Petrus Hoosemans - Nederlandse Poëzie Encyclopedie

versie: 05-04-2023 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

Petrus Hoosemans

Geboren te:
Breda, 10-10-1951
Overleden te:
Leeuwarden, 28-04-2022
Volledige naam:
Petrus Hoosemans
Naamsvarianten:
P. Hoosemans
Pseudoniemen: -

Zie ook: Groninger dichters

Vertaler en dichter.

Petrus Hoosemans verhuisde in 1970 naar Groningen met de bedoeling filosofie te studeren. Door een erstige vorm van psoriasis kwam er van studeren weinig terecht; hij moest regelmatig in het ziekenhuis worden opgenomen en af en toe moest hij voor genezende kuren zijn toevlucht zoeken in Israël.

In 1974 leerde hij in Café De Vlaamsche Reus (in de Poelestraat, Groningen) Jean Pierre Rawie en Driek van Wissen kennen. Aanvankelijk waren ze bevriend, maar die vriendschap ging ten onder aan geruzie.

Hoosemans: "Ik kwam tot de ontdekking dat Rawie en Van Wissen een uitgever in het westen hadden gevonden. Aangezien we gedrieën heel nauw hadden samengewerkt dacht ik: 'Laat ik eens polsen wat de heren voor mij zouden kunnen doen.' Nou, Van Wissen zei: 'Weet je wat, ik ga met Rawie praten, of hij het bij zijn uitgever wil aankaarten.' En Rawie zei: 'Ik zal Driek vragen of of hij bij zijn uitgever een goed woordje wil doen.' Alles wat hen met Groningen had verbonden... die deur werd met een enorme smak dichtgegooid."¹

Van Wissen: "Hij werd verschrikkelijk jaloers toen Jean Pierre en ik uiteindelijk landelijk doorbraken. Vanaf dat moment waren wij zijn vijanden."²

Hoe het ook zij, vanaf 1975 zette hij zich aan zijn levenswerk: het vertalen van Les fleur du mal (De bloemen van het kwaad) van Charles Baudelaire (1821-1867).

In 1987 kwam het tot een volgende ruzue: Hoosemans liet beslag leggen op de bibliofiele uitgave Choix de Ferré, waarin zes door hem vertaalde liedteksten van de Franse chansonnier Leo Ferré waren afgedrukt. Dit omdat hij boos was 'pp de slordige manier' waarop zijn teksten waren afgedrukt en vanwege de hoge prijs per exemplaar: fl. 1250,-, zo berichtte het Nieuwsblad van het Noorden destijds.

Acht jaar later brak het volgende grotere conflict uit: "De kleine Nederlandse vertaalwereld rolde als een kluwen vechtende dorpelingen door radio- uitzendingen en krantenpagina’s toen in 1995 twee vertalingen van Baudelaires Fleurs du mal kort na elkaar verschenen. De ene versie, van de gevierde vertaler Peter Verstegen, was rijmend en in strak metrum, en geschreven in minder dan drie maanden. De andere, van de armlastige, in Groningen wonende Baudelaire-adept Petrus Hoosemans, bleef dicht bij de Franse tekst en kwam er pas na twintig jaar opzichtig schrappen en zwoegen."³

Peter Hoosemans was medewerker aan o.a. De Nieuwe Clercke en De Revisor.

¹ Gertjan van Schoonhoven. Hoosemans'vete met de dichters Bek en Vuilbek. Nieuwsblad van het Noorden, 21-10-1992.
² Herman Sandman. Arcadia der Poëten. Het literaire leven in Groningen 1945-2005. Uitgeverij Passage, Groningen, 2008.
³ Pieter van Os. Tom Naaijkens. Een vertaling is een interpretatie. De Groene Amsterdammer, 30-03-2002.

naar boven

Dichtbundels:
[alleen werken van 6 of meer pagina's zijn opgenomen]

'G. Reve'. Een herinnering. [Portret door Fred bakker]. Literair Café AaBC, Groningen, 1979. [13]bl. Oplage van 300 exemplaren, waarvan 30 genummerd en gesigneerd. Of is dit een essay?

Voor schut. De match Hoosemans-Van Wissen: 49-0. Tekeningen door Fred Bakker. "POP", Groningen, 1980. 48 bl. Inliggend: Ernata (=errata) in de vorm van rond karton Bevat: Meisjesgenade door Driek van Wissen, en parodieën daarop door Petrus Hoosemans. Oplage van 225 exemplaren, aan 50 bundels werd een originele, genummerde en gesigneerde lithografie toegevoegd.

naar boven

Vertalingen

Charles Baudelaire. Les Fleurs du mal. Een bloemlezing. Vertaald [uit het Frans] door Petrus Hoosemans. Ingeleid en van commentaar voorzien door Maarten van Buuren. Nawoord door Johan Polak. Ambo / Athenaeum-Polak & van Gennep, Baarn / Amsterdam, 1986. 102p. Tweetalige editie; 3de druk [1992].

Charles Baudelaire. Tableaux parisiens = Parijse taferelen. [Vertaald uit het Frans door] Petrus Hoosemans. Philip Elchers, Groningen, 1991. 61p. Franse en Nederlandse tekst. Oplage van 350 genummerde ex., waarvan 1-100 voorzien van een gesigneerde kleurenlitho van Martin Tissing en voorwoord gesigneerd door vertaler. Selectie uit: Les fleurs du mal.

