Geerten Gossaert - Nederlandse Poëzie Encyclopedie

versie: 20-04-2017 - redacteuren: Willem Huberts en Bart FM Droog.
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen

Geerten Gossaert

pseudoniem van:
Carel Gerretson
Geboren te:
Kralingen, 09-02-1884
Gestorven te:
Utrecht, 27-10-1958
Volledige naam:
Frederik Carel Gerretson
Naamsvarianten:
F.C. Gerretson; C. Gerretson
Verdere Pseudoniemen: -

Foto: Geerten Gossaert, ca. 1920*

Historicus, politicus, essayist, dichter en vertaler.

"Zoon van Bartholomeus Johannes Gerretson, handelsman en politicus, en Anna Gesina van den Heuvel. Gehuwd op 26-4-1923 met Christine Elisabeth van Daalen. Uit dit huwelijk werden 1 zoon en 1 dochter geboren. Na echtscheiding (12-11-1930) gehuwd op 12-11-1941 met Christina Elisabeth Harmsen. Uit dit huwelijk werden geen kinderen geboren."¹

Carel Gerretson bezocht in 1896-1900 de handelsschool (Instituut Esmeyer) te Rotterdam. Na zijn examen volgde hij de militaire opleiding te Breda, waar hij in 1904 tot reserve-officier benoemd werd. Omdat hij een universitaire opleiding wilde volgen, werd hij toehoorder van de lessen op het gymnasium te Amersfoort, waar hij J.C. Bloem leerde kennen.² In de jaren 1898-1908 zou hij een geheime romance met schrijfster Annie Salomons (1885-1980) gehad hebben.³ In 1906 studeerde hij enkele maanden wijsbegeerte in Utrecht, vertrok toen in 'een persoonlijke crisis' naar de Verenigde Staten en Mexico. in 1907 keerde hij naar Europa terug en ging in Brussel sociologie studeren.

Experimenten

In 1911 verscheen onder het pseudoniem Geerten Gossaert de bundel Experimenten, die Gerretson als dichter beroemd zou maken. In datzelfde jaar studeerde hij te Brussel af in de sociale wetenschappen, gevolgd in 1917 door een promotie in Heidelberg (op 'Die Function des Staates und die Wirtschaftsform bei den niederen Jägervölkern'). Gedurende de Eerste Wereldoorlog steunde hij vanuit Nederland de Vlamingen, en vooral de activisten, die onder de Duitse bezetting de strijd voor de Vlaamse zaak wilden voortzetten.

Vanaf 1917 trad hij op als persoonlijk secretaris van dr. H. Colijn, directeur van de Bataafsche Petroleum Maatschappij (BPM). In 1925 aanvaardde Gerretson het bijzonder hoogleraarschap in 'De Oude en jongere geschiedenis van Nederlandsch-Indië en de vergelijkende koloniale geschiedenis, benevens de vergelijkende volkenkunde van Ned. Indië' aan de universiteit van Utrecht. Bovendien bleef hij in de jaren twintig en dertig, door middel van soms provocerende artikelen en spreekbeurten voor het Algemeen Nederlandsch Verbond, de Dietsche Bond en het Dietsch Studenten Verbond, ijveren voor de politieke en culturele bewustwording van Vlaanderen.

naar boven

De inmiddels verkregen politieke contacten leidden in januari 1925 tot het oprichten van de Nationale Unie (oorspronkelijk dus een studieclub), waarbij Gerretson zich ten doel stelde tot bezinning op de democratie op te roepen.

Begin 1925 publiceerde het tijdschrift Den Gulden Winckel een geruchtmakend vraaggesprek met hem. Gerretson, op een vraag van G.H. 's-Gravesande over de jonge generatie dichters: "Tot dusver zie ik geen duidelijke renaissance. En ik vrees ook, dat de omstandigheden er niet naar zijn. De jongelui begrijpen, dat de oorlog een epoque heeft gemaakt, ook in de poëzie. Er is iets afgesloten, er ligt een nieuwe wereld open. Maar die nieuwe wereld is voor de jeugd van Europa, geboren in bloed en tranen, de eenige mest, waardoor de akker der wereld en de tuin der poëzie ten slotte vruchtbaar gemaakt kunnen worden.

‘Ons land is, helaas, buiten den oorlog gebleven. In plaats van de reëele idealen eener ijzeren jeugd zijn onze "jongeren" - het griezelige woord typeert - grootgebracht met thee en ethische vijgebladeren, getrokken op Leidsch grachtwater. We must revert to type...'⁴

In 1926 voerde hij een scherpe buitenparlementaire actie tegen het voorgestelde Nederlands-Belgische verdrag. Dit droeg ertoe bij dat dit tenslotte door de Eerste Kamer werd verworpen, wat op 1 april 1927 tot het aftreden van minister van Buitenlandse Zaken jonkheer H.A. Van Karnebeek leidde. Gedurende Gerretsons voorzitterschap (1932-1934) trad de Nationale unie met allerhande opkomende groeperingen (waaronder de Algemeene Nederlandsche Fascisten Bond van Jan Baars) in bespreking. Gerretson werd voorzitter van de fascistische koepelorganisatie Corporatieve Concentratie. Na het ambtenarenverbod uit 1934 trok hij zich terug uit het fascisme.

naar boven

In 1939 werd hij te Utrecht benoemd tot buitengewoon hoogleraar in de constitutionele geschiedenis van het Koninkrijk. Direct na de Tweede Wereldoorlog ging hij in felle oppositie tegen het Indiëbeleid van de regering. Van 1951 tot 1956 was hij lid van de Eerste Kamer voor de Christelijk-Historische Unie (CHU).

