Dichter des Vaderlands. Nederland en België. Nederlandse Poëzie Encyclopedie

versie: 12-03-2017

Dichter des Vaderlands-en

Een overzicht

België	Nederland

Samenstelling Bart FM Droog, 2016

België

1. Charles Ducal (29 januari 2014 - januari 2016)
2. Laurence Vielle (januari 2016- januari 2018)

"Om de twee jaar wordt een dichter uit een andere taalgemeenschap aangeduid" door het Poëziecentrum (Gent), La Maison de la Poésie et de la Langue française (Namen), VONK & Zonen (Antwerpen), in samenwerking met Passa Porta (Brussel).

Officiële informatie over deze officieuze functie:
www.dichterdesvaderlands.be

naar boven

Nederland

1. Gerrit Komrij (januari 2000-januari 2004)
2. Simon Vinkenoog (februari 2004-januari 2005)
3. Driek van Wissen (januari 2005-januari 2009)
4. Ramsey Nasr (januari 2009-januari 2013)
5. Anne Vegter ( januari 2013 - januari 2017)
6. Ester Naomi Perquin ( januari 2017 - januari 2019)

Vrije verkiezing

Het Britse Poet Laureate-schap inspireerde Erik Menkveld (destijds werkzaam bij Poetry International) tot het invoeren van het Dichter des Vaderlandsschap. Eind 1999/begin 2000 vond een vrije verkiezing plaats, die was georganiseerd door Poetry International, de VPRO en NRC Handelsblad. Van de circa 3000 uitgebrachte stemmen op 200 verschillende dichters gingen de meesten naar Rutger Kopland, die evenwel voor de eer bedankte. De organisaties vroegen toen Gerrit Komrij om het officieuze ambt te bekleden, voor een periode van vijf jaar. [1]

Die rol vervulde hij vier jaar met verve, tot hij eind januari 2004 er de brui aan gaf. Over het waarom precies heeft hij zich nooit eenduidig uitgelaten.

Na zijn aftreden organiseerde het online poëzietijdschrift Rottend Staal in samenwerking met andere partijen de volgende vrije verkiezing, die gewonnen werd door Simon Vinkenoog. Deze bekleedde de functie één jaar.

naar boven

Beperkt vrije verkiezing

Eind 2004 organiseerden NRC Handelsblad en Poetry International weer de verkiezingen. Ditmaal bestond de kandidatenlijst uit circa vijftig dichters, waaronder een aanzienlijk aantal dat expliciet had laten weten het ambt niet te ambiëren. Deze verkiezing werd overweldigend gewonnen door Driek van Wissen, die slechts op de kandidatenlijst was beland omdat één van de geselecteerde kandidaten zijn plaats op de lijst aan hem afstond.

Rond deze verkiezing was veel commotie. Doordat de verkiezing uiterst chaotisch was georganiseerd stuurde een vijftigtal dichters en poëzieliefhebbers een open brief aan de regering, waarin verzocht werd de functie officieel te maken, en zodoende het gedonder eens en voor altijd te beëindigen. Zie: Open brief aan de regering (2004).

Zeer beperkt vrije verkiezing

In 2008 werden nieuwe verkiezingen uitgeroepen. Ditmaal waren slechts vijf kandidaten op de kieslijst opgevoerd. Na een bittere verkiezingsstrijd kwam Ramsey Nasr begin 2009 als winnaar uit de bus.

Benoeming

Om onbekende redenen zetten de organisaties achter het Dichter des Vaderlandschap in 2012 het hele verkiezingsidee overboord en riepen de relatief onbekende Anne Vegter uit Rotterdam tot vijfde Dichter des Vaderlands uit. Dat gebeurde, volgens de organisaties, 'op voordracht van' (...) 'een benoemingscommissie, bestaande uit dichter Maria Barnas, programmamaker en poëziebloemlezer Arie Boomsma, literair criticus Arjen Fortuin (NRC), dichter en journalist Piet Gerbrandy, schrijfster Kristien Hemmerechts en politica Mei Li Vos'.[2] Deze voordracht werd gesanctioneerd door Bas Kwakman, directeur van het Rotterdamse Poetry International, 'toevallig' degene die Anne Vegter aan de benoemings-commissie had voorgedragen.

Van vier naar twee jaar

Op 27 januari 2017 maakten NRC Handelsblad en Poetry International bekend dat Ester Naomi Perquin een periode van twee jaar Dichter des Vaderlands zal functioneren.