Charles Baudelaire. Le voyage = De reis. [Vertaald uit het Frans door] Petrus Hoosemans. Philip Elchers, Groningen, 1993. 29p. Franse en Nederlandse tekst. Oplage van 100 genummerde en gesigneerde ex., Selectie uit: Les fleurs du mal (1857).

Charles Baudelaire. 9 bloemen van het kwaad = 9 fleurs du mal. Een nieuwe vertaling van, une nouveau trad. de Petrus Hoosemans. Met een fotografische zoektocht, accompagnée d'une recherche photogr. de Gerard Hadders. Historische Uitgeverij, [Groningen], 1994. 25p., [19][p. foto's. Tekst in het Nederlands en Frans.

Charles Baudelaire. De bloemen van het kwaad = Les fleurs du mal. [Vertaald uit het Frans door] Petrus Hoosemans. Historische Uitgeverij, Groningen, 1995. 191p Oorspr. titel: De bloemen van den booze. Vertaling van: Les fleurs du mal. Pichois, Paris, 1987. Oorspronkelijke uitgave: 1857.
2de gereinigde druk 1997, 229p.; 3de verbeterde druk 2001, 191p.

Charles Baudelaire. Amoenitates Belgicae. [Vertaald uit het Frans door] Petrus Hoosemans. [Tekeningen Ruud de Rode]. Philip Elchers, Groningen, 1995. 63p. MR nr. 9. Tekst in het Frans en het Nederlands. Opl. van 250 ex., waarvan 150 ex. de standaard, 75 ex. de gesigneerde en 25 ex. de chique editie vormen. Selectie uit: Les fleurs du mal. Oorspr. uitg.: 1857.

naar boven

Charles Baudelaire. Le serpent qui danse = Het dansend serpent. Vertaald door Petrus Hoosemans. [Decoraties van Lydia Hendriks]. Purper Pers, Groningen, 1996. [6]p. Oplage van 52 met de hand gedecoreerde, genummerde ex. Tekst in het Frans en Nederlands. Oorspronkelijk verschenen in Les fleurs du mal, 1857.

Christophe Renault. Charles Baudelaire. [Vertaald uit het Frans door] Petrus Hoosemans [et al. Tekeningen François Duprat... et al. Scenario Ceka et al.]. Atlas, Amsterdam, 2003, 95p. Verbeelde gedichten-reeks. Strip. Vertaling van Poèmes de Baudelaire en bandes dessinées. Petit à Petit, Darnétal, 2001.

Hector Berlioz 1803-1869. Les Troyens. Grand opéra en cinq actes. Libretto van Hector Berlioz. [Klaus Bertisch, samenstelling en eindredactie. In samenwerking met Frits Vliegenthart. Teksten Charles Baudelaire ... et al.. Vertaling Petrus Hoosemans et al. Libretto vertaling uit het Frans Jeanne Holierhoek ... et al.]. De nederlandse opera, Amsterdam, 2010. 136p. Wereldpremière complete versie 6-7 december 1890 Karlsruhe. Franse en Nederlandse tekst. Oorspronkelijke uitgave van De Nederlandse Opera Stichting, Amsterdam, 2003.

naar boven

Bloemlezingen:

Poëzie van Petrus Hoosemans is in in deze bloemlezing aangetroffen:

Poëtisch Academisch Groningen. Kleine Uil, Groningen, 2004.

naar boven

Bronnen

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

DBNL: Petrus Hoosemans
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=hoos001
Overlijden: overlijdensbericht van zorgcentrum De Marene 'Wender', [Leeuwarden]
Literatuurplein.nl: Petrus Hoosemans
http://www.literatuurplein.nl/persdetail.jsp?persId=112254
Jan van Dijk. Kunstenaar overweegt geding tegen Groninger vertaler. Nieuwsblad van het Noorden, 03-07-1987.
Gertjan van Schoonhoven. Hoosemans'vete met de dichters Bek en Vuilbek. Nieuwsblad van het Noorden, 21-10-1992.
Liesbeth Korthals Altes. Zoete duizeling der zinnen. Trouw, 24-03-1995.
http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/archief/article/detail/2551000/1995/03/24/ZOETE-DUIZELING-DER-ZINNEN.dhtml
Truus Ruiter. Baudelaire-vertaler Hoosemans 'geofferd'. De Volkskrant, 29-09-1995.
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2844/Archief/archief/article/detail/383767/1995/09/29/Baudelaire-vertaler-Hoosemans-geofferd.dhtml
Gerard de Kleine. 'Bij vertalen van poëzie is de bedelstaf nooit veraf.' Nieuwsblad van het Noorden, 15-07-1998.
Paul Claes. Baudelaire verminkt. De Standaard, 12-12-2002.
http://www.standaard.be/cnt/dsl12122002_002
Pieter van Os. Tom Naaijkens. Een vertaling is een interpretatie. De Groene Amsterdammer, 30-03-2002.
http://www.groene.nl/artikel/een-vertaling-is-een-interpretatie--2
Herman Sandman. Arcadia der Poëten. Het literaire leven in Groningen 1945-2005. Uitgeverij Passage, Groningen, 2008. BlZ. 156-160, 211-213.P.

Boeken, brieven en/of materiaal van, over en/of aan Petrus Hoosemans bevinden zich in:

British Library, Londen
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Antwerpen
Groninger Archieven, Groningen
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Literatuurmuseum, Den Haag
Poëziecentrum Nederland, Nijmegen

naar boven

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:

Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

Webdesign Revan Barlas