Hij verzorgde ook de omvangrijke schriftelijke nalatenschap van de 19de eeuwse politicus Guillaume Groen van Prinsterer (1801-1876). Gerretson heeft de eerste delen daarvan uitgegeven. Na zijn dood zette J.La. van Essen (1913-2013) de taak voort.

Gerretson was bevriend met onder meer Frank Gericke en P.H. Ritter Jr.

Hij was redacteur van Ons Tijdschrift (1911-1914), Dietsche Stemmen (1915-1917) en Leiding (1930-1931, met P.N. van Eyck en P. Geyl) en medewerker aan onder andere De Beweging.

In 1950 ontving Gerretson de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele werk.

Hij werd op 30 oktober 1958 ter aarde besteld (graf 2e klas nr. 412, vak F) op begraafplaats Crooswijk in Rotterdam.⁵

naar boven

Vervalsingen en mystificaties

Na de dood van Gerretson zijn er diverse malen onbekende gedichten en zelfs compleet onbekende bundels 'van 'Geerten Gossaert' opgedoken. Eerst in 1983, toen de mystificatie Priapaeën (een bundeltje met acht pornografische verzen) hem toegedicht werd. En het recentst begin maart 2007, toen Jaap Harskamp, conservator Nederlands-Vlaamse collecties van de British Library en Reinier Salverda, directeur van de Fryske Akademy en buitengewoon hoogleraar Nederlandse Taal- en Letterkunde aan het Londense University College, in dagblad Trouw berichtten dat Gerretson onder nóg een pseudoniem opereerde: J.F. Kunst.

Onder die naam zou hij de bundels Langs den weg (1928) en Melati en rotan (1948) hebben uitgebracht. Groot was de opwinding, totdat een kleindochter van J.F. Kunst zich meldde en vertelde dat haar grootvader Jan Frederik Kunst (1879-1948) toch écht de auteur van beide bundels is geweest.

Niet uit het veld geslagen gaven Harskamp en Salverda eind maart 2007 hun vergissing toe, maar riepen daarbij direct uit: "Waar zijn Gossaerts politieke gedichten, wier bestaan hij diverse keren heeft gemeld, werkelijk gebleven? Waar vinden we zijn Indische verzen? En waar liggen die nooit gepubliceerde gedichten, die zouden behoren tot zijn beste werk? De speurtocht gaat voort."

Tot op heden hebben ze niets gevonden.

naar boven

Noten bij biografische schets

Deze biografische schets is voor het grootste gedeelte door Willem Huberts geschreven, en stamt uit diens In de ban van een beter verleden. Het Nederlands fascisme 1923-1945. Vantilt, [Nijmegen], [2017], blz 82. Enkele passages zijn toegevoegd door Bart FM Droog.

¹ G. Puchinger, 'Gerretson, Frederik Carel (1884-1958)', in Biografisch Woordenboek van Nederland. [12-11-2013]
http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn3/gerretson
² G. Puchinger, 'Gerretson, Frederik Carel (1884-1958)'. 2013
³ Marjoleine de Vos. En engeltjes brachten bier rond. [Over een artikel van Anthony P. Dekker in De Parelduiker, jrg. 2, nr. 1, over de jeugdliefde van Geerten Gossaert en Annie Salomons (1885-1980), die van ca. 1899-1908 geduurd zou hebben]. NRC Handelsblad, 23-11-1992.
https://www.nrc.nl/nieuws/1997/05/05/en-engeltjes-brachten-bier-rond-7352164-a482733
⁴ Uit: G.H. 's-Gravesande. Sprekende schrijvers. Nederlandsche en Vlaamsche letterkundigen in gesprek met G.H. 's-Gravesande. J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 1935. Interview oorspronkelijk verschenen in Den Gulden Winckel, 1925.
⁵ Hans Heesen, Harry Jansen en Ed Schilders. Waar ligt Poot? Over de dood en de laatste rustplaats van Nederlandse en Vlaamse schrijvers. De Prom, Baarn, 1997.

Over Geerten Gossaert

G.H. 's-Gravesande. Sprekende schrijvers. Nederlandsche en Vlaamsche letterkundigen in gesprek met G.H. 's-Gravesande. J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 1935. 222 p., [8] bl. pl. Bevat interview met: Geerten Gossaert (directe DBNL-link). Integraal op DBNL. Herdruk 1979 bij BZZTôH, 's-Gravenhage, 1979. 168 p.

F.J.J. Besier. Bij Gerretsons vijfentwintigjarig hoogleraarschap. Met proeve ener bibliographie. Liberitas, Utrecht, 1950. 32p. Voordruk uit het Gedenkboek ter gelegenheid van het vijfde lustrum der Utrechtsche Indologen Vereeniging.

Gedenkboek van de Utrechtsche Indologen Vereeniging, 1925-1950. [Onder red. van J. Voerman ... et al.; bijdragen van J.W. Meijer Ranneft ... et al.]. [S.n.], [s.l.], 1950. 95p. Bevat tevens: Proeve ener bibliographie van Dr. C. Gerretson.

M.L. van Holthe Tot Echten, H.W. Julius, H.Th. Fischer, P.J. Platteel. Toespraken gehouden in het groot-auditorium van de rijksuniversiteit te Utrecht op 27 september 1954, na afloop van het afscheidscollege van Prof. Dr. C. Gerretson. Oosthoek, Utrecht, 1954. II, 14p. Niet in de handel.

