Home
dichters
jaarlijsten
bronnen
COLOFON

versie: 19-06-2017 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen


J.C. Noordstar

Pseudoniem van:
A.J.P. Tammes
Geboren te:
Groningen, 10-07-1907
Gestorven te:
Amsterdam, 21-08-1987
Volledige naam:
Arnold Jan Pieter Tammes
Naamsvarianten:
A. Tammes; Arnold Tammes
Verder pseudoniem:
W. Noordstar [?]; A.


Foto: Prof. A.J.P. Tammes, circa 1947*

Zie ook: Groninger dichters

Dichter, journalist en hoogleraar internationaal recht.


Een van de drie zonen van chocoladefabrikant Gerard Tammes (1867-1937) en Jacobina [van Couten] Piccardt Wieringa (1876-1963).

Dichter | Journalist | Hoogleraar

Arnold Tammes groeide op in Groningen-stad, waar hij de Rijks HBS bezocht. Op de HBS was hij actief in reciteervereniging Demosthenes - op de foto links is hij te zijn bij een uitvoering in 1924.

In 1925 slaagde hij voor het HBS--examen. Hij ging op aanraden van zijn tante Jantina (Tine) Tammes (1871-1947), de eerste vrouwelijke hoogleraar te Groningen, rechten studeren. Hij werd lid van het studentencorps 'Vindicat atque polit', waarvan hij in 1929 tot senator benoemd werd.

In zijn studententijd publiceerde hij gedichten en prozastukken in onder meer Der Clercke Cronike, onder het pseudoniem A.

Het pseudoniem waaronder hij als dichter vooral bekend werd, J.C. Noordstar, is mogelijk een verwijzing naar de in 1904 afgebrande korenmolen Noordstar, die op de hoek van de Noordenbinnensingel / Grote Appelstraat stond.

Tammes raakte bevriend met Herman Scheltema die als dichter opereerde onder het pseudoniem N.E.M. Pareau.

naar boven

Beiden waren actief in artistieke kringen en zullen de literaire avonden van Dirk Verèl en de bijeenkomsten met Herman Poort in Bodega Dik aan de Guldenstraat bijgewoond hebben, waar dichters, schrijvers en kunstenaar van De Ploeg discussieerden en plezier maakten. Johan van der Woude heeft de sfeer van die dagen beschreven in de sleutelroman Bodega Rapsodie, die hij onder het pseudoniem J.C. Falke in 1961 publiceerde.

Met Scheltema richtte Arnold Tammes uitgeverij en arthotheek "Ebenhaëzer" op. Bij dit 'bedrijf', dat eerder als grap dan als serieuze uitgeverij gezien moet worden, verschenen enkele eigen beheer-uitgaven. Een ervan was het door H. N. Werkman gedrukte...

... Pierement. Het 16 pagina's tellende boekje was geschreven door 'Community Singing', het collectieve pseudoniem van Halbo C. Kool, A.J.P. Tammes, Herman Poort en Scheltema. Volgens Ab Visser werd het boekje door het viertal tijdens de meikermis van 1930 op straathoeken verkocht. Een van de kopers was de toen 15-jarige Reinold Kuipers, de latere Arbeiderspers-uitgever, die later ook de debuutbundel van J.C. Noordstar zou aanschaffen.





naar boven

Ab Visser, in 1967: "J. C. Noordstar en N. E. M. Pareau. (...) sprongen speels en nonchalant om met hun poëzie, die voor een groot deel in de Groningse studentenpers gedrukt werd, soms wel, soms niet ondertekend - met namen voluit, of initialen; ook ondertekende de een wel eens een gedicht van de ander met zijn naam. Er zit iets verrukkelijks in de achteloosheid waarmee de beide mannen hun dichterlijk spel bedreven, dat verfrissend afsteekt tegen de ernst waarmee poëzie gewoonlijk beoefend en beschouwd wordt."

Tammes studeerde in 1933 af. Hij vond emplooi in Rotterdam, waar hij in 1935 als redacteur buitenland/nachtredacteur bij de Nieuwe Rotterdamsche Courant aan de slag ging.

Anton Koolhaas, in 1987¹: Ik kwam een paar maanden later dan hij bij de krant en mijn eerste dienst als nachtredacteur had ik samen met hem. Hij was bepaald geen journalistentype, die van niets een gebeurtenis probeerde te maken. Hij vroeg of ik in de loop van de dag buitenlandse kranten had gelezen en gaf me vervolgens een stapeltje Engelse telegrammen ter vertaling. Hij zei me dat ik, als ik eventueel die dag aanvullende bijzonderheden had gelezen in Engelse kranten, ik die kon proberen te verwerken tussen de inhoud van de telegrammen. Ik ging dus zoet een paar uur zitten vertalen, intussen zoekend in buitenlandse bladen, of daar al iets over een van de onderwerpen in stond en gaf toen mijn bundeltje, tamelijk netjes getypt, aan Tammes. Hij knikte na het gelezen te hebben en zei: "Ja, zo is het wel ongeveer", en legde de kopij in het bakje voor de zetterij.

In Rotterdam was hij tenminste eenmaal als dichter actief: op 14 mei 1935 was hij één van de zeven letterkundigen die uit eigen werk voordroegen in huize Ulrich aan de Leuvehaven. De anderen waren Halbo C. Kool, Jan Engelman, Victor E. van Vriesland, M. Revis, F. Bordewijk en J.C. Bloem. Het Algemeen Handelsblad, 15 mei 1935: "De keuze van het voorgedragen werk was niet ten volle berekend op een zoo groote schare toehoorders; er zijn nu eenmaal gedichten, die alleen bij aandachtige, ongestoorde lezing tot hun recht komen."

naar boven

Koolhaas: "Ik wist pas na enige weken dat Tammes óók Noordstar was, die hoogst uitzonderlijke gedichten had gemaakt, vooral in zijn studententijd. Je gaat hem dan op meer harmonische wijze 'met andere ogen' bekijken en als dichter of schrijver beschouwen. Tammes was nogal bang voor die andere ogen. Zijn verslagen van zijn leven als dichter werden altijd bedolven onder de bijzonderheden en bijkomstigheden van de wijze van drukken en kaften door zijn uitgeverij Eben Haëzer. (...) Hij schreef trouwens hoogst zelden nog een gedicht en koesterde zijn talent nauwelijks. Wel raakte hij gevangen door de journalistiek en het internationale recht. Hij bereidde zijn dissertatie voor. Trouwens, het werd druk op de nachtredactie buitenland: de Abessijnse oorlog, de Spaanse burgeroorlog, de Chinees-Japanse oorlog en de Duits-Finse oorlog vonden plaats voor de Tweede Wereldoorlog een feit was."

In 1937, promoveerde Tammes op het proefschrift De rechtsbetrekkingen der leden van het Britsche Gemeenebest, onderling en in het Volkenrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Met dit werk, dat tot in Indië gesignaleerd werd, maakte hij naam in zijn vakgebied.

naar boven

Bij het bombardement op Rotterdam, 14 mei 1940, werd zijn kamer aan De Boompjes verwoest, met daarbij de resterende exemplaren van zijn debuutbundel De Zwanen. Hij bleef, zolang de krant in de oorlogstijd verscheen, stukken schrijven. Koolhaas: "Tammes isoleerde zich op zijn kamer en schreef zijn buitenlandse overzichten zo neutraal als maar denkbaar was."

Eind juni 1945 mocht de NRC weer verschijnen. Met Tammes, die een 'bewijs van zuivering' had gekregen, als een van de redacteuren. In 1946 wordt Tammes benoemd tot hoogleraar volkenrecht en de leer der internationale betrekkingen aan de Universiteit van Amsterdam.

