Home
dichters
jaarlijsten
bronnen
COLOFON

versie: 14-10-2015 - redacteur: Bart FM Droog
Biografie | Dichtbundels |Bloemlezingen | Google | Bronnen


Louis de Bourbon


Geboren te:
Renkum, 27-12-1908
Gestorven te:
Arnhem, 07-01-1975
Volledige naam:
Louis Jean Henri Charles Adelberth
de Bourbon
Naamsvarianten:
L. de Bourbon;
L.J.H.Ch.A. de Bourbon
Pseudoniemen:
Ludovicus van der Key

Foto: Louis de Bourbon, c. 1945
Bron: Nocturne, 1945

Dichter, prozaïst, journalist, vertaler en burgemeester.

Achterkleinzoon van de in 1845 te Delft overleden Franse troonpretendent Karl Wilhelm Naundorff, wiens nazaten gerechtigd waren de naam Bourbon te voeren. Hoewel Louis de Bourbon ervan overtuigd was dat de claim van zijn overgrootvader klopte, is uit DNA-onderzoek c. 2000 gebleken dat de Naun-dorff-tak genetisch niet verwant is aan het voormalige Franse koninklijke huis.

De Bourbon studeerde rechten te Nijmegen en behaalde er in 1933 de meestertitel. Tijdens zijn studietijd richtte hij met Jan Gin, Man Arnet en H. van der Grinten het tijdschrift Het Venster op. Hij was twee jaar redacteur van dat blad (1931-1932). Later werd hij redacteur van de tijdschriften Roeping en De Gemeenschap. In zijn Nijmeegse tijd raakte hij goed bevriend met Anton van Duinkerken, Antoon Coolen, Jan Engelman en mensen uit de kring rond arts-schilder Hendrik Wiegersma.

Hij huwde in 1933 met de in Kopenhagen geboren Gudrun Marie Naumann. Ze kregen drie kinderen. Na zijn studie werkte hij als redacteur buitenland en kunst en letteren bij De Gelderlander. In 1936 vertrok hij met zijn gezin voor zes jaar naar Nederlands-Indië, om redacteur te worden van het Soerabaja's Handelsblad en de Indische Courant. Ruim twee jaar later keerde hij terug naar Nederland, onder andere vanwege de slechte gezondheid van zijn kinderen.

In november 1938 werd hij benoemd tot burgemeester van 'Escharen en Langenboom' (omgeving Grave), een gemeente waar later Gassel nog aan toegevoegd werd. Het gezin De Bourbon betrok een woning in Heumen.

Van mei 1941 tot juni 1943 was hij burgemeester van Oss. Hij nam ontslag omdat hij weigerde inwoners naar een werkkamp te sturen. Hij dook onder in Plasmolen bij de schilder Jacques van Mourik. Van daaruit leidde De Bourbon district V van de ondergrondse 'Ordedienst' en was hoofdleider van vijf Brabantse knokploegen. Wegens zijn verzetsactiviteiten werd hij in het voor-jaar van 1944 bij verstek ter dood veroordeeld.

W.A.H. de Ridder: "Veel Joodse en niet-Joodse bronnen spreken van verzetsdaden van Louis de Bourbon. Die daden waren van een dusdanig gewicht, dat het Yad Vashem-instituut in Jeruzalem Louis de Bourbon daar-voor postuum een onderscheiding verleende."

Na de bevrijding van Oss, 19 september 1944, keerde hij terug als waarnemend burgemeester. Maar hij had toenemende geloofstwijfels. Daar-over vertelde hij in 1974, kort voor zijn dood, aan Wim Wennekes van dag-blad De Stem:

"Toen ben ik zó aan het twijfelen geraakt, dat ik op het laatst totaal niet meer geloofde. Ik was in die tijd burgemeester van een katholieke gemeente, Oss, en daarom ben ik naar Beel toegestapt [de toenmalige minister-president en minister van binnenlandse zaken] en ik heb tegen Beel gezegd: geef me maar een andere gemeente. Hilversum of zo. Een gemeente die toen net vrij was.

