdam, 1893. Omvang 234p. Prijs: f 2.75. Dit boek ging ergens tussen 1901 en 1910 over naar het fonds van uitgeverij S. & W. N. van Nooten - wat een indicatie voor een herdruk zou kunnen zijn. Tussen 1920 en 1925 ging het over naar het fonds van J.T. Swartenburg.
Bronnen: Brinkman's Catalogi.

terug naar boven

Bloemlezingen:

Poëzie voor volwassenen van L.C. Steenhuizen is in deze bloemlezing aangetroffen:

Oorlogspoëzie verschenen in 1914 en 1915 en onuitgegeven gedichten. Drukk. van het Militair Gesticht van vakheropleiding voor zwaar gekwetsten uit den oorlog, Port-Villez, 1916.

terug naar boven

Bronnen

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

De foto van L.C. Steenhuizen werd afgedrukt bij het artikel 'Piggelmee gaat nooit verloren', door Anneke Munnik. De Telegraaf, 23-09-1978. Wanneer de foto genomen is en door wie is onbekend. Zie: noot 18. De fotobewerking voor de NPE geschiedde door Jurgen Eissink.

Brinkman's Catalogus 1891-1900
Brinkman's Catalogus 1901-1910
Brinkman's Catalogus 1911-1915 (meldt geen werken van Steenhuizen)
Brinkman's Catalogus 1916-1920 (meldt geen werken van Steenhuizen)
Brinkman's Catalogus 1921-1925
Brinkman's Catalogus 1926-1930
Marc Claes. Van Nelle, Piggelmee en ander curiosa. Verzamelkrant collectie nr. 2.  PCR, Boom, 1987. Omvang: 32 p.

Lectuur-Repertorium. Deel 2 en 3. A.S.K.B., Vlaamsche Boekcentrale/Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1953 en 1954. Het LR geeft foutief de kinderboekenschrijfster Marie Leopold aan als auteur van Van het toovervischje.

¹ Regionaal Archief Leiden, www.archiefleiden.nl, 2013.
² Familieberichten. Het Vaderland, 18-11-1926. Het Algemeen Handelsblad van 18-11-1926 meldde foutief Rotterdam als overlijdensplaats.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010010635%3Ampeg21%3Ap004%3Aa0121
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010657868%3Ampeg21%3Ap002%3Aa0109
³ Regionaal Archief Leiden, 2013.
⁴ Algemeen Handelsblad, 19-11-1892.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010147799%3Ampeg21%3Ap006%3Aa0069
⁵ http://www.archieven.nl/nl/, 2013
⁶ Regionaal Archief Leiden, 2013.
⁷ De Tijd, 22-09-1887.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010267980%3Ampeg21%3Ap005%3Aa0065
⁸ DBNL: De Portefeuille
http://www.dbnl.org/titels/tijdschriften/tijdschrift.php?id=_por001port01
⁹ Jaarboek Letterkundig Museum 3. Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum, Den Haag 1994.
http://www.dbnl.org/tekst/_jaa006199401_01/_jaa006199401_01.pdf
¹⁰ http://collectie.museumrotterdam.nl/objecten/87918-A
¹¹ Ad Zuiderent, in:  Een dartele geest. Aspecten van De chauffeur verveelt zich en ander werk van Gerrit Krol. Querido, Amsterdam, 1989. Blz 213: "Van het eerste deel zijn in de loop der jaren anderhalf miljoen exemplaren uitgebracht. In de jaren zestig was uitgave van deze boekjes, ingevolge de cadeauwet, in Nederland verboden; in 1970 kreeg Piggelmee dispensatie. Er worden nog jaarlijks 25 000 exemplaren van geproduceerd. (Zie: Marja Baeten, 'Kabouter krijgt onderhoudsbeurt'.)"
Online op: http://dare.ubvu.vu.nl/bitstream/handle/1871/15537/282.pdf?sequence=1
(23MB!)

12 Krantenberichten over de dicht en compositiewedstrijden

¹³ Ewoud Sanders. Allemaal woorden. Prometheus/NRC Handelsblad, Amsterdam / Rotterdam, 2005. Blz 196. 
http://www.boekenewoud.nl/downloads/2005_Sanders,%20Ewoud_Allemaal%20woorden.pdf
¹⁴ Jan Wage, 2010.
Jan Wage (geb. 1921) kwam in 1946 bij Van Nelle in dienst. In 1950 werd hij adjunct-directeur. In datzelfde jaar schreef hij het nieuwe Piggelmeeverhaal De wonderschelp.
Zie: www.janwage.nl
¹⁵ Jan Wage, 2010.
¹⁶ Ewoud Sanders. Blz 196. 
¹⁷ Jan Wage, 2010.
¹⁸ Anneke Munnik. 'Piggelmee gaat nooit verloren'. De Telegraaf, 23-09-1978.
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A011200348%3Ampeg21%3Ap031%3Aa0975
¹⁹ 'Tweede leven voor Piggelmee'. Nederlands Dagblad, 10-08-1988. http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010562820%3Ampeg21%3Ap004%3Aa0070
²⁰ Koos Meinderts, 2013. www.koosmeinderts.nl
²¹ Jan Wage, 2010. www.janwage.nl

Boeken en/of materiaal van L.C. Steenhuizen bevinden zich in:
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Legermuseum Delft / Nationaal Militair Museum Soesterberg
Poëziecentrum Gent (gedicht in Oorlogspoëzie, 1916)

terug naar boven

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:

Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners