Willem van Elden - Nederlandse Poëzie Encyclopedie

versie: 27-10-2012 - redacteur: Bart FM Droog & Jurgen Eissink
Biografie | Vertalingen |Bloemlezingen | Google | Bronnen

W. van Elden

Geboren te:
Utrecht, 15-04-1899
Gestorven te:
Den Haag?, 1983
Volledige naam:
Willem van Elden
Naamsvarianten:
W. van Elden
Pseudoniemen:
-

2 juli 1963. Prins Bernhard (rechts) reikt de 'zilveren anjer' uit aan mr. W. van Elden uit Den Haag.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo. Nationaal Archief, Den Haag

Vertaler, bloemlezer, bestuurslid van Stichting Nederlands Kunstbezit, lid adviescommissie dienst schone kunsten gemeente Den Haag, jurist en bankdirecteur. Vertaalde o.a. de Carmina Burana (1957, 4de druk 1967) en Shakespeare (Sonnetten, 1959, 5de druk 2004).

Van Elden studeerde rechten te Leiden. Na zijn afstuderen in 1922 was hij werkzaam als advocaat, als juridisch adviseur in een petroleumbedrijf en als directeur van de Bank voor Handel en Scheepvaart.

De onderstaande vertaling van het gedicht 'Sonetto contra la moglie' van de Italiaanse renaissancedichter Francesco Berni (1496-1535) publiceerde hij in 1961 in Cartons voor Letterkunde (nr. 9).

Op de vrouw waar je mee getrouwd bent

Bah, met een mager snipje middagmalen,
Pekelvlees eten en geen bier in 't vat,
Zonder te rusten urenlang op pad,
Bij 't vuur verdorsten ver van de bokalen;

Lenen aan wie niet kan terugbetalen,
Contant voldoen en innen met rabat,
Gaan kijken naar een feest, maar zien? Geen spat.
Zweten als 't vriest. Of 't juli was. Bij stralen.

Eén schone hand en één hand vies en vet,
Met enkel één schoen aan de straat op moeten.
Een kiezel in je laars. En als je net

Ontzettend haast hebt wachten tot en met.
Een vlo die naarstig in je kous blijft wroeten
En op en neer gaat als een estafet.

Wie méér weet zegge het,
Som alle euvels op en elke pijn:
Het ergst van alles is... getrouwd te zijn.

Deze vertaling werd ook afgedrukt in de bloemlezing Literair Akkoord 6 (1962). De samenstellers verzuimden echter te vermelden dat het een vertaling was en lieten de witregel tussen het derde en vierde couplet achterwege.

In 1963 werd hij door Prins Bernhard onderscheiden met de Zilveren Anjer.

'De gronden waarop aan mr. Van Elden de onderscheiding is verleend liggen in zijn activiteiten op de terreinen van beeldende kunst en letterkunde, het eerste zowel door het stimuleren en het introduceren in Nederland van belangrijke tentoonstellingen als door zijn bijdragen op organisatorisch gebied onder meer als lid van de raad van bestuur der stichting Nederlands Kunstbezit en als lid der commissie van advies voor de dienst van schone kunsten der gemeente 's-Gravenhage, het tweede in de vorm van een "opmerkelijk eigen creativiteit op literair gebied.'

Utrechts Nieuwsblad, 2 juli 1963, pagina 5.
http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/kranten/un/1963/0702

Hij correspondeerde met o.a. Gerrit Achterberg, Wim Gijsen en Adriaan Roland Holst.

In de Friese Koerier van 11 juli 1964 staat een bespreking van zijn vertaalwerk: http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010689370%3Ampeg21%3Ap015%3Aa0241

Willem van Elden was o.a. medewerker aan De Gids (1957-1960), Cartons voor Letterkunde (1961) en Merlyn (1962-1964).

terug naar boven

Vertalingen:

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

Carmina Burana. Kleine bloemlezing uit de Middeleeuwse vagantenpoësie. Nederlandse vert. [uit het Latijn, Middelhoogduits en Provençaals] van W. van Elden. Boucher, 's-Gravenhage, 1957. Omvang: 96 p. 2de vermeerderde druk 1959. Omvang 119 p. 4de vermeerderde druk 1967. Omvang 136 p.

De twaalf magere maanden / Cenne de la Chitarra. [Vert. uit het Italiaans en ingeleid door W. van Eelden]. Het Nieuwe Voorhout-reeks. Boucher, 's-Gravenhage, [1958]. Omvang: 31 p. Italiaanse en Nederlandse tekst parallel.

Winter = [Hiems]. Latijnse tekst uit de aanvang van de 13de eeuw. Met Nederl. vert. van W. van Elden. [s.n.], [s.l.], [1958]. Omvang: [7] p. Drukker: Trio, 's-Gravenhage. Omslagtitel: Negentienhonderdnegenenvijftig. - Voor de vrienden van de vertaler en de relaties van de Bank voor Handel en Scheepvaart werd deze kerstgroet gedrukt op gravure-papier door N.V. Drukkerij Trio te 's-Gravenhage. De houtgravure werd speciaal ontworpen en gegraveerd door Pam G. Rueter.

William Shakespeare. Sonnetten. [Uit het Engels vert. en ingel. door W. van Elden. Het Nieuwe Voorhout-reeks. Boucher, 's-Gravenhage, 1959. Omvang: 15, 162 p. Engelse tekst met Nederlandse vertaling.
Vierde gecorrigeerde druk bij Athenaeum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 1986, in de 'Kleine bellettrie serie'. Omvang: 15, [161] p. Vijfde druk in Salamander-reeks bij Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2004.

Antonio Vivaldi. Le quattro stagioni. In het Ned. vert. en toegel. door W. van Elden. [Verlucht met een houtgravure van Dirk van Gelder]. [Bank voor handel en scheepvaart], [Rotterdam], 1961. Omvang: 13, [1] p. Omslagtitel: De vier jaargetijden. Drukker: [Trio, 's-Gravenhage]. Italiaanse tekst met Nederlandse vertaling. Nieuwjaarsgroet 1961 voor de vrienden v.d. vertaler en de relaties v.d. Bank. Het auteursschap van Vivaldi is controvers.

Venetiaanse sonnetten / Gaspara Stampa. In het Ned. vert. en ingel. door W. van Elden. Boucher, ['s-Gravenhage], 1961. Omvang: 63 p.

Kleine bloemlezing uit de "Orlando furioso" / Ariosto. Ingel. en vert. [uit het Italiaans] door W. van Elden. Kartons-reeks. Polak & Van Gennep, Amsterdam, 1963. Omvang: 43 p. Italiaanse tekst met Nederl. vertaling.

Carpe diem / Folgore da San Gimignano. In het Nederlands vert. en ingel. door W. van Elden. Boucher, 's-Gravenhage, 1964. Omvang: [24] p. Italiaanse gedichten met Nederlandse vertalingen.

De sperwer. Twee anonieme Italiaanse gedichten uit de 13de eeuw. Vertaald door W. van Elden. [Verlucht met een houtgravure van Dirk van Gelder]. Trio, 's-Gravenhage, 1965. Omvang: [8] p.

Ludovico Ariosto, cinque canti. Door W. van Elden. Boucher. ['s-Gravenhage], 1966. Omvang: 29 p. "Van deze verhandeling zijn 800 ex. gedrukt als Nieuwejaarsgroet voor de vrienden van de schrijver en de relaties van de Bank voor handel en scheepvaart"
Bevat ook fragmenten in Nederlandse vertaling van Cinque canti van Ludovico Ariosto (1474-1533).

Klaagzangen / Rutebeuf. Vertaald [uit het middel Frans] door W. van Elden. [Eigen beheer], 's-Gravenhage, 1967. Omvang: [12] p. Nieuwjaarsgroet v.d. vertaler voor zijn vrienden. Franse tekst en Nederl. vert. naast elkaar. Omslagtitel: Complaintes / Rutebeuf. Bevat fragmenten van "Le mariage de Rutebeuf" en van "Complainte".

Lente in Italië. Kleine bloemlezing uit de Italiaanse poëzie van het duecento. [Samengest. en toegel. door W. van Elden]. Met vert. van Guido Gezelle ... [et al.]. Boucher, 's-Gravenhage, 1970. Omvang: 168 p. Italiaanse en Nederlandse tekst.

Rutebeuf. Bloemlezing uit de poëzie van een 13de eeuws Frans dichter. Ingeleid en vertaald door W. van Elden. Boucher, 's-Gravenhage, 1971. Omvang: 64 p.

Rauw op het lijf. Vrijgevochten verzen van Cecco Angiolieri en Meo dei Tolomei. [Vertaald uit het Italiaans en samengesteld door] Dolf Verspoor en Willem van Elden. Baskerville-serie. Athenaeum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 1972. Omvang: 127 p. Italiaanse tekst met Nederlandse vertaling.

Kleine Carmina Burana. Kleine bloemlezing uit de middeleeuwse vagantenpoëzie. Met 13 etsen van Michaël Jepkes. [Jepkes], Breda, 1979. Omvang: [28] p. Omslagtitel: Carmina Burana. Bevat Latijnse tekst en de Nederlandse vert. van W. van Elden, overgenomen uit de uitgave die verscheen bij Boucher, 's-Gravenhage, 1957.

Shakespeare. Sorrows end. Sonnet xxx. [Met een vert. uit het Engels van W. van Elden; etsen Jörg Remé]. Mercator, [Santpoort], Omvang: [10] p. Opl. van 16 genummerde en gesigneerde ex. Prijs fl. 75,-.

terug naar boven

Bloemlezingen:

Poëzie van Willem van Elden is in deze bloemlezing aangetroffen:

Literair Akkoord 6. Bruna, Utrecht, [1962].

terug naar boven

Bronnen

DBNL: Willem van Elden
Lectuur Repertorium 1952-1966. Deel 3. A.S.K.B./Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1970.
Lectuur Repertorium 1967-1978. Deel 1. Nederlands Bibliotheek en Lektuur Centrum/Katholiek Centrum voor Lectuurinformatie en Bibliotheekvoorziening, Den Haag/Antwerpen, 1980.

Met dank aan: Michel Martens, Google Discussiegroepen, 2004
https://groups.google.com/forum/?fromgroups=#!msg/nl.taal/s63PnIs0UgI/pf-W6u1Yw_AJ

Boeken en brieven van, over en/of aan ... bevinden zich in:
British Library, Londen
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterenhuis Antwerpen
Letterkundig Museum, Den Haag

terug naar boven

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:
Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

Webdesign Revan Barlas