In memoriam Prof. Dr. F.C. Gerretson, erelid der Societas Studiosorum Reformatorum, afdeling Utrecht (1930-1958). Met een voorw. van Zijne Excellentie P.S. Gerbrandy, Minister van Staat. H. de Vroede, Utrecht, 1958. 32p. Redevoeringen uitgesproken op de herdenkings-bijeenkomst op woensdag 5 november 1958 in het Groot-Auditorium der Rijksuniversiteit te Utrecht, op initiatief van de Societas Studiosorum Reformatorum, afdeling Utrecht. Redes van: J.W. Meijer Ranneft, W.A.P. Smit, G. Puchinger. Bevat ook de tekst van: Geestelijk testament. Slot van de rede. De invloed van het Calvinisme op het Nederlands volkskarakter door F.C. Gerretson.

G. Puchinger. Gerretson en Van Eyck. [S.n.], [s.l.], [ca. 1963]. 32p. [p. 208-240]. Rede, uitgesproken op 22 nov. 1962 t.g.v. de 61ste dies natalis der Societas Studiosorum Reformatorum Lugdunensis. Overdruk.

Keer ik van ver naar u weer. J.J. Buskes vertelt aan Wim Ramaker over zijn literaire vrienden: Henriëtte Roland Holst, Geerten Gossaert, Anton van Duinkerken, Jan W. Jacobs, A. Marja, H.M. van Randwijk. N.C.R.V., Hilversum, 1972. 33p. Tekst van een zestal gelijknamige radioprogramma's uitgezonden van 22 juni tot 27 juli 1972.

F.C. Gerretson en P. Geyl. Briefwisseling Gerretson-Geyl. Verzorgd en toegelicht door P. van Hees en G. Puchinger. Bosch & Keuning, Baarn, 1979-1981. 5 delen.

Jacob de Gier. Stichtelijke en onstichtelijke experimenten. Een onderzoek naar Geerten Gossaerts dichterlijke ontwikkeling en de samenstelling van zijn poëziebundel. HES, Utrecht, 1982. 344p. Proefschrift Utrecht.

Emile Henssen. Gerretson en Indië. Wolters-Noordhoff / Bouwma's Boekhuis, Groningen, 1983. 231p. Proefschrift Groningen.

A. Alberts. De Utrechtse herinneringen van A. Alberts. Van Oorschot, Amsterdam, 1983. 116p. Deels over Carel Gerretson.

F.C. Gerretson en P. Geyl. Briefwisseling Gerretson-Van Eyck. Verzorgd en toegel. door P. van Hees en G. Puchinger. Bosch & Keuning, Baarn, 1984. 733p.

J.W. van Hulst. Gerretson dichterbij. Buijten & Schipperheijn, Amsterdam, 1985. 175p. Biografie.

A. Alberts. Geerten Gossaert. Het ambacht en de liefde. Agri Montis Pers, Oosterhesselen, 1986. 9p. Opl. van 12 genummerde ex. 'Discussie'.

Jan J. van Herpen. Gerretson en zijn afwijkingen. Flanor, Hilversum, 1990. 32p. Flanorreeks nr. 11. Opl. van 30 genummerde ex.

M. van Dijk. Frederik Carel Gerretson (1884-1958). Tussen vrijheid en gezag. Een studie naar de maatschappijkritiek van prof. dr. F. C. Gerretson. Vakgroep Geschiedenis der Universiteit Utrecht, Utrecht, 1999. 126p. Utrechtse historische cahiers, jrg. 20 (1999), nr. 2.

naar boven

Dichtbundels:
[alleen werken van 6 of meer pagina's zijn opgenomen]

Media nocte. [S.n.], [s.l.], [1911]. 5p. Met voetnoot: Uit een, binnenkort bij "de Zilverdistel" in beperkte oplage verschijnenden bundel, getiteld: "Juveniele experimenten."

Experimenten.
"De Zilverdistel", 's-Gravenhage, 51p, 60 ex.
Online op Delpher.

Afbeelding: omslag 4de druk, 1922.

Eerste druk handelseditie bij C.A.J. van Dishoeck, Bussum, 1913; 2de vermeerderde druk bij C.A.J. van Dishoeck, Bussum, 1916. 130p.3de druk 1919, 132p.; 4de druk 1922, 132p.; 5de druk 1925; 6de druk 1930, 132p.; 7de druk 1941, 132p.; 8ste druk 1943, 132p.; 9de druk 1944, oorlogsuitgave, 144p.; 10de druk 1945, oorlogsuitgave, 141p.; 11de druk 1949, 179p.; 12de druk 1954, 181p.; 13de druk [1961], IV, 181p.; 14de druk 1967, 108p.; 15de druk bij Agathon, [Bussum], 1976, 108p.; 16de druk 1981; 17de druk in Experimenten en overige gedichten 2006. Zie aldaar.

Gedichte. Übersetzt [aus dem Niederländischen] von Rudolf Alexander Schröder; titel gezeichn. von Anna Simons. Bremer Presse, München, 1929. 70p. Oplage van 180 ex. In foedraal. Vertaling van Experimenten, [versie] 1916.

naar boven

Gedichten van Geerten Gossaert. Corvey Papiergroothandel, [Amsterdam etc.], 1939.8p. Het model voor den uitgever-reeks, mei 1939. Relatiegeschenk.

Experimenta. [Auctores versionum Latinarum: Petrus Helmichius Damsté, Graecarum: Wolterus Everardus Joannes Kuiper, piae memoriae uterque]. Agathon, Bussum, 1955. 20p. Enige gedichten uit de bundel "Experimenten", met Latijnse vertaling, twee er van ook met Griekse vertaling.

Geerten Gossaert-F.C. Gerretson. Experimenten in poëzie en proza. Een bloemlezing uit zijn werk. Verzorgd en ingeleid door Jaap de Gier. Kok, Kampen, 1979. Cahiers voor christelijke literatuur. 72p. Omslagtitel: Geerten Gossaert.

De moeder & Thalatta. Carlina Pers, Haarlem, 1980. [8]p. Opl. van 12 genummerde ex. Eerder verschenen in: Experimenten.

Een klacht in de lente. Prometheus, Amsterdam, 1999.

Experimenten en overige gedichten
Bezorgd door Jaap de Gier
Prometheus/Bert Bakker, Amsterdam, 2006. 212p.
Nederlandse Klassieken
Bevat de 17e dr. van "Experimenten". Met enkele wijzigingen is deze ed. gebaseerd op de 12e dr. uit 1954. Bevat ook: Gossaerts dichterschap en aantekeningen bij de gedichten. Titel op omslag en stofomslag: Experimenten.

naar boven

Mystificatie / vervalsing

Geerten Gossaert. Priapaeën. Thalassa Pers. Groenendael, 1983. [24]p. Oplage 1983. Opl. van 100 genummerde ex. Colofon: "Van de erotische gedichten die F.C. Gerretson (1884-1958) in zijn studententijd heeft geschreven, zijn er slechts acht getraceerd."
Koninklijke Bibliotheek: "Auteurschap vermoedelijk mystificatie."

Herdrukt als:
"Geerten Gossaert". Priapaeën. Ingeleid en geannoteerd door Hans van Straten. [Etsen Toussaint Essers]. Stichting De Roos, Utrecht, [1996] 27p. Opl. van 175 genummerde ex., bestemd voor leden van Stichting De Roos.
Fokas Holthuis, 2017: "In zijn inleiding voor de De-Rooseditie schrijft Van Straten: 'Toen al het zoeken naar Gossaerts priapeia vruchteloos was gebleken, hebben twee jonge neerlandici de hoofden bij elkaar gestoken. Hier lag een schitterende kans voor een mystificatie. (...) Eén van de dichters heeft mij toen het geheim onthuld, maar ik moest zweren dat ik zijn auteurschap, en dat van zijn compagnon, nimmer bekend zou maken'."

Werkelijke auteurs: Rody Chamuleau en Arjan van Nimwegen.

Zie: www.nederlandsepoezie.org/jl/1983/gossaert_priapaeen.html

naar boven

Andere genres onder de naam Geerten Gossaert

Swinburne. Tjeenk Willink, Haarlem, 1911. 40p. Mannen en vrouwen van beteekenis in onze dagen. Deel 41, afl. 10. Over: Algernon Charles Swinburne (1837-1909)

De internationale beteekenis der Vlaamsche beweging. Rede, gehouden voor de algemeene debatingclub van het Utrechtsche studentencorps op donderdag 24 october 1918. Ruys, Utrecht, 1918. 72p. Nederlandsche gedachten nr. 2.

M.J. Leendertse. Christelijk letterkundige studiën. Deel II. Uitgeversmaatschappij "Holland", Amsterdam, 1926. 263p. Christendom en literatuur-reeks. Bevat: 'Over kunst en kunstgenot' door J.C. van Dijk; Bilderdijk door Geerten Gossaert; 'De taal van Jacques Perk's sonettenkrans'door J. van der Valk; 'Gorter's Mei' doorJ.Jac. Thomson; 'Eros of Christus'door K. Schilder; 'Adama van Scheltema, socialistisch dichter'door M.J. Leendertse; 'Nietzsche als kunstenaar'door A.G. Wolf. Online op Delpher.

Bij Vondel's graf. Oosthoek, Utrecht, 1937. 20p. Herdenkingsrede uitgesproken in de Nieuwe Kerk te Amsterdam op 17 november 1937.

Essays. "Helmond", Helmond, [1947]. 230p.

naar boven

Overige genres, onder de naam Gerretson (selectie)

Platons Charmides. Bewerkt naar het Grieksch [door F.C. Gerretson]. Boogaerd, Rotterdam, 1906. 51p. Online op Delpher.

C. Gerretson. Prolegomena der sociologie. Tjeenk Willink, Haarlem, 1911. IV, 98 p. Online op Delpher.

Het Nederlandsche standpunt. Hollandia, Baarn, [1915]. 91p. Nederlandsche gedachten. Nieuwe serie 1915, no. 1.

C.J. Gerretson. Leidsche ideologie en Indische realiteit. Vereeniging voor Staatkunde, Leiden, 1923. 6p. Vereeniging voor Staatkunde te Leiden-reeks nr. 22. Online op Delpher.

C. Gerretson. De historische vorming van den bestuursambtenaar. Van Stockum, 's-Gravenhage, 1925. 41p. Rede Utrecht. Online op Delpher.

naar boven

Groen van Prinsterer (1801-1876). Schriftelijke nalatenschap. Tweede deel. Briefwisseling, 1e deel: 1808-1833. Bewerkt door C. Gerretson. Nijhoff, 's-Gravenhage, 1925. XXIX, 910p.

C. Gerretson. Nederland, Vlaanderen, België. Memories en vertoogen. Oosthoek, Utrecht, 1927. 149p. Online op Delpher.

Memorandum van den Raad van Bestuur der Nationale Unie, aangeboden aan de leden der Staten-Generaal: Litis finiri oportet. Het Nederlandsch alternatief binnen de grenzen der scheidingsregeling. Bewerkt door C. Gerretson. Van Stockum & Zoon, Den Haag, 1929. 80p. Online op Delpher.

C. Gerretson. Geschiedenis der 'Koninklijke'. [Deel] I. Joh. Enschedé en Zonen, Haarlem, 1932. 485p. Over de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Exploitatie van Petroleumbronnen in Nederlandsch-Indië.
3de druk bij Bosch & Keuning, Baarn, 1971. 271p.
Gerretson werkte lang aan dit project. Er verschenen drie delen van, in de jaren 1932-1942. In 1953-1957 verscheen een vierdelige Engelse vertaling, getiteld History of the Royal Dutch, bij Brill, Leiden. Na zijn dood verschenen nieuwe delen in deze serie, verzorgd door G. Puchinger.