Dit op voorspraak van een benoemingscommissie bestaande uit Abdelkader Benali (schrijver), Arjen Fortuin (NRC), Mirjam van Hengel (biografe en redacteur, lang verbonden aan uitgeverij Van Oorschot), Jeroen van Kan (VPRO), Kees van Kooten (schrijver, ex-VPRO) en Janita Monna (Trouw en ex-Poetry International).

Saiilant detail hierbij is dat Perquin medewerker was/is aan het NRC, Trouw en de VPRO en bij uitgeverij Van Oorschot haar bundels uitbrengt.

Officiële informatie over deze officieuze functie:
www.dichterdesvaderlands.nl

naar boven

Zie ook :

Rottend Staal: De Dichters des Vaderlandsverkiezingen 2000, 2004 en 2005
http://www.epibreren.com/rs/dichterdesvaderlandsindex.html
Rottend Staal: De Dichter des Vaderlandsverkiezing 2004/2005
http://www.epibreren.com/rs/dichterdesvaderlands2005.html
Rottend Staal. Dossier Dichter des Vaderlands-verkiezing 2009
http://www.epibreren.com/rs/ddv/chronologie.html

Noten

[1 ] Stemformulieren waren afgedrukt in het NRC, in de VPRO Gids en in een bij bibliotheken en boekhandels verkrijgbare verkiezingskrant. ook kon per e-mail gestemd worden. Ruim drieduizend mensen brachten hun stem uit op tweehonderd verschillende dichters.

NRC Handelsblad, 28-01-2000: 'De tien dichters met meeste stemmen in 2000: (in alfabetische volgorde) Remco Campert, Drs. P., Judith Herzberg, Gerrit Komrij, Rutger Kopland, Ilja Leonard Pfeijffer, Jean Pierre Rawie, Simon Vinkenoog, Leo Vroman en Willem Wilmink.' (...) 'Helemaal zonder haken en ogen was de verkiezing van de Dichter des Vaderlands niet - en dan hebben we het niet over ludieke stemmen op Sinterklaas of Frederik Puntdroad, ex-gitarist van de Achterhoekse rockgroep Normaal. Veel inzenders, en vooral de bezoekers van de speciale website van de NPS, werden in verwarring gebracht door het feit dat tegelijkertijd met de Dichter des Vaderlands ook het favoriete gedicht van het Nederlandse volk werd verkozen. In sommige gevallen nam men aan dat het favoriete gedicht geschreven moest zijn door de dichter op wie men had gestemd; veel vaker suggereerde men als Dichter des Vaderlands de auteur van het gekozen favoriete gedicht. Dit laatste zorgde niet alleen voor de hoge notering van Kopland, Vroman en Rawie - dichters van overbekende populaire gedichten - maar verklaart ook de grote hoeveelheid dode dichters tussen de meest genoemden. Als M. Vasalis (1909-1998) en Ida Gerhardt (1905-1997) nog hadden geleefd, dan hadden zij waarschijnlijk met Kopland en Komrij om het Dichterschap des Vaderlands gestreden.'

[2] "Vegter is aangesteld op voordracht van een breed samengestelde benoemingscommissie. Zij is de eerste vrouw die na de dichters Gerrit Komrij, Driek van Wissen en Ramsey Nasr het ereambt van Ambassadeur voor de Vaderlandse poëzie voor haar rekening neemt. Tijdens het afscheidsconcert van scheidend Dichter des Vaderlands Ramsey Nasr met het Metropole Orkest in Paradiso werd Anne Vegter op gedichtendag officieel door haar voorganger geïnstalleerd. De ambtsperiode van Anne Vegter als Dichter des Vaderlands loopt tot en met januari 2017. Het Dichterschap des Vaderlands is een initiatief van Koninklijke Bibliotheek, NRC Handelsblad, NTR, Poëzieclub en Poetry International.

De benoemingscommissie, bestaande uit dichter Maria Barnas, programmamaker en poëziebloemlezer Arie Boomsma, literair criticus Arjen Fortuin (NRC), dichter en journalist Piet Gerbrandy, schrijfster Kristien Hemmerechts en politica Mei Li Vos, kwam unaniem tot de voordracht van Anne Vegter." Uit: NN. Met ingang van Gedichtendag, 31 januari 2013, is de Rotterdamse dichteres Anne Vegter (1958) Dichter des Vaderlands.
Op: http://www.dichterdesvaderlands.nl/annevegter.html

naar boven

Pagina aangemaakt: 23-12-2016.

Deze pagina is mede mogelijk gemaakt door:

Vrienden van de Nederlandse Poëzie Encyclopedie

partners

Webdesign Revan Barlas