P.J.G. Kapteyn²: "Ook al wijdt hij zich voor de rest van zijn leven vrijwel geheel aan de volkenrechtswetenschap, toch weet hij nog tijd te vinden voor publicaties die van zijn onverflauwde interesse getuigen in vraagstukken die samenhangen met zijn journalistieke verleden, zoals de vorming van de openbare mening, de vrijheid van meningsuiting en de massacommunicatie."

naar boven

Zo is hij van 1959-1969 voorzitter van de Nederlandse Persraad. Het publiek leert hem kennen van uitspraken over hoe het recht in het heelal geregeld zou moeten worden (1959), over de onrechtmatige bouw van een tv-eiland in de Noordzee (1964), als lid van Nederlandse VN-delegaties en als voorzitter van de VN-commissie voor international recht, een functie die hij van 1967 tot zijn emeritaat in 1977 bekleedde.

Uitgever Reinold Kuipers probeerde regelmatig A.J.P. Tammes tot heruitgave van zijn gedichten te bewegen. Kuipers (in 1987 en 1999)³: "In de jaren veertig en vijftig was de naar zijn mening volstrekt voormalige dichter niet bereid, voor een met later werk uitgebreide herdruk van De Zwanen toestemming te geven." (...) "Hij (...) beschouwde die verzen min of meer als een jeugdzonde. Uiteindelijk heeft de componist Rudolf Esscher, die een oude vriend was, hem overgehaald." 

Arnold Tammes was Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, Commandeur in de Orde van Oranje Nassau en lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen.

Tammes overleed op 80-jarige leeftijd in zijn woonplaats Amsterdam. Hij is in besloten kring gecremeerd.


Noten

¹
Anton Koolhaas. Tammes: balsem voor de lezer. Redacteur met afkeer van bijval. NRC Handelsblad, 26-08-1987.
² P.J.G. Kapteyn. Levensbericht A.J.P. Tammes. Jaarboek. Huygens Institute - Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences (KNAW), 1989, Amsterdam, pp. 178-183.
³ Reinold Kuipers. J.C. Noordstar (1907-1987). Ontroerend dichter. NRC Handelsblad, 26-08-1987; in: Bregje Boonstra en Roger Cremers. 'Hou het licht'. [Interview met Reinold Kuipers]. De Groene Amsterdammer, 17-11-1999 .

naar boven

Over J.C. Noordstar

Noordstar en Pareau. Presentatie en samenstelling Lejo Siepe. Plantage Magazine. VPRO-radio, 13-12-1988. Ca. 60 minuten. Een programma over de dichters J.C. Noordstar (1907-1987) en N. Pareau (1906-1981) ; m.m.v. de uitgever Reinold Kuipers , Emile Henssen, biograaf van Pareau, Prof. Jonxis, jeugdvriend van de dichters en Dick Leutscher brengt muziekstukken van Pareau ten gehore, waaronder 'Hommage aan Groningen'.

J.C. Noordstar. De zwanen & andere gedichten, & proza
N.E.M. Pareau. Sonnetten & andere gedichten, & proza
Rudolf Escher & Reinold Kuipers. J. C. Noordstar, N. E. M. Pareau & Ebenhaëzer. Querido, Amsterdam, 2000. 3 dl. (71, 77, 70 p.). poëzie, proza en biografieën.

naar boven



Dichtbundels:
[alleen werken van 6 of meer pagina's zijn opgenomen]

Pierement. Door Community Singing [Community Singing is collectief pseudoniem van Halbo C. Kool, A.J.P. Tammes [=J.C. Noordstar], Herman Poort en H.J. Scheltema [= N.E.M. Pareau]. - Tekening op omslag mogelijk van Jan Wiegers]. [Werkman], [Groningen], [1930]. [16] p.