Prof. Gerretson. Charter van het Nederlandsche volks-fascisme. Wouter Lutkie. Het derde stadium. De partijen en de nieuwe orde. "Oisterwijk", Oisterwijk, 1933. 23p. Overdruk uit Aristo. Online op Delpher.

naar boven

Wouter Lutkie, Gerretson, R. Groeninx van Zoelen. Vaderlandsliefde, en Nationaal herstel. Redevoeringen met bijlagen. "Oisterwijk", Oisterwijk, [1933]. 119p. Omslagtitel Nationale Unie. - Rugtitel: Lutkie-Gerretson: Vaderlandsliefde. Bevat: Nationale Unie; Vaderlandsliefde; Nationaal herstel. Online op Delpher.

C. Gerretson. Koninklijk kabinet of dictatuur? Open schrijven aan Dr. H. Colijn nopens een actueel vraagstuk van staatkunde en staatsrecht. Van Stockum, 's-Gravenhage, [1933]. 106p.

Willem Bentinck (1704-1774). Briefwisseling en aanteekeningen van Willem Bentinck, heer van Rhoon (tot aan de dood van Willem IV, 22 oktober 1751). Hoofdzakelijk naar de bescheiden in het Britsch Museum. Uitg. door C. Gerretson en P. Geyl. Kemink, Utrecht, 1934. 2 delen. 2de met index vermeerderde druk druk bij Nijhoff, 's-Gravenhage, 1976. Bij DBNL: Deel 1 (1976) en Deel 2 (1976).

C. Gerretson. Geschiedenis der 'Koninklijke'. [Deel] II. Joh. Enschedé en Zonen, Haarlem, 1936. 582p. 3de [?] druk bij Bosch & Keuning, Baarn, 1971. 341p.

C. Gerretson. Gesprekken met den koning, 1826-1839. [Gerretson], Utrecht, 1936. 119p. Over staatsinrichting.

C. Gerretson. Muiterij en scheuring, 1830. Sijthoff, Leiden, 1936. 2delen. Over de Belgische opstand. Nederlandse en Franse tekst. Met index in II, p. 469-528.

De sociaal-economische invloed van Nederlandsch-Indië op Nederland. Met bijdr. van C. Gerretson, J.B.D. Derksen, Gottfr. H. Crone ... [et al.]. Veenman, Wageningen, [1938]. 141p. Drie daagschen leergang georganiseerd ter gelegenheid van het 4e lustrum van de Landbouwhoogeschool te Wageningen op 9 Maart 1938.

KB: C. Gerretson. Geschiedenis der 'Koninklijke'. Deel 3. Joh. Enschedé en Zonen, Haarlem, 1941. 2 delen. [?] 3de [?] druk bij Bosch & Keuning, Baarn, 1972. 591p.

KB: C. Gerretson. Geschiedenis der 'Koninklijke'. Deel 3. Oosthoek, Utrecht, 1942. [1e druk]. [X], 647p. [?]

naar boven

De tusschenwateren, 1839-1867. Diplomatieke documenten. Verzameld en uitgegeven door C. Gerretson. Tjeenk Willink, Haarlem, [1943], VIII, 404p.

C. Gerretson. Coens eerherstel. Kampen, Amsterdam, 1944. 110p. Over Jan Pietersz Coen (1587-1629).

C. Gerretson. Indië onder dictatuur. De ondergang van het koninkrijk uit de beginselen verklaard. Elsevier, Amsterdam [etc.], 1946. 152p. 2de druk 1946.

C. Gerretson. Om Koninkrijk en Constitutie. Sijthoff, Den Haag, [1948] . 48p. Rede, naar aanleiding van de Koninklijke Boodschap van 3 februari 1948, gehouden in de landelijke bijeenkomst van het Nationale Comité tot Handhaving der Rijkseenheid te Utrecht op 7 februari 1948 .

Groen van Prinsterer. Schriftelijke nalatenschap. Eerste dl.: Bescheiden, stuk 1: 1810-1876 . Bewerkt door C. Gerretson. Nijhoff, 's-Gravenhage, 1951. 514p. Rijks geschiedkundige publicatiën. Grote serie, nr. 93. KB: "Onofficieel, in eigen beheer uitgegeven deel."

C. Gerretson. Democratie en hoogeschool. Oosthoek's Uitgevers Mij, Utrecht, 1952. 22p. Rede t.g.v. de dies natalis der Rijksuniversiteit te Utrecht. Rede Rijksuniversiteit Utrecht 1952 voor de Studentencorporaties.

C. Gerretson. Doch rjocht! Rede tot vindicatie van het Friese volksrecht. Kamminga, Dokkum, 1952. 13p. Uitgesproken op 16 apr. 1952 in de Eerste Kamer der Staten-Generaal.

naar boven

C. Gerretson. Rekenschap. [S.n.], [s.l.], ?. 2de druk 1952, 39p. Brochure.

C. Gerretson. De rijksgedachte. Rede ter gelegenheid van zijn afscheid als buitengewoon hoogleraar in de constitutionele geschiedenis van het rijk in Europa en overzee op 27 september 1954 uitgesproken in het groot-auditorium van de Rijksuniversiteit te Utrecht. Oosthoek, Utrecht, 1954. 27p. Afscheidsrede Utrecht.

C. Gerretson. Amsterdam hoofdstad. Het historisch recht op de constitutionele rang en titel gestaafd. Van Kampen, Amsterdam, 1955. 128p.

C. Gerretson. Gerretson de strijdbare. Veertig artikelen over actuele onderwerpen. Geselecteerd door A.J.M. Goedemans en G. Puchinger. De Telegraaf, Amsterdam, [1959]. 238p. Artikelen verschenen in De Telegraaf, 1950-1958.