Maar Beel zei, min of meer recht in m'n gezicht: al wekt U maar de schijn door zondags naar de kerk te gaan, dan vind ik het goed, dan kunt u Hilversum krijgen. Maar toen heb ik gezegd: nee, dat doe ik niet. Ik wil niet huichelen. En dat was dan tegelijkertijd het einde van m'n politieke loopbaan. Voor 48 gulden in de week ben ik daarna in de intellektuele werkverschaffing terecht gekomen, vertalingen maken en zo."

Op 1 juni 1946 werd in Oss een nieuwe burgemeester aangesteld. Voor De Bourbon brak een lange periode van grote onrust aan. Diverse malen wisselde hij van woonplaats en van uitgever. Hij werkte freelance als letterkundige, vertaler en verzekeringsagent. Zijn huwelijk strandde. Hij hertrouwde met de Margaretha van Mourik, een dochter van Jacques van Mourik (bij wie hij ondergedoken was geweest). Na drie jaar liep dit huwelijk stuk, waarna hij nog enige tijd een relatie had met een barones. Uiteindelijk keerde hij terug naar zijn eerste vrouw en huwde haar voor de tweede keer.

In 1970, toen De Bourbon behandeld werd voor keelkanker, werd ook kanker bij zijn vrouw geconstateerd. Zij stierf binnen enkele maanden. Hij overleed op 8 januari 1975 in het Sint-Elisabethgasthuis te Arnhem. Hij is op 13 januari begraven op de Algemene Begraafplaats Noord, Van Limburg Stirumweg, Oosterbeek (graf 362).

In 2000 werd in Oss een door John van Boekel geschreven musical over hem opgevoerd.


Over Louis de Bourbon

Margreet Janssen Reinen. Louis de Bourbon. Dichter van het eeuwige verlangen. [Eindred. Tekstservice Van Moock]. Tekstservice Van Moock, Molenhoek, 1998. Omvang: 51 p. Een beperkte, genummerde opl. Naar een idee van Stichting Jacques van Mourik.

W.A.H. den Ridder. Heldenrol voor burgemeester. Oss, 1941-1944. Mr. L.J.H.Ch.A. de Bourbon. [Paul Spanjaard, red. ; L. v.d. Bergh, foto's ; Sjaan Scheffers, vert.]. Stichting "Hulplijn voor Oorlogsgetroffenen", Amsterdam, 1999. Omvang: XIV, 78 p.

Eppo van Veldhuizen. Louis de Bourbon. Literaire Kring Goirle, Goirle, 2001. Omvang: 13 p.  Beperkte opl. Als artikelen eerder verschenen in Leydraden, jan. 1999 -jan. 2001.

terug naar boven



Dichtbundels:

Afkortingen: KBr en KBDH - Koninklijke Bibliotheek Brussel resp. Den Haag; LR - Lectuur Repertorium; PCG en PCNL - Poëziecentrum Gent resp. Nederland; s.n. / s.l. / s.a. - sine nomine / loco / anno = zonder naam [van uitgeverij] / plaatsnaam / jaartal.

Reisverhalen. Het Venster Uitgevers, Nijmegen,  [1931]. [20]p. Druk: op eigen pers van Het Venster Uitgevers. Deeloplage: 25 genummerde en door de schrijver gesigneerde exx. op Haesbeek de Luxe.

Zwerving. A.A.M. Stols, Maastricht [etc.], 1932. 43p.

In extremis. Gedichten. Stols, Maastricht,  [1935]. 59p. Online op Delpher.

In ballingschap. De Gemeenschap, Bilthoven, 1939. 77p. Bevat ook vertalingen uit het Duits, Frans, Engels en Maleis.