Ab Visser, in 't Peerd van Ome Loeks (1970): '[Deze bundel verzen] had geen officiële status, zoals het Vrije Bladennummer [= Groningsche dichters, 1934], maar het was een frisse stunt, vooral omdat het door medewerkers tijdens de meikermis verkocht werd op straathoeken.'
http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/KBMI01:LblMeertens38302

De zwanen en andere gedichten
Ebenhaëzer, Groningen, 1930. 19p.
Oplage 100 ex. Drukker: H.N. Werkman, Groningen.
Tweede vermeerderde druk, verzorgd door Rudolf Escher bij:
Querido, Amsterdam, 1967. 68p.



   
N. E.M.Pareau en J.C. Noordstar
Argos et Arcadia
Rozenbeek en Venemans, Hilversum, [1935]. 31p.
De Vrije Bladen, jrg 12, schrift 12.




naar boven

't Eerdiploom en andere gedichten. De Zondagsdrukkers [Reinold Kuipers], Amstelveen, 1983. 14p. Opl. van 50 ex.

J.C. Noordstar. De zwanen & andere gedichten, & proza; N.E.M. Pareau. Sonnetten & andere gedichten, & proza; Rudolf Escher & Reinold Kuipers. J. C. Noordstar, N. E. M. Pareau & Ebenhaëzer. Querido, Amsterdam, 2000. 3 dl. (71, 77, 70 p.). poëzie, proza en biografieën.

naar boven

Wetenschappelijke werken

Onder naam A.J.P. Tammes

De rechtsbetrekkingen der leden van het Britsche Gemeenebest, onderling en in het volkenrecht. Muusses, Purmerend, 1937. XI, 152p. Proefschrift Groningen.

D. van Dantzig , Witte Hoogendijk , A.J.P. Tammes, C.H. Telders. Vier praeadviezen ter voorbereiding der vergadering der Vereeniging in zake annexatie van Duitsch grondgebied door Nederland. Hollandia Baarn, [1945]. 82p. Bevat: I. Signifische beschouwingen over de begrippen "Schuld", "Straf", e.a. in verband met het annexatievraagstuk, door D. van Dantzig. II. Is annexatie gewenscht? door Witte Hoogendijk; III. Nederlandsche uitbreiding in verband met Europeesche hergroepeering, door A.J.P. Tammes IV. Gebiedsuitbreiding, door/ C.H. Telders.

De internationale noodzaak. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleraar in het volkenrecht en de leer der internationale betrekkingen aan de Universiteit van Amsterdam op 19 Mei 1947. Nijhoff, 's-Gravenhage, 1947. 26p. Inaugurele rede Amsterdam, GU.

Hoofdstukken van internationale organisatie. Eerste stuk. Nijhoff, 's-Gravenhage, 1951. XII, 283p.

De internationale politiemacht. Vereniging voor internationale rechtsorde, 's-Gravenhage, 1958. 35p.

naar boven

Het Europese verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en het nationale recht. NVIR, Utrecht, 1960. 94p. Mededelingen van de Nederlandse Vereniging voor Internationaal Recht nr. 43. Bevat o.a.: D.J. Veegens. Het Europese verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en het nationale recht, p. 42-80.

Internationaal publiekrecht. Met medew. van P. van Heijnsbergen. Bohn, Haarlem, 1966. XI, 257p. 2de herziene druk 1973, XVIII, 358p.

Het universele rechtsstelsel beschreven aan de hand van een classificatie. Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, Amsterdam, 1969. 36 p., [1] vouwbl. Mededelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Afd. Letterkunde; N.R., dl. 32, no. 2.

Conflicten. Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, Amsterdam [etc.], 1971. 27p. Mededelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, afd. Letterkunde; N.R., dl. 34, no. 1 (1971).