C. Gerretson. Moord of recht? Twee studies over Johan van Oldenbarnevelt. Uit de nalatenschap van de schrijver. Uitg. en van aant. voorz. door M. van der Bijl en L. Kok. In den Toren, Baarn, 1969. 102p. Torenboeken

C. Gerretson. Verzamelde werken. I. Literatuur. [Bijeengebracht door G. Puchinger]. Bosch & Keuning, Baarn, 1973. 659p.

C. Gerretson. Geschiedenis der 'Koninklijke'. Deel 4. Uitgegeven door George Puchinger. Bosch & Keuning, Baarn, 1973. 523p.

C. Gerretson. Geschiedenis der 'Koninklijke'. Deel 5. Uitgegeven door George Puchinger. Bosch & Keuning, Baarn, 1973. 292p.

naar boven

C. Gerretson. Verzamelde werken. II. Geschiedenis (1904-1931). [Bijeengebracht door G. Puchinger]. Bosch & Keuning, Baarn, 1974. 405p.

C. Gerretson. Verzamelde werken. III. Geschiedenis (1933-1939). [Bijeengebracht door G. Puchinger]. Bosch & Keuning, Baarn, 1974. 434p.

C. Gerretson. Verzamelde werken. IV. Geschiedenis (1940-1949). [Bijeengebracht door G. Puchinger]. Bosch & Keuning, Baarn, 1974. 457p.

C. Gerretson. Verzamelde werken. V. Geschiedenis (1950-1953). [Bijeengebracht door G. Puchinger]. Bosch & Keuning, Baarn, 1975. 408p.

Cd. Busken Huet, H.J.A.M. Schaepman, C. Gerretson. Aandacht voor Groen van Prinsterer. [Samenstelling en] met een inl. van G. Puchinger. Kok, Kampen, [1976]. 84p.

C. Gerretson. Verzamelde werken. VI. Geschiedenis (1954-1958). [Bijeengebracht door G. Puchinger]. Bosch & Keuning, Baarn, 1976. 495p.

C. Gerretson. Verzamelde werken. VII. Inleiding en registers. Verzorgd en ingeleid door G. Puchinger. Bosch & Keuning, Baarn, 1987. 323p.

Zie ook de F. C. Gerretson-collectie, Koninklijke Biblotheek (Den Haag).

naar boven

Bloemlezingen:

Poëzie van Geerten Gossaert is in deze bloemlezingen aangetroffen.

Bloemlezing Nieuwste Nederlandsche dichtkunst 1905-1910. W. Versluys, Amsterdam, 1910.
Nieuwste Nederlandsche Lyriek. Tjeenk Willink & Zn., Haarlem, 1910.

Dichters van dezen tijd, Van Kampen, Amsterdam, 1913 (8ste herziene druk).
Het jaar der dichters 1914. S.L. van Looy, Amsterdam, 1913.
Het jaar der dichters .Muzenalmanak voor 1915. S.L. van Looy, Amsterdam, 1914.
Nieuwe gedichten. Dixon, Apeldoorn, 1917.
Zeven eeuwen. W.L. & J. Brusse, Rotterdam, 1917.
Nederlandsche schrijvers en schrijfsters. Wolters, Groningen/Den Haag, 1919 (9de herziene druk).
Dichters van dezen tijd, Van Kampen & Zoon, Amsterdam, [1919] (10de herziene druk).

naar boven

Religieuse poëzie. Ploegsma, Zeist, 1920 (2de, herziene druk).
Dichters na '80. Tjeenk Willink, Zwolle, 1922.
Dichters van dezen tijd. Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1923 (11de herziene druk).
Nieuwe geluiden. Van Loghum Slaterus en Visser, Arnhem, 1924.
Nieuwe geluiden. Van Loghum Slaterus en Visser, Arnhem, 1925 (2e vermeerderde druk).
De bloeiende bongerd. Wolters U.M., Groningen/Den Haag, 1925 (3de herz. druk).
Erts. Letterkundige Almanak 1926, S.L. van Looy, Amsterdam, [1925].
Gedichten lezen. Tjeenk Willink, Haarlem, 1925.
Nieuwe geluiden. Van Loghum Slaterus en Visser, Arnhem, 1927 (3e vermeerderde druk).
Dietsche Lusthof. Dl 2. Nijgh & Van Ditmar, Rotterdam, 1927.
Verzen van stilte en inkeer. Ploegsma, Zeist, 1927.
Lyriek. Tjeenk Willink, Zwolle, 1928.
Dichters van dezen tijd, Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1929 (12de herziene druk).
De Nederlandsche dichtkunst sinds 1880. Wolters, Groningen/Den Haag, 1929.

naar boven

Christelijke dichters van dezen tijd, Kok, Kampen, 1931.
Kent uw dichters! Meulenhoff, Amsterdam, [1933].
Christofoor. Ploegsma, Zeist, 1934.
Geestelijke liederen. Holland, Amsterdam, 1935.
Moderne lyriek. Bigot en Van Rossum, Amsterdam, [1935].
Een wandeling door de Nederlandsche poëzie. Uitgeverij Ploegsma, Zeist, [1937].
Het scheidende jaar. Bosch & Keuning, Baarn, [1937].
Voordragen. Tweede deeltje. Huisman, Meppel, [1938].
Dichters van dezen tijd. Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1939 (13de herziene druk).
Hunkering en heimwee. Uitgeversmij Holland, Amsterdam, [1939].