Nocturne. Proza en poëzie uit den tijd der onvrijheid en herleving. Uitgavenreeks 't Getouw. N.V. Boekdrukkerij "Helmond", Helmond,  1945.  Omvang: 86 p.
Bevat ook een hoofdstuk met persoonlijke herinneringen aan H. Marsman. Bevat circa 2/3 proza, 1/3 poëzie.
Integraal op Geheugen van Nederland:
http://www.geheugenvannederland.nl/?/indonesie_onafhankelijk_-_fotos_19471953/items/EVDO02:NIOD05_8258/&p=1&i=11&st=
Po%C3%ABzie%20(vorm)&sc=(cql.serverChoice%20all%20Po%C3%ABzie%20%20AND%20(vorm))/


Het negende uur. De ceder, dl. 24. [Meulenhoff], [Amsterdam]. 1950. Omvang: 75 p.

Voor haar alleen. Een cyclus gedichten. Strengholt, Amsterdam, 1952. Omvang: 24 p. Herdruk [eigen beheer?], circa 1959.

Halverwege. Een bundel gedichten. Strengholt, Amsterdam, [1953]. Omvang: 128 p.

Violen en bazuinen. Ons Leekenspel, Bussum, [1955].

Karambool. Gedichten. Bakker/Daamen, Den Haag, 1959. Omvang: 80 p.

Ex toto corde. Vlaamse pockets. Poëtisch erfdeel der Nederlanden; P 28. Heideland, Hasselt, 1964. Omvang: 79 p.

Verzamelde gedichten. De gulden veder. Orion, Brugge, 1974. Omvang: 341 p.

terug naar boven


Bloemlezingen:

Poëzie van Louis de Bourbon is o.a. in deze bloemlezingen aangetroffen. De complete titels, namen van samenstellers etc. zullen t.z.t. op de desbetreffende jaarlijsten te traceren zijn.

1930-1939

Kent uw dichters! Meulenhoff, Amsterdam, [1933].
Nieuwste dichtkunst. Bigot en Van Rossum, Amsterdam, [1934].
Nieuwere klanken. N.V. Leiter-Nypels, Maastricht, 1936.
Katholieke poëzie na 1900. Het Spectrum, Utrecht, [1936].
De Dichters van het Jaar. Bigot en Van Rossum, Amsterdam, 1937.
Een wandeling door de Nederlandsche poëzie. Uitgeverij Ploegsma, Zeist, [1937].
Nieuwste dichtkunst. Bigot & Van Rossum N.V., Amsterdam, 4de [verm.] druk [c. 1938].

terug naar boven

1940-1949

Langs de vele wegen. Dieben, Wassenaar, 1940 (3de herz. druk).
Ons volk. Uitgeverij Ploegsma, Amsterdam, [1941].
Katholieke poëzie na 1880. Van Dishoeck, Bussum, 1942.
Moderne Nederlandsche religieuze lyriek. De Tijdstroom, Lochem, [1942], 2de herziene druk.
Levende dichters. U.-M. "West-Friesland", Hoorn, 1946.
Religieuze poëzie. De Tijdstroom, Lochem, [1949].

1950-1959

Spiegel van de Nederlandse poëzie door alle eeuwen. Dl. 2: 1900-1940. Meulenhoff, Amsterdam, 1953.
Religieuze poëzie der Nederlanden. Spectrum, Utrecht/Antwerpen, [1954].
Poëtisch akkoord. A.W. Bruna & Zoon, Utrecht, 1956.
Nederlandse poëzie van de 20ste eeuw. Het Spectrum, Utrecht / Antwerpen, [1958].

terug naar boven

1960-1989

Het klein heelal. Meulenhoff, Amsterdam, 1960 (2de herz. druk).
Literair Akkoord 4. Bruna, Utrecht, 1960.
Tenzij gij mij zegent. W. ten Have, Amsterdam, 1960.
De Gemeenschap 1925-1941. Amboboeken, Utrecht, [1964].
Groot Gezinsverzenboek. Lannoo, Tielt/Amsterdam, 1976.
Ik ben genoemd meisje en vrouw. Lannoo, Tielt/Amsterdam, 1980.
De Tuin. Een bloemlezing. Erven Thomas Rap, de Heerdt / Baarn, [1981].
Poëziebrevier. De Fontein, Baarn, 1981.
Het land der letteren. Meulenhoff, Amsterdam, 1982.
Als je het mij vraagt. Gottmer, Haarlem, 1983.
Bijna honderd. Meulenhoff 1895-1985. Meulenhoff, Amsterdam, 1985.