De leefruimte van de mens. Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, Amsterdam [etc.], 1973. 24p. Mededelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Afdeling Letterkunde; N.R. dl. 36, no. 3 (1973). Uitgesproken in de vergadering van 13 maart 1972.

naar boven


Voor A.J.P. Tammes:

Essays on international law and relations in honour of A. J. P. Tammes. Ed. by H. Meijers and E. W. Vierdag. Sijthoff, Leyden, 1977. VIII, 371 p. Netherlands international law review, ISSN 0165-070X; 24 (1977) 1/2. Bevat: Bibliography of works by A. J. P. Tammes: p. 368-371.



naar boven


Bloemlezingen:

Poëzie van J.C. Noordstar is in deze bloemlezingen aangetroffen:

Kent uw dichters! Meulenhoff, Amsterdam, [1933].
In memoriam Herman Poort. W. de Haan, Utrecht, 1934.
Groningsche dichters. De Vrije Bladen, 1934.
Nieuwste dichtkunst. Bigot en Van Rossum, Amsterdam, [1934].
Kristal. Letterkundige productie 1935. De Spieghel/Het Kompas, Amsterdam/Antwerpen, [1935].
Jonge most. Van Dishoeck, Bussum, [1936].
Nieuwe Nederlandsche Poëzie. Tweede Bundel. J.B. Wolters, Groningen/Batavia, 1936.
Kristal. Nijgh & Van Ditmar, Rotterdam, 1937.
Nieuwste dichtkunst., Bigot & Van Rossum, Amsterdam, [1938] (4e druk).

naar boven

Twee recht, twee averecht. De Driehoek, 's-Graveland, [1942].
Levende dichters. U.-M. "West-Friesland", Hoorn, 1946.

naar boven

De speelse muze. VBBB, [Amsterdam], 1952.
Spiegel van de Nederlandse poëzie door alle eeuwen. Dl. 2: 1900-1940. Meulenhoff, Amsterdam, 1953.
Voor wie dit leest. Querido, Amsterdam, 1959.

Dichters bij elkaar. Querido, Amsterdam, 1967

naar boven

Nieuwe geluiden. Sijthoff, Leiden, 1970 (6e herziene druk).
Al schrijvend. Querido, Amsterdam, 1971.
Is deze ook goed meneer? Bert Bakker, Amsterdam, 1972.
Een moederhart, een gouden hart. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1973.
Goedemorgen, welterusten. Querido, Amsterdam, 1975.
Lees eens een gedicht. Querido, Amsterdam, 1976.
De Moeder. Thomas Rap, Vijverhof, Baarn, 1979.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1979.

naar boven

Aarts' Letterkundige Almanak voor het Willem Elsschotjaar 1982. Aarts, Amsterdam, 1981.
Is dit genoeg: een stuk of wat gedichten. Elsevier Manteau, Amsterdam/Antwerpen, 1982.
Spiegel van de Nederlandse poëzie. Meulenhoff, Amsterdam, 1984 (5e editie).
Ooitgedicht. CPNB, Amsterdam, 1985.
Gelezen worden ze ontelbare malen. Sijthoff, Amsterdam, 1986.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1987 (8e herziene druk).
Het literaire tijdschrift Het Woord 1945-1949. De Bezige Bij, Amsterdam, 1987

naar boven

Spiegel van de moderne Nederlandse poëzie. Meulenhoff/Kritak, Amsterdam/Leuven, 1992. 6e editie.
Kinderen. Prometheus, Amsterdam, 1994.
Met gekleurde billen zou het gelukkiger leven zijn. Averbode, Averbode, 1996.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1996 (10e herziene druk).
Dieren. Prometheus, Amsterdam, 1996.

naar boven

Trou moet blycken. Bert Bakker, Amsterdam, 2001.
Het lichte gedicht. Podium, Amsterdam, 2002.
Komrij's Nederlandse poëzie van de 19de t/m de 21ste eeuw in 2000 en enige gedichten. Bert Bakker, Amsterdam, 2004.
Spiegel van de moderne Nederlandse en Vlaamse dichtkunst. Balans, Amsterdam, 2005.

De Nederlandstalige poëzie in pocketformaat. Compaan, Maassluis, 2012.

naar boven



Bronnen

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.