naar boven

Een bundel verzen. Meulenhoff, Amsterdam, 1940 (3e herz. druk).
Hollands Helicon. J.L. van Schaik, Bepk., Pretoria (Z.A.), 1940.
Dichters van dezen tijd. Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1941 (14de herziene druk).
Gerijmde en geteekende sport-spot. Moorman's Periodieke Pers, Den Haag, 1941.
Muziek en poëzie. Van Loghum Slaterus', Arnhem, 1941.
Moderne Nederlandsche religieuze lyriek, De Tijdstroom, Lochem, [1942], 2de herziene druk.
Geuzenliedboek 1940-1945. Buijten & Schipperheijn, Amsterdam, 1945.
Honderd Nederlandse gedichten. Van Goor, 's-Gravenhage / Batavia,1945.
De dichter en de dood. W. de Haan N.V., Utrecht, 1946.
Levende dichters. U.-M. "West-Friesland", Hoorn, 1946.
Dichters van dezen tijd. Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1947 (15de herziene druk).
Dichters van dezen tijd. Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1948 (16de herziene druk).
Religieuze poëzie. De Tijdstroom, Lochem, [1949].
Dichterkeur. L. Stafleu, Leiden, 1949.

naar boven

Dichters van dezen tijd. Van Kampen & Zoon N.V., Amsterdam, 1950 (17de herz. druk).
Kleine dichterkeur. L. Stafleu, Leiden, 1950.
Dichters van dezen tijd. P.N. van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1951 (achttiende [herziene] druk).
Spiegel van de Nederlandse poëzie door alle eeuwen. Dl. 2: 1900-1940. Meulenhoff, Amsterdam, 1953.
De muze en de seizoenen. CPNB, [s.l.], 1953.
Religieuze poëzie der Nederlanden. Spectrum, Utrecht/Antwerpen, [1954].
Facetten der Nederlandse poëzie. Van Elsschot tot Nijhoff. Nijgh & van Ditmar, 's-Gravenhage, [1955].
Rhythme en Rijm II. Stichting Nederlandse Schoolradio, [Hilversum], 1955.
Met twee maten. Bert Bakker/Daamen, Den Haag, 1956.
Nederlandse poëzie van de 20ste eeuw. Het Spectrum, Utrecht / Antwerpen, [1958].
Muziek en poëzie. Bruna, Utrecht, 1959 (tweede [gewijzigde] druk).
Toen bliezen de poortwachters. Querido, Amsterdam, 1959.

Dichters van deze tijd. Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1960 (20ste druk).
De dichter bidt. Kok, Kampen, 1961.
De dichter en de dood. Bert Bakker / Daamen, Den Haag, 1961 (3de herz. dr).
Een nieuwe bundel verzen. Meulenhoff, Amsterdam, 1962 (11de [vermeerderde] druk).
Gedichten lezen. Tjeenk Willink, Haarlem, 1963 (4de druk)
Facetten der Nederlandse Poëzie. Nijgh & Van Ditmar, 1964 (2e druk).
Dichters van deze tijd. Van Kampen & Zoon, Amsterdam, 1964 (21ste druk).
Toen bliezen de poortwachters. Querido, Amsterdam, 1964 (2de herz. druk).
Dichters en gedichten. Malmberg, 's-Hertogenbosch, 1964.
Dichters en gedichten. Malmberg, 's-Hertogenbosch, 1965.
Een nieuwe bundel verzen. Meulenhoff, Amsterdam, [1969]. (14de gewijzigde druk).

Nieuwe geluiden. Sijthoff, Leiden, 1970 (6e herziene druk).
Is deze ook goed meneer? Bert Bakker, Amsterdam, 1972.
Een moederhart, een gouden hart. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1973.
Groot Gezinsverzenboek. Lannoo, Tielt/Amsterdam, 1976.
Dichters van vroeger. Van Kampen & Zoon/Standaard, Amsterdam/Antwerpen, 1977.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1979.
De Moeder. Thomas Rap, Vijverhof, Baarn, 1979.
Spiegel van de Nederlandse poëzie. Meulenhoff, Amsterdam, 1979.

Poëziebrevier. De Fontein, Baarn, 1981.
Is dit genoeg: een stuk of wat gedichten. Elsevier Manteau, Amsterdam/Antwerpen, 1982.
Spiegel van de Nederlandse poëzie. Meulenhoff, Amsterdam, 1984. 5e editie.
Droggen zijn bedroom. Sijthoff, Amsterdam, 1984.
Gelezen worden ze ontelbare malen. Sijthoff, Amsterdam, 1986.
Ons poëtisch Binnenhof. Vroom & Dreesmann, [Amsterdam], 1986.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1987 (8e herziene druk).

Domweg gelukkig in de Dapperstraat. Bert Bakker, Amsterdam, 1990.
Poëzie als wapen. Boekencentrum, 's-Gravenhage, 1990.
Liefde in gedichten. Boekencentrum, 's-Gravenhage, 1991.
Jantje zag een pruikje hangen. Ad. Donker, Rotterdam, 1991.
Spiegel van de moderne Nederlandse poëzie. Meulenhoff/Kritak, Amsterdam/Leuven, 1992. 6e editie.
Groot verzenboek. Lannoo/Anthos, Tielt/Baarn, 5e herziene druk, 1992.
Zo simpel als een bloem. Kwadraat, Utrecht, 1993.
De 100 beste gedichten van deze eeuw. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1994.
De mooiste geloofsgedichten. Kok, Kampen, 1994.
Ik geef je 10 boeketten. Kok Lyra, Kampen, 1994.
O wereld, jij zingt, speelt en lacht. Kwadraat, Utrecht, 1994.
Domweg gelukkig in de Dapperstraat. Bert Bakker, Amsterdam, 1994 (3de verbeterde druk).
Gij blijft in mijn gedachten. Kwadraat, Utrecht, 1995.
De Nederlandse poëzie van de 19de en 20ste eeuw. Bert Bakker, Amsterdam, 1996 (10e herziene druk).
Dat schitterende water. BZZTÔH, 's-Gravenhage, 1996.
Domweg gelukkig, in de Dapperstraat. Bert Bakker, Amsterdam, 1998 (18e druk).
Groot verzenboek. Lannoo, Tielt, 8e herziene druk, 1998.
Ik geef je 10 boeketten. Papillon, [Kampen], 1998 (2de herziene druk).
De selectie van de eeuw. De Arbeiderspers, Amsterdam/Antwerpen, 1999.