1990-1999

Met mijn valies vol dromen. Vroom & Dreesmann, [Amsterdam], 1991.
Groot verzenboek. Lannoo/Anthos, Tielt/Baarn, 5e herziene druk, 1992.
Slapen gaan misschien zelfs dromen. Kwadraat, Utrecht, 1993.
Geen dag zonder liefde. De Bezige Bij/Poëziecentrum, Amsterdam/Gent, 1994.
Vanmorgen keek ik in de spiegel. Kwadraat, Utrecht, 1994.
Een zucht als vluchtig eerbetoon. Meulenhoff/Manteau, Amsterdam/Antwerpen, 1995.
Ik draag je in mijn hart. Kwadraat, Utrecht, 1998.
Groot verzenboek. Lannoo, Tielt, 8e herziene druk, 1998.
Ik ging naar Bommel om de brug te zien. Bert Bakker, Amsterdam, 1998.
Literair landschap. Atrium, Alphen a/d Rijn, 1998.

2000-2012

Een tuinman is een dichter. Lannoo, Tielt, 2000.
Naar 't Zuiderland. Lannoo/Atlas, Tielt/Amsterdam, 2002.
Wijngedichten. Naber Media Exploitatie, Vlodrop, 2004.

terug naar boven



Bronnen

DBNL: Louis de Bourbon
Siem Bakker. Literaire tijdschriften. Van 1885 tot heden. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1985.
Mats Beek. www.schrijversinfo.nl. Louis de Bourbon
http://www.schrijversinfo.nl/bourbondelouis.html
G.J. van Bork (red). Schrijvers en dichters. DBNL, Leiden, 2004. P. Vanderschaeghe en G.W. Huygens (2002): Louis de Bourbon.
http://www.dbnl.org/tekst/bork001schr01_01/bork001schr01_01_0123.php
Hans Heesen, Harry Jansen en Ed Schilders. Waar ligt Poot? Over de dood en de laatste rustplaats van Nederlandse en Vlaamse schrijvers. De Prom, Baarn, 1997.
Margreet Janssen Reinen. Louis de Bourbon (1908-1975). Dichter, troonpretendent, verzetsman en burgemeester. Thuis in Brabant. http://www.thuisinbrabant.nl/personen/b/bourbon,-louis-de
Lectuur-Repertorium. Deel 1. A.S.K.B., Vlaamsche Boekcentrale/Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1952.
Lectuur Repertorium 1952-1966. Deel 1. A.S.K.B./Nederland's Boekhuis, Antwerpen/Tilburg, 1968.
Lectuur Repertorium 1967-1978. Deel 1. Nederlands Bibliotheek en Lektuur Centrum/Katholiek Centrum voor Lectuurinformatie en Bibliotheekvoorziening, Den Haag/Antwerpen, 1980.
Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Het verzet. Mia Scholten van den Bergh - Louis de Bourbon. http://www.tweede-wereldoorlog.org/mia-louisdebourbon.html
Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Het verzet. W.A.H. den Ridder. Een voetnoot bij het verhaal van Mia. http://www.tweede-wereldoorlog.org/mia-wickdenridder.html
Wim Wennekes. Interview met Louis de Bourbon. 'M'n overgrootvader was écht de zoon van Franse koning'. De Stem, 24-08-1974.
In knipselmap Louis de Bourbon, van Katholieke Universiteit Nijmegen,
http://helikon.ubn.kun.nl/anon/k/kathko/196.htm
Yad Vashem - The Righteous Among the Nations: Louis de Bourbon
http://db.yadvashem.org/righteous/facebookFamily.html?language=en&itemId=4014083

Boeken en brieven van, over en/of aan Louis de Bourbon bevinden zich in:
Koninklijke Bibliotheek, Brussel
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
Letterenhuis Antwerpen
Letterkundig Museum, Den Haag
Poëziecentrum Gent
Poëziecentrum Nederland

terug naar boven

deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:
Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie




© De Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2012


Webdesign Revan Barlas