* Foto uit: Levensbericht A.J.P. Tammes. Jaarboek. Huygens Institute - Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences (KNAW), 1989. Fotograaf onbekend.
Foto van de jonge Arnold Tammes: Reciteervereniging Demosthenes van de RHBS te Groningen. Tableau de la troupe in toneelkleding bij de 37e uitvoering op 6 en 9 februari 1924. in de Harmonie, Groningen.
NL-GnGRA_818_23653. Archieven van de Rijks Hogere Burgerschool te Groningen 164-1968 (1970), toegangsnummer 54. Beeldbank Groningen.
http://beeldbankgroningen.nl/


Met dank aan Niels Bokhove.

naar boven

DBNL: J.C. Noordstar
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=noor016
P.J.G. Kapteyn. Levensbericht A.J.P. Tammes. Jaarboek. Huygens Institute - Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences (KNAW), 1989, Amsterdam, pp. 178-183.
http://www.dwc.knaw.nl/DL/levensberichten/PE00003264.pdf
Schrijfersinfo.nl: J.C. Noordstar
http://www.schrijversinfo.nl/noordstarjc.html
Lectuur-Repertorium. Deel 2 . A.S.K.B., Vlaamsche Boekcentrale/Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1953.
Lectuur Repertorium 1967-1978. Deel 3. Nederlands Bibliotheek en Lektuur Centrum/Katholiek Centrum voor Lectuurinformatie en Bibliotheekvoorziening, Den Haag/Antwerpen, 1981.
Inge de Wilde. 'Tammes, Jantina (1871-1947)', in Biografisch Woordenboek van Nederland. [12-11-2013]
http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn5/tammes
NN. Korenmolen De Noordstar. Molendatabase Verdwenen molens, 2014.
http://www.molendatabase.org/molendb.php?step=details&tbnummer=04425+r

naar boven

NN. Eindexamen H.B.S. 5-j. c. Het Vaderland, 06-07-1925.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010009783:mpeg21:a0056
NN. Stad en provincie. Nieuwsblad van het Noorden, 15-11-1929.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010675568:mpeg21:a0031
NN. Wat is surrealisme? De Tijd, 08-01-1932.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010534971:mpeg21:a0110
Mr. E. Elias. Groningen, Arcadia der poëten. Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant, 27-09-1934
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRANM02:000033397:mpeg21:a0074
NN. Zeven schrijvers lezen. Algemeen Handelsblad, 15-05-1935.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010663944:mpeg21:a0249
Mr. E. Elias. Onecht gesteente. Nieuwsblad van het Noorden, 26-10-1935.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010673729:mpeg21:a0335
G.H. 's-Gravesande. Forum † Opruiming wegens opheffing. Het Vaderland, 03-01-1936.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010016364:mpeg21:a0209
Familiebericht. Nieuwsblad van het Noorden, 08-06-1937.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010673461:mpeg21:a0136
NN. Promotie. Nieuwsblad van het Noorden, 01-07-1937.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010676285:mpeg21:a0034
NN. De rechtsbetrekkingen der leden van het Britsche Gemeenebest (etc.). Soerabaijasch Handelsblad, 25-09-1937.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011110249:mpeg21:a0263

naar boven

Deodaat. Rotterdam en zijn schrijvers. De Tijd, 09-04-1940.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010379673:mpeg21:a0069
ANP-Aneta. Weg met de atoom-bom! Kan ons land het initiatief daartoe niet nemen? Een suggestie van Ned. journalisten in Amerika. Limburgsch Dagblad, 07-03-1946.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010415358:mpeg21:a0001
NN. Intrede prof. dr. A.J.P. Tammes. Algemeen Handelsblad, 20-05-1947.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000046654:mpeg21:a0029
NN. Nederlandse UNO-delegatie. De Waarheid, 08-11-1956.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010369865:mpeg21:a0109
NN. 'Buitenaardse ruimte juridisch vrij.' Het Vrije Volk, 25-03-1959.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010953391:mpeg21:a0215
NN. Nederlands legioen bij de U.N.O. De Telegraaf, 15-10-1960.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110587949:mpeg21:a0348
Johan van der Woude. Dichters en schrijvers rondom Herman Poort in de twintiger en dertiger jaren. Nieuwsblad van het Noorden, 02-05-1964.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010676135:mpeg21:a0348
NN. Prof. Dr. A.J.P. Tammes: 'Televisie-eiland in de Noordzee onrechtmatig'. De Waarheid, 25-06-1964.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010372187:mpeg21:a0010