Symbolen & cimbalen. Mozaïek, Zoetermeer, 2000.
Trou moet blycken. Bert Bakker, Amsterdam, 2001.
Komrij's Nederlandse poëzie van de 19de t/m de 21ste eeuw in 2000 en enige gedichten. Bert Bakker, Amsterdam, 2004.
Spiegel van de moderne Nederlandse en Vlaamse dichtkunst. Balans, Amsterdam, 2005 (7de herz. editie).

Alleen in mijn gedichten kan ik wonen. Prometheus, Amsterdam, 2012 [=2011].
De Nederlandstalige poëzie in pocketformaat. Compaan uitgevers, Maassluis, 2012.
De Nederlandse poëzie van de twintigste en de eenentwintigste eeuw in 1000 en enige gedichten. Prometheus, Amsterdam, 2016.

naar boven

Bronnen

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

* Foto uit: Christelijken dichters van dezen tijd. Bloemlezing. Bijeengebracht door P.J. Risseeuw. J.H. Kok N.V., Kampen, 1931. Fotograaf onbekend.

DBNL: Geerten Gossaert
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=goss001
G. Puchinger, 'Gerretson, Frederik Carel (1884-1958)', in Biografisch Woordenboek van Nederland. [12-11-2013]
http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn3/gerretson
NN. Dr. F.C. Gerretson. Parlementair Documentatie Centrum. Universiteit leiden, Leiden, [s.a.].
http://www.parlementairdocumentatiecentrum.nl/id/vg09ll0zrq00
Frank Gericke. Levensbericht Frederik Carel Gerretson. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1960 (1960).
http://www.dbnl.org/tekst/_jaa003196001_01/_jaa003196001_01_0006.php
NN. De boutade van Geerten Gossaert. [Over het interview in 'Den Gulden Winckel']. Algemeen Handelsblad, 03-02-1925.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010657232:mpeg21:a0156
NN. Meeningen van Geerten Gossaert. Een interview. [Over het 'Den Gulden Winckel'-interview]. De Sumatra Post, 25-02-1925.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBDDD02:000198633:mpeg21:a0066
Mr. E. Elias. Een dichter wordt vijftig jaar. Arnhemsche Courant, 20-02-1934.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000109850:mpeg21:a0050
NN. Prof. Gerretson overleden. De Waarheid, 27-10-1958.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010370920:mpeg21:a0037
NN. Begrafenis prof. Gerretson. Algemeen Handelsblad, 28-10-1958.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000037480:mpeg21:a0058
NN. Professor dr. F.C. Gerretson ten grave gedragen. De Telegraaf, 31-10-1958.
http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110587150:mpeg21:a0186
G.J. van Bork, P.J. Verkruijsse. Goosaert, Geerten. In: De Nederlandse en Vlaamse auteurs (1985).
http://www.dbnl.org/tekst/bork001nede01_01/bork001nede01_01_0491.php
Karin de Mik. J.C. Bloem herdacht: voorbij, o en voorgoed voorbij. NRC Handelsblad, 23-11-1992.
https://www.nrc.nl/nieuws/1992/11/23/jc-bloem-herdacht-voorbij-o-en-voorgoed-voorbij-7163952-a137063
Marjoleine de Vos. En engeltjes brachten bier rond. [Over een artikel van Anthony P. Dekker in De Parelduiker, jrg. 2, nr. 1, over de jeugdliefde van Geerten Gossaert en Annie Salomons (1885-1980), die van ca. 1898-1908 geduurd zou hebben]. NRC Handelsblad, 23-11-1992.
https://www.nrc.nl/nieuws/1997/05/05/en-engeltjes-brachten-bier-rond-7352164-a482733
Hans Heesen, Harry Jansen en Ed Schilders. Waar ligt Poot? Over de dood en de laatste rustplaats van Nederlandse en Vlaamse schrijvers. De Prom, Baarn, 1997.
Jaap Harskamp en Reinier Salverda. Het zwijgen van Geerten Gossaert. Trouw, 03-03-2007.
https://www.trouw.nl/home/het-zwijgen-van-geerten-gossaert~ac29d51b/
ANP. Onbekende dichtbundels toch niet van Gossaert. Trouw, 23-03-2007.
https://www.trouw.nl/home/onbekende-dichtbundels-toch-niet-van-gossaert~a9e52d45/
Jaap Harskamp en Reinier Salverda. J.F. Kunst is tóch J.F. Kunst. Trouw, 24-03-2007.
https://www.trouw.nl/home/j-f-kunst-is-toch-j-f-kunst~a4628470/
Willem Huberts. In de ban van een beter verleden. Het Nederlands fascisme 1923-1945. Vantilt, [Nijmegen], [2017]. 279p.
Rody Chamuleau. Telefoongesprek met Bart FM droog, 09-03-2017.

Boeken, brieven en/of materiaal van, over en/of aan Geerten Gossaert bevinden zich in:

British Library, Londen
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Antwerpen
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterenhuis Antwerpen
Literatuurmuseum, Den Haag
Poëziecentrum, Gent
Poëziecentrum Nederland, Nijmegen

naar boven

Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:

Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

Webdesign Revan Barlas