naar boven

Kees Fens. Poëzie van J.C. Noordstar. Romantiek ingehaald door nuchterheid. De Tijd, 03-06-1967.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011238535:mpeg21:a0183
M. [of: H.?] Entjes. J.C. Noordstar's anti-poëzie. Friese Koerier, 01-07-1967.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010690431:mpeg21:a0253
Ab Visser. Dichters met eerbied voor gewone dingen. De Telegraaf, 08-09-1967.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110590294:mpeg21:a0366
K.L. Poll. Speelgoed van een student. Algemeen Handelsblad, 09-09-1967.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000034044:mpeg21:a0166
Richter Roegholt. Noordstars 'moderniteit' is gezichtsbedrog. Het Vrije Volk, 16-09-1967.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010956417:mpeg21:a0113
Ab Visser. 't Peerd van Ome Loeks. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1970. 109p.
Index van het boek (samenstelling NPE, 2014).
NN. Prof. Riphagen in comissie VN. NRC Handelsblad, 18-11-1976.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000025470:mpeg21:a0023
Wiel Kusters. J.C. Noordstar. NRC Handelsblad, 19-08-1985.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000029852:mpeg21:a0069

naar boven

Familiebericht. NRC Handelsblad, 26-08-1987.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000028874:mpeg21:a0170
Reinold Kuipers. J.C. Noordstar (1907-1987). Ontroerend dichter. NRC Handelsblad, 26-08-1987.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000028874:mpeg21:a0067
Anton Koolhaas. Tammes: balsem voor de lezer. Redacteur met afkeer van bijval. NRC Handelsblad, 26-08-1987.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000028876:mpeg21:a0088
Gerlof Leistra. J.C. Noordstar: student-dichter. Nieuwsblad van het Noorden, 27-08-1987.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011000943:mpeg21:a0233
Hans Werkman. J.C. Noordstar. Nederlands Dagblad, 07-09-1987.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010562554:mpeg21:a0036
G.A. van Gemert, J. Schuller tot Perseum-Meijer, A.J. Vanderjagt (redactie). 'Om niet aan onwetendheid en barbarij te bezwijken.' Groningse geleerden 1614-1989. Verloren, Hilversum, 1989. Blz. 199. Deels online op Google Books.
Bregje Boonstra en Roger Cremers. 'Hou het licht'. [Interview met Reinold Kuipers]. De Groene Amsterdammer, 17-11-1999.
https://www.groene.nl/artikel/hou-het-licht

naar boven


Anton Korteweg. Jongens waren wij. Noordstar & Pareau. Ons Erfdeel. Jaargang 44, 2001.
http://www.dbnl.org/tekst/_ons003200101_01/_ons003200101_01_0171.php
T. van Deel. Geheimtip voor de poëzieliefhebber. Trouw, 03-03-2001.
http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/article/detail/2494110/2001/03/03/
Geheimtip-voor-de-poezieliefhebber.dhtml

Herman Sandman. Arcadia der Poëten. Het literaire leven in Groningen 1945-2005. Uitgeverij Passage, Groningen, 2008.

naar boven

Boeken, brieven en/of materiaal van, over en/of aan J.C. Noordstar bevinden zich in:

British Library, Londen
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Antwerpen
Groninger Archieven, Groningen
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterkundig Museum, Den Haag
Poëziecentrum, Gent
Poëziecentrum Nederland, Nijmegen

naar boven


deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:


Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners


© De Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2014-2017

Webdesign Revan Barlas